Actieplan Samira: radiologische en nucleaire technologie ten bate van Europees kankerbestrijdingsplan

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 5 februari 2021.

De Commissie heeft vandaag het Samira-actieplan voorgesteld, de strategische agenda voor medische toepassingen van ioniserende straling. Het plan moet de coördinatie op EU-niveau verbeteren, de gezondheid van de EU-burgers blijven bevorderen door het gebruik van radiologische en nucleaire technologieën, en bijdragen aan de strijd tegen kanker en andere ziekten. Dit actieplan is het eerste resultaat van het Europees kankerbestrijdingsplan, dat op 3 februari door de Commissie is goedgekeurd.

Kadri Simson i, commissaris voor Energie: “De huidige pandemie heeft ons er allemaal aan herinnerd dat onze gezondheid belangrijk is en dat we alles in het werk moeten stellen om het welzijn van de bevolking te verbeteren. Het veilige gebruik van radiologische en nucleaire technologie voor medische doeleinden is heel nuttig en komt al ten goede aan honderden miljoenen patiënten in heel Europa. Dit actieplan zal ervoor zorgen dat de EU wereldleider blijft op het gebied van de voorziening van medische radio-isotopen en de ontwikkeling van radiologische diagnostiek en behandelingen, met inachtneming van de hoogste kwaliteits- en veiligheidsnormen.”

Stella Kyriakides i, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: “Met het Europees kankerbestrijdingsplan willen we meer en beter gaan screenen. Daarvoor hebben we veilige en hoogwaardige stralingstechnologie nodig. Radiologische beeldvorming is onontbeerlijk voor de vroegtijdige opsporing en diagnose van kanker, en meer dan de helft van de kankerpatiënten krijgt radiotherapie. Iedere kankerpatiënt wordt vroeg of laat geholpen met stralingstechnologie. Het Samira-actieplan is ons eerste resultaat in het kader van het Europees kankerbestrijdingsplan en is een uitstekend voorbeeld van samenwerking op het vlak van energie, volksgezondheid en onderzoek.”

Het Samira-actieplan zorgt ervoor dat EU-burgers toegang hebben tot hoogwaardige radiologische en nucleaire technologieën voor medische doeleinden die voldoen aan de hoogste veiligheidsnormen. Het plan omvat acties en maatregelen op drie belangrijke gebieden: i) het veiligstellen van de voorziening van medische radio-isotopen, ii) het verbeteren van de kwaliteit en de veiligheid van straling voor medische doeleinden, en iii) het bevorderen van innovatie en technologische ontwikkeling van medische toepassingen van ioniserende straling. Dit zijn enkele acties:

  • De Commissie zal een Europees initiatief voor een radio-isotopencentrum (ERVI) opzetten om Europa's wereldleiderschap op het gebied van de voorziening van medische radio-isotopen te behouden en de ontwikkeling en het gebruik van nieuwe radio-isotopen en productiemethoden te versnellen.
  • De Commissie zal een Europees initiatief voor kwaliteit en veiligheid van medische toepassingen van ioniserende straling lanceren om ervoor te zorgen dat het diagnostische en therapeutische gebruik van ioniserende straling in de lidstaten aan de hoogste normen voldoet.
  • De Commissie zal synergieën tot stand brengen tussen het Euratom-programma voor onderzoek en opleiding en de cluster “Gezondheid” van het EU-onderzoeksprogramma Horizon Europa dankzij de ontwikkeling en uitvoering van een routekaart voor onderzoek naar medische toepassingen van nucleaire en stralingstechnologie.

Achtergrond

Diverse nucleaire en stralingstechnologieën spelen een belangrijke rol in de strijd tegen kanker. Mammografie, computertomografie en andere vormen van radiologische beeldvorming zijn onontbeerlijke technologieën in alle stadia van kankerbehandeling. Radiotherapie is een van de meest doeltreffende, efficiënte en wijdverbreide kankerbehandelingen. Nucleaire geneeskunde wordt routinematig gebruikt voor de diagnose en follow-up van kanker en wordt steeds vaker ingezet voor kankerbehandeling.

Omdat Europa kan bogen op een uniek voorzieningsnetwerk, innovatieve technologische ontwikkelingen en een sterk engagement voor klinisch onderzoek, speelt het een centrale rol op het gebied van nucleaire geneeskunde. De EU is de grootste leverancier van medische radio-isotopen ter wereld, met een marktaandeel van meer dan 60 % voor sommige van de meest gebruikte radio-isotopen. Enkele van de belangrijkste recente farmaceutische en klinische ontwikkelingen op het gebied van de behandeling van kanker door middel van nucleaire geneeskunde kenden hun oorsprong in de EU.

De Samira-acties en -initiatieven zijn gebaseerd op het bestaande wetgevingskader. Het actieplan zal worden uitgevoerd door middel van instrumenten en programma's op het gebied van energie, gezondheid en onderzoek en innovatie.

Meer informatie

Actieplan Samira

Vragen en antwoorden

Factsheet

Website over medische toepassingen van straling

Het Europees kankerbestrijdingsplan