Verslag over handelsbelemmeringen: EU blijft streven naar open markten buiten Europa, terwijl protectionisme alom toeneemt

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 18 juni 2020, 8:00.

Dankzij succesvolle maatregelen van de Europese Unie i hebben de Europese ondernemingen in 2019 voor 8 miljard euro extra kunnen exporteren. Uit de vele nieuwe beperkingen die de EU-uitvoer belemmeren, blijkt echter dat het protectionisme diep geworteld is in de wereldhandel. Dit zijn enkele van de bevindingen in het jaarlijkse verslag over handels- en investeringsbelemmeringen van de Commissie, dat vandaag is verschenen.

Commissaris voor Handel Phil Hogan i zei hierover: “De naleving van de bestaande internationale handelsvoorschriften is een van mijn hoogste prioriteiten. Onze maatregelen om handelsrechten te handhaven en handelsbelemmeringen weg te nemen, hebben tastbare resultaten opgeleverd voor de ondernemingen in de EU, of ze nu groot zijn of klein. Dankzij onze gezamenlijke inspanningen konden zij in 2019 een inhaalslag van 8 miljard euro maken. Wij werden echter ook geconfronteerd met een zorgwekkende tendens in de wereldhandel. Belangrijke exportsectoren van de EU hebben te lijden onder handelsbarrières, en in veel regio's worden nieuwe belemmeringen opgeworpen. Wij richten al onze inspanningen op economisch herstel in de periode na COVID-19, maar hiertoe zijn nieuwe impulsen voor de handhaving nodig Het is van essentieel belang dat we de wereldwijde handelsstromen open houden.”

In 2019 konden Europese ondernemingen dankzij de gecoördineerde inspanningen van de Commissie, de lidstaten en de bedrijfsorganisaties van de EU in het kader van het partnerschap voor markttoegang belangrijke exportmarkten terugwinnen. Daarvan profiteren onder meer de landbouwers en voedselproducenten in de EU:

  • de rundvleesexporteurs in Frankrijk, Ierland en Nederland hebben weer toegang tot China; de Ierse en Kroatische producenten hebben weer toegang tot de Japanse markt, en de Nederlandse varkensvleesproducenten kunnen nu ook naar Mexico exporteren;
  • de Poolse producenten van babymelkpoeder kunnen nu weer naar Egypte exporteren;
  • de Belgische perentelers hebben opnieuw toegang tot de Mexicaanse markt.

EU-ondernemingen hebben echter ook te kampen met een toename van nieuwe, onrechtmatige handelsbarrières in sectoren die voor de EU van strategisch belang zijn, zoals informatie- en communicatietechnologie, elektronica, automobielindustrie en andere hightechindustrieën. Het totale aantal handelsbelemmeringen bedraagt wereldwijd 438, waarvan er 43 in het afgelopen jaar zijn opgeworpen door 22 verschillende landen. De meeste handelsbeperkingen betreffen de toegang tot de Chinese en de Russische markt (respectievelijk 38 en 31 maatregelen). China heeft in 2019 ook het hoogste aantal nieuwe beperkingen opgelegd, gevolgd door de landen van het zuidelijke Middellandse-Zeegebied en het Midden-Oosten.

Achtergrond

Het verslag van de Commissie over handels- en investeringsbelemmeringen wordt sinds het begin van de economische crisis van 2008 jaarlijks gepubliceerd. Het maakt deel uit van de inspanningen die de Commissie doet om de internationale handelsregels te handhaven. Het verslag bevat een gedetailleerde analyse van de soorten belemmeringen die de meeste problemen opleveren voor de ondernemingen van de EU en een analyse van de sectoren waar resultaten zijn bereikt.

Het verslag is gebaseerd op informatie die door Europese ondernemingen is verstrekt. Om meer bekendheid te geven aan de beschikbare uitvoersteun heeft de Commissie het initiatief “Market Access Days” in het leven geroepen, waar EU-ondernemingen, nationale handelsorganisaties en handelsdeskundigen van de Commissie en de lidstaten samenkomen om concrete problemen bij toegang tot buitenlandse markten te bespreken. In 2019 werden bijeenkomsten gehouden in Nederland, Litouwen, Portugal, Frankrijk en Letland, waaraan honderden bedrijven deelnamen.

Gezien de noodzaak om de handhaving op handelsgebied nog verder op te voeren, zal binnenkort een Chief Trade Enforcement Officer worden benoemd om alle handhavingsmaatregelen van de EU te coördineren en te sturen. Daarbij hoort de oprichting van één contactpunt voor de handhaving in handelszaken, om sneller en doeltreffender te kunnen reageren wanneer de handelspartners van de EU handelsbeperkende praktijken toepassen. Voorts is de Commissie op 16 juni van start gegaan met een openbare raadpleging om het handelsbeleid van de EU te herzien en daarbij onder meer voorstellen los te weken over de wijze waarop de handhavingsinspanningen van de EU kunnen worden verbeterd om kleine ondernemingen te helpen die worden geconfronteerd met ongerechtvaardigde uitvoerbeperkingen in landen buiten de EU.

Meer informatie

Verslag over handels- en investeringsbelemmeringen

Factsheet (in het Engels)

Lijst van de belemmeringen waarop het verslag betrekking heeft

Casestudy

Databank voor markttoegang: instrument om handelsbelemmeringen te melden

Handhaving van de handelsvoorschriften door de EU