Sacharovprijs 2019: dochter van winnaar Ilham Tohti ontvangt prijs in zijn naam

De dochter van Ilham Tohti heeft woensdag de Sacharovprijs 2019 voor de vrijheid van denken in ontvangst genomen in naam van haar vader, die in de gevangenis zit.

Tohti, een Oeigoerse geleerde die strijdt voor de rechten van de Oeigoerse Moslimminderheid in China, zit sinds 2014 in de gevangenis wegens separatisme. “Ilham Tohti slaagde erin om met zijn activisme een stem te geven aan de Oeigoeren. […] Hij werkt al 20 jaar om een dialoog en verstandhouding te creëren tussen de Oeigoeren en andere volkeren in China,” zei Parlementsvoorzitter David Sassoli i.

“Vandaag moet een moment van vreugde zijn, om de vrijheid van meningsuiting te vieren. In plaats daarvan is het een trieste dag. De stoel is nogmaals leeg, omdat de vrijheid van meningsuiting in sommige delen van de wereld niet altijd hetzelfde is als vrijheid.”

Tijdens de prijsuitreiking zei Jewher Ilham: “Het is een eer om vandaag in het Europees Parlement i te zijn en de Sacharovprijs in naam van mijn vader te mogen ontvangen. Ik ben dankbaar voor de mogelijkheid om dit verhaal te brengen, want dat kan hij zelf niet doen. Om eerlijk te zijn, weet ik niet waar mijn vader is. In 2017 heeft mijn familie voor de laatste keer iets over hem gehoord.”

“Vandaag is er geen vrijheid voor de Oeigoeren in China… niet op school, niet in het openbaar en zelfs niet thuis achter gesloten deuren. Mijn vader werd zoals vele Oeigoeren als een gewelddadige extremist bestempeld, met een ziekte die genezen moet worden en een geest die moet worden gereinigd,” zei Mw. Ilham. “Het is met de foute stempel van extremisme dat de regering één miljoen mensen - en waarschijnlijk méér - naar “concentratiekampen” gestuurd heeft. Hier worden Oeigoeren gedwongen om hun geloof, taal en cultuur op te geven. Ze worden er gefolterd en sommigen zijn er zelfs gestorven.”

Sinds april 2017 zijn méér dan 1 miljoen Oeigoeren gedetineerd in een netwerk van interneringskampen, waar ze gedwongen worden om afstand te doen van hun etnische identiteit en religieuze overtuigingen, en om hun trouw aan de Chinese regering te zweren.

Jewher Ilham vraagt om actieve steun voor de strijd van haar vader: “Ik vraag jullie vandaag, in deze ruimte, en aan zij die meeluisteren: vinden jullie de manier waarop de Chinese regering de Oeigoerse bevolking behandelt een probleem? Als jullie een probleem zien, werk dan alsjeblieft aan een oplossing.”

Voorzitter Sassoli eist de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van Ilham Tohti, en de vrijlating van "vele andere winnaars van de Sacharovprijs, die nu in gevangenschap zitten en vervolgd worden voor het verdedigen van mensenrechten en fundamentele vrijheden.”

Over de winnaar

Ilham Tohti is een voorstander van dialoog en pleit voor de invoering van wetten inzake regionale autonomie in China. In 2014 werd hij veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens separatisme. Desondanks blijft hij oproepen tot gematigdheid en verzoening.

Prijsuitreiking

De prijs - een certificaat en €50.000 - werd uitgereikt aan Jewher Ilham tijdens een ceremonie in het Parlement in Straatsburg op 18 december 2019. De andere finalisten van de 2019 Sacharovprijs waren ook aanwezig of werden vertegenwoordigd.

De finalisten

Braziliaanse verdedigers van mensenrechten en Kenyaanse studenten waren de andere finalisten van de Sacharovprijs 2019.

Lees hier meer over de andere finalisten.

Meer over de Sacharovprijs

De Sacharovprijs voor de vrijheid van denken, genoemd naar de Sovjetfysicus en politieke dissident Andrej Sacharov, wordt sinds 1988 jaarlijks uitgereikt aan personen en organisaties die mensenrechten en fundamentele vrijheden verdedigen.

Vorig jaar werd de prijs toegekend aan de Oekraïense filmregisseur Oleg Sentsov, die de prijs dit jaar in november in ontvangst genomen heeft na zijn vrijlating uit de gevangenis.