Green Deal: Steenkool- en andere koolstofintensieve regio's en de Commissie lanceren Europees platform voor rechtvaardige transitie

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 26 juni 2020.

Op maandag 29 juni wordt het platform voor een rechtvaardige transitie gelanceerd om de lidstaten te helpen bij het opstellen van hun territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie en bij de toegang tot financiering uit de meer dan 150 miljard euro van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie. Dit onlineplatform biedt technische ondersteuning en advies aan publieke en private belanghebbenden in steenkool- en andere koolstofintensieve regio's en geeft laagdrempelige toegang tot informatie over financieringsmogelijkheden en middelen voor technische bijstand.

Het platform zal ervoor zorgen dat de 40 miljard euro (in constante prijzen van 2018) die in het kader van het Fonds voor een rechtvaardige transitie is voorgesteld naar de juiste projecten gaat en dat geen enkele regio achterblijft. Het zal ook de toegang tot de specifieke regeling in het kader van InvestEU en de leenfaciliteit voor de overheidssector ondersteunen, die samen met het Fonds voor een rechtvaardige transitie de drie pijlers vormen van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie. Het platform voorziet:

  • technische bijstand en advies voor de lidstaten en regio's, onder meer met betrekking tot de operationalisering van de territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie en het opzetten van projecten voor het mechanisme voor een rechtvaardige transitie;
  • een webgebaseerd centraal toegangspunt, dat ook de mogelijkheid biedt contact op te nemen met de Commissie over technische en administratieve vragen in verband met een rechtvaardige transitie;
  • de mogelijkheid informatie, ervaringen en kennis te delen met betrekking tot regio's die afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen en koolstofintensieve regio's, met specifieke databanken van projecten en deskundigen;
  • een forum voor dialoog over rechtvaardige transitie waarbij lokale en nationale belanghebbenden, sociale partners, overheden en EU-instellingen betrokken zijn.

Uitvoerend vicevoorzitter van de Commissie voor de Europese Green Deal, Frans Timmermans i, commissaris voor Cohesie en Hervormingen, Elisa Ferreira i, en commissaris voor Energie, Kadri Simson i, zullen het platform voor een rechtvaardige transitie lanceren tijdens een online-evenement dat van start gaat op maandag 29 juni om 09:30 uur.

Het evenement is het startschot voor een week van online-evenementen rond regio's die afhankelijk zijn van steenkool, bruinkool, turf en schalieolie en koolstofintensieve regio's. De evenementen worden georganiseerd in het kader van de virtuele week van de steenkoolregio's en een seminar voor koolstofintensieve regio's. Deze evenementen brengen de belanghebbenden op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen in het EU-beleid en bieden een gelegenheid om goede praktijken uit te wisselen. Het volledige programma en inschrijvingsformulier vindt u hier.

Volgende stappen

Tegen eind 2020 zal het platform een databank van projecten en deskundigen bevatten.

Enkele reacties van de leden van het college:

Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter voor de Europese Green Deal: “De ambitie van onze Green Deal is een nieuw model voor inclusieve transformatie op basis van een rechtvaardige transitie uit te voeren. We zijn het aan onze kinderen en kleinkinderen verschuldigd de kans te grijpen om onze economieën en samenlevingen op een duurzamere manier weer op te bouwen. Met het platform voor een rechtvaardige transitie kunnen we die duurzamere toekomst beginnen waarmaken.

Commissaris voor Cohesie en Hervormingen, Elisa Ferreira: “Het platform voor een rechtvaardige transitie is een stevige stap in de richting van een klimaatneutraal Europa. Ik moedig de autoriteiten van alle lidstaten aan er ten volle gebruik van te maken bij het ontwikkelen en uitvoeren van hun territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie die economische vernieuwing, nieuwe vaardigheden en nieuwe banen bevorderen. Ik ben ervan overtuigd dat niemand aan zijn lot wordt overgelaten en dat alle regio's en alle Europeanen de vruchten kunnen plukken van een groenere, rechtvaardigere en digitalere toekomst.”

Commissaris voor Energie, Kadri Simson: “Het platform voor een rechtvaardige transitie zal op maat gesneden steun bieden aan de regio's die het zwaarst worden getroffen door de groene transitie. Het zal de expertise van alle betrokken diensten van de Commissie bundelen om ervoor te zorgen dat regio's die sterk afhankelijk zijn van fossiele brandstof en koolstofintensieve regio's alle informatie, instrumenten en bijstand krijgen die zij nodig hebben om hun economie op een rechtvaardige manier om te vormen.

Achtergrond

Het mechanisme voor een rechtvaardige transitie (JTM) is een onderdeel van de inspanningen in het kader van de “Europese Green Deal” om tegen 2050 een klimaatneutrale economie tot stand te brengen in Europa. Het mechanisme is erop gericht de economische en sociale kosten van de klimaattransitie in de meest kwetsbare steenkool- en koolstofintensieve regio's te ondervangen. Het mechanisme steunt op drie bronnen van financiering: het Fonds voor een rechtvaardige transitie, dat op 14 januari 2020 is voorgesteld en in het kader van het herstelpakket van 27 mei is versterkt; een specifieke regeling voor een rechtvaardige transitie in het kader van InvestEU; en een leenfaciliteit voor de overheidssector. De drie pijlers zullen naar verwachting in de periode 2021-2027 ten minste 150 miljard euro aan investeringen mobiliseren in de regio's van de EU die het meest kwetsbaar zijn voor de klimaattransitie.

Het platform voor een rechtvaardige transitie werd aangekondigd in het investeringsplan voor de Europese Green Deal. Het bouwt voort op en breidt het werk van het initiatief voor steenkoolregio's in transitie uit en maakt deel uit van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie. Het heeft drie werkstromen: gecoördineerde technische bijstand van de Europese Commissie en de EIB-groep, een webgebaseerd centraal toegangspunt en helpdesk en evenementen ter bevordering van de betrokkenheid van de belanghebbenden en de uitwisseling van beste praktijken.

Meer informatie

Memorandum: Vragen en antwoorden over het mechanisme voor een rechtvaardige transitie

Webpagina van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie

Webpagina van het platform voor een rechtvaardige transitie

Virtuele week van de steenkoolregio's en seminar voor koolstofintensieve regio's