Vermindering van broeikasgasemissies: Commissie keurt EU-methaanstrategie goed als onderdeel van Europese Green Deal
De Europese Commissie heeft vandaag een EU-strategie voorgesteld om methaanemissies te verminderen. Methaan is, na koolstofdioxide, de grootste oorzaak van de klimaatverandering. Het is ook een krachtige plaatselijke luchtverontreiniger die ernstige gezondheidsproblemen met zich meebrengt. Om tegen 2030 onze klimaatdoelstellingen te halen en tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, is het dus essentieel om methaanemissies aan te pakken. Dat sluit ook aan bij de ambitie van de Commissie om alle verontreiniging tot nul terug te dringen.
De strategie bevat maatregelen om methaanemissies in Europa en daarbuiten terug te dringen. Het gaat om wetgevende en niet-wetgevende maatregelen voor de energie-, landbouw- en afvalsector. Samen zijn deze sectoren goed voor ongeveer 95 % van de methaanemissies die aan menselijke activiteiten overal ter wereld worden toegeschreven. De Commissie zal samenwerken met de internationale partners van de EU en met de industrie om emissies in de hele toeleveringsketen terug te dringen.
Frans Timmermans i, uitvoerend vicevoorzitter voor de Green Deal: “Om het eerste klimaatneutrale continent te worden, zal de Europese Unie de uitstoot van alle broeikasgassen moeten verminderen. Methaan is het op een na krachtigste broeikasgas en is een belangrijke oorzaak van luchtverontreiniging. Onze methaanstrategie zorgt ervoor dat de uitstoot in alle sectoren, en in het bijzonder in de landbouw-, energie- en afvalsector, wordt teruggedrongen. Voor plattelandsgebieden geeft dit ook kansen om biogas uit afval te produceren. Dankzij de satelliettechnologie van de Europese Unie kunnen we de emissies van nabij monitoren en bijdragen aan hogere internationale normen.”
Kadri Simson i, commissaris voor Energie: “Vandaag hebben we onze eerste strategie tegen methaanemissies aangenomen sinds 1996. Hoewel de energie-, landbouw- en afvalsector alle drie een rol spelen, kunnen de emissies in de energiesector het snelst en met de minste kosten worden gereduceerd. Europa zal het voortouw nemen, maar we kunnen dit niet alleen. We moeten samenwerken met onze internationale partners om de methaanemissies van de energie die we invoeren, aan te pakken.”
Een van de prioriteiten van de strategie is om methaanemissies beter te meten en te rapporteren. De monitoring verschilt momenteel per sector en per lidstaat, maar ook binnen de internationale gemeenschap. Naast maatregelen op EU-niveau om de meet-, verificatie- en rapportagenormen te versterken, zal de Commissie ook steun verlenen aan de oprichting van een internationaal waarnemingscentrum voor methaanemissies, in samenwerking met het Milieuprogramma van de Verenigde Naties, de Climate and Clean Air Coalition en het Internationaal Energieagentschap. Het Copernicus-satellietprogramma van de EU zal ook het toezicht verbeteren en helpen om wereldwijd enorme uitstootbronnen en grote methaanlekken op te sporen.
Om de methaanemissies in de energiesector te verminderen zal er een verplichting worden voorgesteld om lekken in de gasinfrastructuur beter op te sporen en te herstellen en zullen wetgevingsinitiatieven worden overwogen om routinematige affakkel- en ontluchtingspraktijken te verbieden. De Commissie zal een dialoog aangaan met haar internationale partners en mogelijke normen, streefcijfers en stimulansen voor de energie-invoer in de EU onderzoeken, evenals de instrumenten om die te handhaven.
De Commissie zal door betere gegevensverzameling de rapportering over emissies door de landbouw verbeteren en zal met steun van het gemeenschappelijk landbouwbeleid mogelijkheden bevorderen om de emissies terug te dringen. De nadruk zal vooral liggen op de uitwisseling van beste praktijken voor innovatieve methaanreducerende technologieën, diervoeder en kweekbeheer. Ook op de natuur gebaseerde oplossingen, andere voedingspatronen en gericht onderzoek naar technologie zal helpen. Niet-recycleerbare organische, menselijke en agrarische afval- en reststromen kunnen worden gebruikt voor de productie van biogas, biomaterialen en biochemicaliën. Dat kan voor extra inkomsten zorgen in landelijke gebieden en tegelijkertijd methaanemissies vermijden. De inzameling van deze afvalproducten zal daarom verder worden gestimuleerd.
In de afvalsector zal de Commissie verdere maatregelen overwegen om het beheer van stortgas te verbeteren, het energiepotentieel ervan te benutten en zo emissies te verminderen. Ook zal de Commissie de desbetreffende wetgeving inzake het storten van afval in 2024 herzien. Om methaanvorming te voorkomen is het van cruciaal belang dat biologisch afbreekbaar afval zo weinig mogelijk wordt gestort. De Commissie zal eveneens overwegen om verder onderzoek voor te stellen naar technologieën die afval omzetten in biomethaan.
Ook zal de Commissie de verordening inzake de verdeling van de inspanningen herzien en overwegen het toepassingsgebied van de richtlijn inzake industriële emissies uit te breiden met sectoren die methaan uitstoten en nog niet onder het toepassingsgebied van de richtlijn vallen.
Achtergrond
Op moleculair niveau is methaan krachtiger dan koolstofdioxide. Het gas draagt bij tot de vorming van troposferische ozon en is een krachtige plaatselijke luchtverontreiniger die ernstige gezondheidsproblemen met zich meebrengt. Methaan wordt aan het einde van zijn levensduur omgezet in koolstofdioxide en waterdamp, wat verder bijdraagt tot de klimaatverandering. Door de methaanemissies terug te dringen, wordt dus zowel de klimaatverandering afgeremd als de luchtkwaliteit verbeterd.
In de effectbeoordeling van het EU-klimaatdoelstellingsplan voor 2030 werd het volgende geconcludeerd: als we ambitieuzer willen zijn en tegen 2030 de broeikasgasemissies met ten minste 55 % willen terugdringen, dan is een versnelde inspanning met betrekking tot methaanemissies nodig.. Hoewel de EU zelf maar 5 % van de wereldwijde methaanemissies produceert, zal zij als grootste wereldwijde importeur van energie en als sterke speler in de landbouw- en afvalsector internationale actie aanmoedigen.
Meer informatie:
Memo over de EU-methaanstrategie
Factsheet over de EU-methaanstrategie
Meer over...