De EU-gedragscode voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op het internet blijft vrucht afwerpen
Vandaag heeft de Europese Commissie i de resultaten van haar vijfde evaluatie van de gedragscode van 2016 voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op internet bekendgemaakt. De resultaten zijn over het algemeen positief: IT-bedrijven beoordelen 90 % van de gemelde inhoud binnen 24 uur en van de inhoud die als illegale haatuiting wordt aangemerkt, wordt 71 % verwijderd. De platforms moeten echter de transparantie en de feedback aan gebruikers verder verbeteren. Ook moeten zij ervoor zorgen dat gemelde inhoud in de loop van de tijd consistent wordt beoordeeld. Bij afzonderlijke evaluaties op verschillende tijdstippen bleken de resultaten voor soortgelijke inhoud namelijk af te wijken.
Věra Jourová i, vicevoorzitter voor Waarden en Transparantie: “De gedragscode blijft een succesverhaal als het gaat over het bestrijden van illegale haatzaaiende uitlatingen op internet. Ze zorgde voor hoognodige verbeteringen, met volledige eerbiediging van de grondrechten. Ze bracht waardevolle partnerschappen tot stand tussen organisaties uit het maatschappelijk middenveld, nationale autoriteiten en IT-platforms. Nu is de tijd rijp om ervoor te zorgen dat alle platforms in de hele eengemaakte markt dezelfde plichten hebben en in wetgeving te verduidelijken wat hun verantwoordelijkheden zijn om gebruikers online meer veiligheid te bieden. Wat offline illegaal is, blijft dat ook online.”
Commissaris voor Justitie Didier Reynders i: “Ik ben ingenomen met deze goede resultaten. We mogen ons echter niet tevredenstellen met deze verbeteringen. We moeten doorgaan. Ik roep de platforms op de lacunes aan te vullen die bij de meest recente evaluaties zijn geconstateerd, met name wat betreft feedback aan gebruikers en transparantie. De aangekondigde wet inzake digitale diensten zal in dit verband een verschil maken. Ze zal een kader voor Europese diensten creëren, en de bestaande EU-maatregelen tegen illegale haatzaaiende uitlatingen op internet aanvullen.De Commissie zal ook kijken of er bindende transparantiemaatregelen moeten worden genomen die bedrijven verplichten duidelijk te maken hoe zij omgaan met illegale haatzaaiende uitlatingen op hun platforms.”
Uit de vijfde evaluatie blijkt dat gemiddeld:
-
-90 % van de gesignaleerde content door de platforms binnen 24 uur werd verwijderd, tegenover slechts 40 % in 2016.
-
-71 % van de inhoud die als illegale haatzaaiende uitlating werd bestempeld, in 2020 werd verwijderd, tegenover slechts 28 % in 2016.
-
-Het gemiddelde verwijderingspercentage, dat vergelijkbaar is met dat van de vorige evaluaties, toont aan dat de platforms de vrijheid van meningsuiting blijven respecteren en voorkomen dat inhoud wordt verwijderd die niet als illegale haatzaaiende uitlating kan worden aangemerkt.
-
-Platforms reageerden en gaven feedback op 67,1 % van de ontvangen meldingen. Dat is meer dan bij de vorige monitoringexercitie (65,4 %). Alleen Facebook informeert gebruikers echter systematisch. Alle andere platforms moeten verbeteringen aanbrengen.
Volgende stappen
De resultaten die in de afgelopen vier jaar zijn verkregen in de context van de uitvoering van de gedragscode, zullen worden meegenomen in de lopende reflecties over de wijze waarop maatregelen ter bestrijding van illegale online content kunnen worden versterkt in het toekomstige wetgevingspakket inzake digitale diensten, waarover de Commissie onlangs een openbare raadpleging is gestart.
De Commissie zal manieren onderzoeken om alle platforms waarop illegale haatzaaiende uitlatingen worden gedaan, te stimuleren om doeltreffende systemen voor melding en actie op te zetten.
Daarnaast zal de Commissie in 2020 en 2021 de dialoog tussen IT-bedrijven en organisaties uit het maatschappelijk middenveld die illegale haatuitlatingen in de praktijk bestrijden, blijven faciliteren. Zij doet dit met name om contacten met moderatieteams en een gemeenschappelijke interpretatie van de lokale juridische bepalingen inzake haatzaaiende uitlatingen te bevorderen.
Achtergrond
Publiekelijk aanzetten tot geweld of haat tegen een groep personen, of een lid van zo'n groep, die wordt gedefinieerd op basis van ras, huidskleur, godsdienst, afstamming, dan wel nationale of etnische afkomst, wordt door het kaderbesluit ter bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat strafbaar gesteld. Haatuitingen zoals gedefinieerd in dit kaderbesluit zijn ook strafbaar wanneer ze online plaatsvinden.
Om het hoofd te bieden aan de verspreiding van racistische en xenofobe haatuitingen op internet hebben de Europese Commissie en vier grote IT-bedrijven (Facebook, Microsoft, Twitter en YouTube) op 31 mei 2016 een gedragscode voor de bestrijding van haatuitingen op internet gepresenteerd. Sindsdien hebben ook Instagram, Google+, Snapchat, Dailymotion en Jeuxvideo.com de code onderschreven.
De gedragscode is gebaseerd op nauwe samenwerking tussen de Europese Commissie, IT-platforms, organisaties uit het maatschappelijk middenveld en nationale autoriteiten. Alle belanghebbenden komen regelmatig bijeen in de Groep op hoog niveau inzake de bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat, om uitdagingen en vorderingen te bespreken.
Elke monitoringexercitie vond plaats volgens een gezamenlijk overeengekomen methode die het mogelijk maakt de resultaten in de loop van de tijd te vergelijken. De vijfde exercitie werd verricht over een periode van 6 weken, van 4 november tot en met 13 december 2019, door 34 organisaties uit het maatschappelijk middenveld en 5 overheidsinstanties die rapporteerden over de resultaten van een totale steekproef van 4 364 meldingen uit alle lidstaten (plus het Verenigd Koninkrijk), met uitzondering van Luxemburg, Nederland, Malta en Denemarken. De meldingen werden gedaan via meldingskanalen die beschikbaar zijn voor alle gebruikers, of via speciale kanalen die alleen beschikbaar zijn voor betrouwbare flaggers/melders.
Meer informatie
Factsheet met de belangrijkste cijfers over de vijfde evaluatie van de gedragscode (LINK TOEVOEGEN)
Vragen en antwoorden over de vijfde evaluatie van de gedragscode ter bestrijding van illegale haatuitingen op internet (LINK TOEVOEGEN)
Voor meer informatie over de vijfde evaluatie en de algemene werkzaamheden ter bestrijding van haatzaaiende uitlatingen op internet, zie de volgende website