Concentraties: Commissie geeft groen licht - onder voorwaarden - voor de overname van GrandVision door EssilorLuxottica

De Commissie heeft op grond van de EU-concentratieverordening haar goedkeuring verleend aan de voorgenomen overname van GrandVision door EssilorLuxottica. De goedkeuring is verleend op voorwaarde dat EssilorLuxottica de toezeggingen die zij in dit verband heeft gedaan, volledig naleeft.

Uitvoerend vicevoorzitter Margrethe Vestager, belast met het mededingingsbeleid, hierover:

“EssilorLuxottica heeft een aanbod van toonaangevende merken van brillen en monturen, zoals Ray-Ban; GrandVision is daarnaast een grote detailhandelaar van optische artikelen in Europa. Uit ons diepgaand onderzoek is gebleken dat EssilorLuxottica, door een grotere voetafdruk te nemen op de retailmarkt, het voor concurrerende opticiens moeilijker zou kunnen maken toegang te krijgen tot de merkproducten voor brillen en monturen van EssilorLuxottica in België, Italië en Nederland. Dit zou betekenen dat de consument in die landen minder keuze krijgt en hogere prijzen voor brillen en monturen moet betalen. De door EssilorLuxottica voorgestelde corrigerende maatregelen zullen dit risico verhelpen en ervoor zorgen dat de concurrentie voor optische artikelen levendig blijft op de nationale kleinhandelsmarkten, wat in het voordeel is van de klanten in deze landen.”

Het besluit van vandaag volgt op een diepgaand onderzoek naar de voorgenomen overname van GrandVision door EssilorLuxottica. EssilorLuxottica is de grootste aanbieder van brillenglazen en brillen, wereldwijd en in Europa, en heeft een zeer ruime portefeuille van bekende merken zoals Ray-Ban en Oakley. Daarnaast is EssilorLuxottica actief in de retailverkoop van optische artikelen, met name in Italië en het Verenigd Koninkrijk. GrandVision is wereldwijd actief als retailverkoper van brillen en exploiteert enkele van de grootste optiekketens in Europa, zoals GrandOptical en Pearle. EssilorLuxottica verkoopt haar producten aan opticiens, zoals GrandVision, die aan de eindgebruiker doorverkopen.

Het onderzoek van de Commissie

De Commissie heeft haar diepgaand onderzoek vooral toegespitst op de mededingingsbezwaren die zouden kunnen voortkomen uit de combinatie van de sterke marktpositie van EssilorLuxottica in de groothandel van optische artikelen (d.w.z. brillenglazen en brillen) en de vooraanstaande aanwezigheid van GrandVision in de kleinhandelsdistributie van deze artikelen.

Tijdens haar onderzoek heeft de Commissie feedback ontvangen van meer dan 4 300 opticiens in heel Europa.

In haar beoordeling heeft de Commissie zich onder meer afgevraagd in welke mate de ondernemingen op elk niveau van de toeleveringsketen aanwezig zijn, in hoeverre de detailhandelaars in die landen over alternatieve, geloofwaardige leveranciers beschikken waarop ze kunnen terugvallen, alsmede welk aandeel de winkels hebben die in die landen de belangrijkste merken van EssilorLuxottica verkopen, en hoe de consumenten naar verwachting zullen reageren. De Commissie heeft ook economische modellen opgesteld om na te gaan of de gefuseerde entiteit prikkels ondervindt om de groothandelsprijzen die zij haar concurrenten op de retailmarkt doet betalen, te verhogen, of om de consumenten hogere retailprijzen aan te rekenen in haar eigen winkels.

Na haar diepgaand marktonderzoek was de Commissie bezorgd dat de transactie, zoals ze aanvankelijk was aangemeld, de toegang van concurrerende opticiens tot de producten van EssilorLuxottica in België, Italië en Nederland zou kunnen bemoeilijken. Met name constateert de Commissie het volgende:

• - 

  In al die landen zou de gefuseerde entiteit de capaciteit hebben - en daartoe gestimuleerd worden - om haar sterke positie in het groothandelsaanbod van monturen als hefboom te gebruiken: zij zou het concurrerende kleinhandelaars moeilijker maken om toegang te krijgen tot de glazen en monturen die door haar worden gefabriceerd en gedistribueerd, bijvoorbeeld doordat de keuze wordt beperkt of omdat hun hogere prijzen worden aangerekend voor monturen. Daardoor zou de concurrentie op deze markten verzwakken, hetgeen uiteindelijk leidt tot hogere prijzen of minder keuze voor de consument.
• - 

  Voor Italië zou de transactie voorts de twee grootste retailverkopers op de markt samenbrengen in ketens, waardoor de grootste speler op de retailmarkt van opticiens zou ontstaan, een entiteit die bijna drie keer zo groot is als de tweede speler. Dit zou de concurrentie op de Italiaanse markt aanzienlijk verzwakken, en uiteindelijk schadelijk zijn voor de consument.

De voorgestelde maatregelen

Om de door de Commissie vastgestelde mededingingsbezwaren weg te nemen, heeft EssilorLuxottica aangeboden een deel van haar retailactiviteiten af te stoten in elk van de landen waar de Commissie bezwaren had. Het aanbod bestaat uit het volgende:

• - 

  In België zullen de keten GrandOptical en de 35 winkels daarvan verkocht worden, maar zonder de merknaam. De overnemer zal een licentie krijgen en deze winkels kunnen rebranden onder een merknaam van eigen keuze.
• - 

  In Italië zal de gefuseerde entiteit in totaal 174 winkels afstoten, namelijk de volledige keten VistaSi van EssilorLuxottica samen met 72 winkels van de keten “GrandVision by”. De merknaam VistaSi zal worden overgedragen en de winkels van “GrandVision by” zullen ofwel een nieuwe merknaam krijgen, namelijk VistaSi, ofwel de eigen merknaam van de overnemer.
• - 

  In Nederland zullen 142 winkels van de keten EyeWish verkocht worden samen met de merknaam. De uit de fusie voortkomende entiteit zal een aantal winkels van deze keten houden en zal moeten zorgen voor een rebranding daarvan onder een nieuwe naam.
• - 

  Het pakket corrigerende maatregelen bevat ook aanvullende garanties voor een vlotte overdracht van de afgestoten onderdelen aan de koper, waaronder overgangsregelingen voor levering en ondersteuning.

De conclusie van de Commissie was dan ook dat de voorgestelde transactie, dankzij de aanpassingen die zijn toegezegd, niet langer mededingingsbezwaren zal opleveren. In het bijzonder wordt door de maatregelen de retailvoetafdruk van de gefuseerde entiteit beperkt en wordt de stimulans onderdrukt om concurrenten af te blokken in hun toegang tot brilmonturen in België, Italië en Nederland. Ook wordt een geloofwaardige concurrent gecreëerd of versterkt op de retailmarkt voor opticiens in deze landen. Het besluit van de Commissie is wel afhankelijk gesteld van de volledige naleving van de gedane toezeggingen.

Ondernemingen en producten

EssilorLuxottica is een Frans-Italiaanse verticaal geïntegreerde multinationale onderneming die in Parijs is gevestigd. Zij werd opgericht op 1 oktober 2018 na de combinatie van de activiteiten van de Italiaanse Luxottica-groep met die van de Franse onderneming Essilor International. EssilorLuxottica is actief in i) alle fasen van de ontwikkeling van (corrigerende) glazen, gaande van het ontwerp en de vervaardiging tot de groothandel, ii) het ontwerp, de vervaardiging en de distributie van brillen, namelijk brilmonturen en zonnebrillen, en iii) de detailverkoop van optische artikelen, met wereldwijd meer dan 9 100 winkels. De transactie die tot de oprichting van EssilorLuxottica heeft geleid, werd goedgekeurd door de Commissie op 1 maart 2018.

Grandvision is een in Nederland gevestigde mondiale speler die actief is in de optische retailmarkt en zich wereldwijd toelegt op het verstrekken van oogverzorging aan klanten. GrandVision biedt diensten van oogverzorging, zoals oogtesten, en verkoopt een gamma producten waaronder brillen op voorschrift, met montuur en glazen, contactlenzen en verzorgingsproducten daarvoor, alsmede al dan niet op voorschift afgegeven zonnebrillen. GrandVision exploiteert ruim 7 000 winkels in meer dan 40 landen in Europa, Noord- en Latijns-Amerika en Azië.

Concentratiecontrole - regels en procedures

De transactie werd op 23 december 2019 aangemeld bij de Commissie, die op 6 februari 2020 een diepgaand onderzoek heeft geopend.

Het is de taak van de Commissie om fusies en acquisities te beoordelen wanneer de omzet van de betrokken ondernemingen bepaalde drempels overschrijdt (zie artikel 1 van de EU-concentratieverordening) en om concentraties te voorkomen die de daadwerkelijke mededinging in de EER (of een wezenlijk deel daarvan) op significante wijze zouden belemmeren.

Het overgrote deel van de concentraties die worden aangemeld, levert geen mededingingsbezwaren op en wordt na een routinebeoordeling goedgekeurd. Wanneer een transactie is aangemeld, heeft de Commissie normaal gesproken 25 werkdagen de tijd om de transactie goed te keuren (fase I) of een diepgaand onderzoek te beginnen (fase II).

Momenteel zijn er nog drie andere concentratiezaken waarin een fase II-onderzoek loopt: de voorgenomen overname van DSME door HHiH, de voorgenomen overname van Transat door Air Canada, en de voorgenomen overname van Willis Towers Watson door Aon.

Meer informatie over deze zaak komt op de website van DG Concurrentie van de Commissie beschikbaar in het publieke zaakregister, onder zaaknummer M.9569.