COVID-19: More flexibility for deploying EU budget money

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op woensdag 22 april 2020.

De EU i neemt in de strijd tegen de COVID-19-pandemie verdere dringende maatregelen om de middelen van het cohesiebeleid optimaal in te zetten.

De Raad i heeft vandaag, voor de tweede keer in minder dan een maand tijd, een wetgevingsbesluit aangenomen om de regels voor het gebruik van de EU-structuurfondsen te wijzigen. Die fondsen vormen het fundament van het cohesiebeleid van de EU. Dankzij de wijzigingen kunnen de lidstaten hun middelen heroriënteren naar acties om de crisis te bestrijden. Het nieuwe wetgevingsbesluit, bekend als het Investeringsinitiatief Coronavirusrespons Plus (Coronavirus Response Investment Initiative Plus - CRII Plus), werd via een schriftelijke procedure aangenomen, minder dan 3 weken na de indiening van het voorstel door de Europese Commissie i. Het Europees Parlement i gaf op 17 april zijn goedkeuring.

De snelle aanneming van het CRII Plus toont andermaal aan dat alle EU-lidstaten in deze zware COVID-19-crisis eensgezind en solidair zijn, en dat zij de respons op een effectieve manier coördineren. De tweede reeks economische maatregelen voorziet in een buitengewone flexibiliteit om de volledige benutting van alle niet-gebruikte steun uit de Europese structuur- en investeringsfondsen mogelijk te maken. Dit moet de lidstaten helpen om meer middelen vrij te maken en deze toe te leiden naar kleine en middelgrote ondernemingen, regelingen voor werktijdverkorting, en de sector gezondheidszorg. Zo blijkt het cohesiebeleid op dit kritieke moment essentieel in de strijd tegen de pandemie: het vangt economische schokken op, houdt bedrijven overeind en ondersteunt de werkgelegenheid. Met het CRII Plus wordt opnieuw bewezen dat het cohesiebeleid daadwerkelijk het verschil kan maken, en dat de lidstaten door samen te werken deze crisis het hoofd kunnen bieden.

Marko Pavić, Kroatisch minister van Regionale Ontwikkeling en EU-fondsen

De wijzigingen leiden tijdelijk tot opschorting van enkele regels inzake het toepassingsgebied en de prioriteiten van de nationale programma's die uit de verschillende fondsen kunnen worden gefinancierd, en van de voorwaarden waaronder regio's recht hebben op steun.

Zo kunnen de lidstaten beschikken over een uitzonderlijke flexibiliteit om geld over te dragen tussen fondsen en tussen regio's, waardoor ze kunnen inspelen op hun specifieke behoeften bij de aanpak van de sociaal-economische gevolgen van de pandemie.

Dit betekent dat alle bestaande reserves in de structuurfondsen voor 2020 kunnen worden ingezet om de gevolgen van de uitbraak aan te pakken.

Bovendien zullen de lidstaten voor de periode van 1 juli 2020 tot en met 30 juni 2021 kunnen verzoeken om 100 % financiële steun uit de EU-begroting. Onder normale omstandigheden worden de programma's van het cohesiebeleid gezamenlijk gefinancierd uit de EU-begroting en uit bijdragen van de lidstaten.

Deze ongekende maatregelen zullen de lasten voor de nationale begrotingen verlichten door gerichte investeringen in de gezondheidszorg, in noodlijdende kleine en middelgrote ondernemingen, en in tijdelijke arbeidsregelingen.

Landbouwers kunnen dan weer profiteren van gunstige leningen en garanties tot € 200 000 EUR om hen te helpen bij liquiditeitsproblemen of om verliezen te compenseren.

Het besluit zal op 24 april 2020 in werking treden.