Investeren in nieuwe energie-infrastructuur: Groen licht voor bijna 1 miljard euro aan EU-subsidies

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 2 oktober 2020.

De EU-lidstaten zijn het gisteren eens geworden over een voorstel van de Commissie om 998 miljoen euro te investeren in belangrijke Europese energie-infrastructuurprojecten in het kader van de Connecting Europe Facility (CEF). Door de positieve uitkomst van de stemming kunnen werkzaamheden en studies voor tien projecten financieel worden ondersteund.

Het grootste bedrag gaat naar het Baltische synchronisatieproject (720 miljoen EUR), voor een betere integratie van de elektriciteitsmarkten van Estland, Letland, Litouwen en Polen. Andere projecten zijn onder meer een slim elektriciteitsnet tussen Hongarije en Slowakije (102 miljoen EUR) en de allereerste CEF-subsidie voor een CO2-transportproject van Belgische en Nederlandse havens.

Kadri Simson i, commissaris voor Energie: “Deze tien projecten zullen bijdragen tot een moderner, veiliger en slimmer systeem van energie-infrastructuren, wat cruciaal is voor de verwezenlijking van de Europese Green Deal en onze ambitieuze klimaatdoelstellingen voor 2030. Dit besluit is met name een belangrijke stap in het Baltische synchronisatieproces, een project van Europees strategisch belang. De investeringen zullen het economisch herstel van de EU ondersteunen en banen scheppen.”

De middelen worden toegewezen in overeenstemming met de doelstellingen van de Europese Green Deal: 84 % ervan gaat naar projecten op het gebied van elektriciteit of slimme netwerken. Er wordt financiële steun verleend aan tien projecten: twee voor elektriciteitstransmissie, één voor slimme elektriciteitsnetten, zes voor CO2-transport (waaronder vijf studies) en één voor gas. Dit is een greep uit de projecten die gisteren groen licht hebben gekregen:

Baltisch synchronisatieproject, fase II (720 miljoen EUR): Na een eerdere investering gaan de middelen ditmaal naar de aanleg van Harmony Link, een elektriciteitskabel die Polen en Litouwen via de Oostzee met elkaar verbindt. De kabel wordt een onderdeel van het toekomstige offshorenetwerk in de Oostzee. Deze middelen zullen ook worden gebruikt voor investeringen in onder meer synchrone compensatoren in Estland, Letland en Litouwen.

Danube Ingrid (102 miljoen EUR): Dit project voor slimme elektriciteitsnetten in Hongarije en Slowakije zal het netbeheer, de kwaliteit en de voorzieningszekerheid voor alle marktdeelnemers verbeteren. Het zal ook de efficiënte integratie van hernieuwbare energiebronnen bevorderen.

Porthos, het project voor een CO2-transportnetwerk (102 miljoen EUR): Dit is een project van Nederland en België voor de ontwikkeling van een open CO2-transportnetwerk waarmee drie van de belangrijkste Europese havens (Rotterdam, Antwerpen en North Sea Port) worden verbonden met een offshore-opslaglocatie in de Noordzee.

De interconnector Bulgarije - Servië (28 miljoen EUR): Over dit prioritaire project is in het kader van de CESEC-groep op hoog niveau overeenstemming bereikt. Het zal de voorzieningszekerheid en de diversificatie van de gasinvoer in Zuidoost-Europa verbeteren.

North Sea Wind Power Hub (14 miljoen EUR): Een studie ter ondersteuning van de ontwikkeling van een belangrijk project voor de opwekking van offshore-windenergie op de Noordzee.

Achtergrond

Om Europa de overgang te laten maken naar een schone en moderne economie moet de Europese infrastructuur worden aangepast aan de toekomstige behoeften van het energiesysteem. Interconnecties vormen de ruggengraat van een geïntegreerde EU-energiemarkt. Deze zullen zorgen voor meer energievoorzieningszekerheid in Europa, minder afhankelijkheid van afzonderlijke leveranciers en meer keuze voor de consument. Ze zijn ook essentieel om van hernieuwbare energiebronnen een succes te maken en ervoor te zorgen dat de EU haar toezeggingen in het kader van de Overeenkomst van Parijs en haar ambitie om tegen het midden van deze eeuw klimaatneutraal te worden, nakomt.

Alleen projecten van gemeenschappelijk belang (PGB's) die op de door de Commissie vastgestelde Unielijst staan, komen in aanmerking voor een CEF-subsidie. De meest recente PGB-lijst is in oktober 2019 gepubliceerd en de volgende PGB-lijst (de vijfde) zal naar verwachting begin 2021 in werking treden. CEF-Energie heeft sinds 2014 al bijna 4 miljard EUR aan subsidies toegekend, waarvan 65 % is toegewezen aan elektriciteitsprojecten, onder meer voor slimme netwerken.

De toekomstige financiering van CEF-Energie hangt af van een definitief akkoord tussen de EU-instellingen over het meerjarig financieel kader voor 2021-2027. Toekomstige steun zal in overeenstemming zijn met de geplande herziening van de verordening betreffende trans-Europese energienetwerken (TEN-E). De Commissie zal haar voorstel inzake TEN-E nog vóór eind 2020 indienen zodat de EU over een toekomstbestendig kader beschikt voor de financiering van infrastructuur die nodig is om de doelstellingen van de Europese Green Deal te verwezenlijken.

Meer informatie:

Lijst van alle projecten die EU-steun ontvangen in het kader van de huidige oproep

Overzicht van de projecten die in 2014-2019 werden gefinancierd uit de Connecting Europe Facility - Energie

Huidige lijst van “projecten van gemeenschappelijk belang”

Uitvoerend Agentschap innovatie en netwerken (INEA)