Commissie voert transparantie- en vergunningmechanisme in voor export COVID-19-vaccins
Om ervoor te zorgen dat alle EU-burgers tijdig toegang krijgen tot COVID-19-vaccins en om het huidige gebrek aan transparantie bij de export van vaccins naar landen buiten de EU te verhelpen, heeft de Commissie vandaag een maatregel ingevoerd die vereist dat voor een dergelijke export een vergunning van de lidstaten vereist is.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen i, verklaarde: “De pandemie heeft verwoestende gevolgen in Europa en in de hele wereld. De bescherming van de gezondheid van onze burgers blijft onze grootste prioriteit en we moeten de maatregelen nemen die hiervoor nodig zijn. Dit transparantie- en vergunningmechanisme is van tijdelijke aard, en natuurlijk wij zullen onze verbintenissen ten aanzien van laag- en middeninkomenslanden blijven nakomen.”
Uitvoerend vicevoorzitter en commissaris voor Handel Valdis Dombrovskis i zei het volgende: “Dit in de tijd beperkte en gerichte systeem heeft alleen betrekking op de COVID-19-vaccins waarover in het kader van vroegtijdige aankoopovereenkomsten met de EU overeenstemming is bereikt. Het doel is meer duidelijkheid te verschaffen over de productie van vaccins in de EU en de export ervan — een transparantie die momenteel ontbreekt, maar die van vitaal belang is. Dit mechanisme omvat een breed scala aan vrijstellingen om onze toezeggingen inzake humanitaire hulp volledig na te komen en de levering van vaccins aan onze buurlanden en aan landen in nood die onder de Covax-faciliteit vallen, te waarborgen.”
Stella Kyriakides i, de commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid, zei: “Het grootste deel van het afgelopen jaar hebben we hard gewerkt aan aankoopovereenkomsten met vaccinproducenten om vaccins bij de burgers te krijgen, in Europa en daarbuiten. Wij hebben ondernemingen voorfinanciering verstrekt om de benodigde productiecapaciteit voor de productie van vaccins op te bouwen, zodat de levering kan beginnen zodra het vaccin is goedgekeurd. Nu hebben we behoefte aan transparantie over wat er gedaan wordt met de vaccins die we hebben veiliggesteld en moeten we ervoor zorgen dat deze onze burgers bereiken. Wij zijn verantwoording schuldig aan de Europese burgers en belastingbetalers, dat is voor ons een kernbeginsel.”
De Commissie heeft grote bedragen geïnvesteerd in de ontwikkeling van de productiecapaciteit van vaccinontwikkelaars in de EU. Dit was bedoeld om te zorgen voor een snellere levering van vaccins aan de Europese burgers en om plannings- en vaccinatiestrategieën te ondersteunen, met de bescherming van de volksgezondheid als uiteindelijke doel. Het is dan ook redelijk dat de EU toeziet op de wijze waarop deze in het kader van de aankoopovereenkomsten uitbetaalde middelen gebruikt zijn, met name in een context van mogelijke tekorten aan essentiële COVID-19-vaccins. Het belangrijkste doel is publieke transparantie voor de Europese burgers. Met het transparantie- en vergunningensysteem zullen bedrijven de autoriteiten van de lidstaten ervan in kennis moeten stellen als zij van plan zijn in de Europese Unie geproduceerde vaccins te exporteren.
De regeling voor exportvergunningen
Deze uitvoeringshandeling, die volgens de spoedprocedure is vastgesteld en vandaag is bekendgemaakt, voorziet in een vergunningsvereiste voor de export van COVID-19-vaccins naar landen buiten de EU tot eind maart 2021. De regeling is alleen van toepassing op de export door ondernemingen waarmee de EU aankoopovereenkomsten heeft gesloten.
Op basis van de ervaring die in het voorjaar van 2020 met een soortgelijke maatregel inzake persoonlijke beschermingsmiddelen is opgedaan, zal de Commissie de lidstaten bijstaan bij het opzetten van het vereiste mechanisme om te zorgen voor een soepele en gecoördineerde uitvoering van de verordening.
Deze maatregel is specifiek, evenredig, transparant en tijdelijk. Hij is volledig in overeenstemming met de internationale verbintenissen van de EU in het kader van de Wereldhandelsorganisatie en de G20, en in overeenstemming met wat de EU heeft voorgesteld binnen het handels- en gezondheidsinitiatief van de WTO. Met het oog op het belang dat de EU hecht aan internationale solidariteit, heeft zij vaccinleveringen in het kader van humanitaire hulp of voor landen in het kader van de Covax-faciliteit van deze regeling uitgesloten, evenals leveringen aan onze buurlanden.
Over de vaccinstrategie van de EU
De Europese Commissie heeft op 17 juni een Europese strategie gepresenteerd om de ontwikkeling, productie en uitrol van doeltreffende en veilige vaccins tegen COVID-19 te versnellen. Als tegenprestatie voor het recht om binnen een bepaalde termijn een bepaald aantal vaccindoses aan te kopen, financiert de Commissie door middel van vroegtijdige aankoopovereenkomsten (Advance Purchase Agreements) een deel van de aanloopkosten van vaccinproducenten. De verstrekte financiering wordt beschouwd als een aanbetaling op de vaccins die daadwerkelijk door de lidstaten zullen worden aangekocht. De aankoopovereenkomst is dus een vroegtijdige risicobeperkende investering met als tegenprestatie een bindende toezegging van de onderneming om reeds in een vroeg stadium met de productie te beginnen, zelfs voordat zij een vergunning voor het in de handel brengen heeft gekregen. Dit moet een snelle en constante levering mogelijk maken zodra de vergunning is verleend.
Meer informatie