Onderwijs en opleiding in de EU: leerkrachten ondersteunen is van essentieel belang om de Europese onderwijsruimte te bouwen

De Europese Commissie i heeft vandaag, tegelijkertijd met de tweede Europese onderwijstop, de Onderwijs- en opleidingsmonitor 2019 gepubliceerd, waarin wordt geanalyseerd hoe onderwijs en opleiding in de EU i en haar lidstaten evolueren. Uit de Onderwijs- en opleidingsmonitor 2019 blijkt dat verdere vooruitgang is geboekt bij het verwezenlijken van belangrijke onderwijs- en opleidingsdoelstellingen van de EU; er wordt echter ook op gewezen dat leerkrachten beter moeten worden ondersteund en dat het beroep van leerkracht aantrekkelijker moet worden gemaakt.

Tibor Navracsics i, commissaris voor Onderwijs, Cultuur, Jongerenzaken en Sport i, zei hierover: “We moeten investeren in onderwijs om een veerkrachtig, samenhangend en billijk Europa tot stand te brengen. Dit betekent in de eerste plaats dat we moeten investeren in leerkrachten door hun de instrumenten en de erkenning te geven die zij verdienen. Het succes van om het even welke onderwijshervorming hangt af van de leerkrachten. Daarom is het van essentieel belang dat we beter aan hun behoeften beantwoorden zodat we tegen 2025 een echte Europese onderwijsruimte tot stand kunnen brengen. Ik ben trots op wat we de afgelopen jaren met de lidstaten hebben bereikt, maar er moet nog veel worden gedaan. De Onderwijs- en opleidingsmonitor speelt een cruciale rol bij de verdere hervorming van onze onderwijsstelsels en helpt ons ervoor te zorgen dat iedereen zijn talenten ten volle kan benutten.”

De Commissie ondersteunt de lidstaten bij het verbeteren van hun onderwijsstelsels door middel van beleidssamenwerking, benchmarking en financieringsprogramma's zoals Erasmus+. De monitor, de belangrijkste jaarlijkse publicatie van de EU over onderwijs, vormt een belangrijk onderdeel van dit werk. Door een brede waaier beleidsmaatregelen te presenteren en de dialoog te bevorderen, helpt de monitor de lidstaten om hun onderwijsstelsels te vergelijken en te verbeteren.

Deze editie van de monitor, de achtste al, plaatst de leerkrachten in het middelpunt. De monitor bevat de resultaten van een uitgebreide enquête bij leerkrachten door de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, die ook worden geanalyseerd. In deze meest recente “Teachers and Learning International Survey” werd gewezen op de behoefte van leerkrachten aan opleiding zodat zij beter voorbereid zijn om urgente kwesties zoals het gebruik van informatie- en communicatietechnologie, onderwijs aan studenten met bijzondere behoeften en onderwijs in multiculturele klassen, aan te pakken. Om dit te helpen realiseren, wordt in de monitor aanbevolen te zorgen voor voldoende leerkrachten in het onderwijsstelsel, voor alle vakken, zowel in stedelijke als plattelandsgebieden. Daarnaast wordt benadrukt dat meer beleidsinspanningen nodig zijn om de beste kandidaten voor het onderwijs aan te trekken en dat moet worden gezorgd voor een goede opleiding en motivatie om het beroep te blijven uitoefenen.

Wat de investeringen in onderwijs betreft, blijkt uit de meest recente gegevens van de monitor dat de overheidsuitgaven voor onderwijs in de EU op EU-niveau min of meer stabiel zijn gebleven; de lidstaten daarentegen investeren nog steeds minder in onderwijs dan het geval was vóór de economische crisis van 2007-2008.

Uit de meest recente editie van de monitor blijkt dat de lidstaten hun streefcijfer voor het terugdringen van voortijdig schoolverlaten nu bijna hebben bereikt. Het percentage voortijdige schoolverlaters is gedaald van 14,2 % in 2009 tot 10,6 % in 2018, maar de voortgang is sinds 2016 wel vertraagd. Het percentage jongeren met een diploma hoger onderwijs is gestegen van 32,3 % in 2009 tot 40,7 % in 2018. Uit de monitor blijkt ook dat een hoger onderwijsniveau samengaat met een betere arbeidsparticipatie van pas afgestudeerden en meer deelname aan volwassenenonderwijs.

Het aandeel kinderen dat is ingeschreven in voor- en vroegschoolse educatie is gestegen van 90,8 % in 2009 tot 95,4 % in 2017. De deelname aan onderwijs in Europa is toegenomen maar toch kan één op de vijf 15-jarige leerlingen nog steeds geen eenvoudige lees-, wis- en wetenschapstaken oplossen en lopen te veel kinderen risico op onderwijsarmoede.

Achtergrond

Deze editie van de Onderwijs- en opleidingsmonitor staat voor tien jaar Europese samenwerking binnen het kader voor Onderwijs en opleiding 2020, dat in 2009 door alle lidstaten is overeengekomen. In de monitor worden de vorderingen ten aanzien van de doelstellingen inzake onderwijs en opleiding voor 2020 in elke lidstaat gemeten en het verslag onderbouwt de aanpak van onderwijskwesties in het jaarlijkse proces van het Europees semester. Daarnaast helpt het te bepalen waarop de EU-financiering voor onderwijs, opleiding en vaardigheden in de volgende langetermijnbegroting van de EU moet worden gericht.

De monitor bevat een analyse van de belangrijkste uitdagingen voor de Europese onderwijsstelsels en voorstellen voor beleidsmaatregelen om de stelsels beter op de behoeften van de samenleving en de arbeidsmarkt af te stemmen. Het verslag bestaat uit een transnationale vergelijking, 28 gedetailleerde landverslagen en een specifieke webpagina met aanvullende gegevens en informatie.

Onderwijs staat hoog op de politieke agenda van de EU. In samenwerking met de lidstaten heeft de Commissie de basis gelegd voor een Europese onderwijsruimte, waarin het gaat om het bevorderen van leren, samenwerking en uitmuntendheid. Daarnaast worden aan de hand van een brede waaier van EU-programma's, namelijk het Erasmus+-programma, de Europese structuur- en investeringsfondsen - met inbegrip van het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief, Horizon 2020 en het Europees Instituut voor innovatie en technologie, investeringen in onderwijs bevorderd en beleidsprioriteiten op het gebied van onderwijs ondersteund. Om de grotere ambitie op dit gebied te ondersteunen, heeft de Commissie voorgesteld de financiering voor jongeren en voor onderwijs en opleiding in de volgende langetermijnbegroting van de EU (2021-2027) aanzienlijk op te voeren.

Meer informatie

De website over de Onderwijs- en opleidingsmonitor (met inbegrip van factsheets en infografieken over de EU en per land)

Website van de Europese onderwijstop

Website van de Europese onderwijsruimte

IP/19/5729