Schengen: een gids over de Europese grensvrije zone
Het paspoortvrije reisgebied van de EU, ook bekend als het Schengengebied, is een van de meest tastbare resultaten van de Europese integratie. Kom meer te weten in onze gids.
Wat is Schengen?
Het Schengengebied is een van de pijlers van het Europese project. Sinds de oprichting in 1995, toen paspoortcontroles binnen deze zone werden afgeschaft, kwam het recht op vrij verkeer in de EU voor de EU-burgers in het gedrang. Dit betekent dat EU-burgers overal in de EU kunnen wonen, studeren, werken en met pensioen gaan. Toeristen en bedrijven profiteren ook van deze rechten.
Schengenlanden
Schengen omvat 26 landen: 22 van de EU en 4 van daarbuiten. Zes EU-landen maken geen deel uit van Schengen. Hieronder vallen Ierland en het VK, die opt-outs handhaven en hun eigen gemeenschappelijke reisruimte beheren, evenals Bulgarije, Kroatië, Cyprus en Roemenië, die geacht worden toe te treden tot Schengen. Vier niet-EU-landen - IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein - zijn ook toegetreden tot het Schengengebied.
Het doel en de voordelen van Schengen
Elke dag reizen er 3,5 miljoen mensen over een interne EU-grens. Vrij verkeer kan in de praktijk verschillende rechten met zich meebrengen voor verschillende categorieën mensen, van toeristen tot gezinnen.
Alle EU-burgers kunnen als toerist maximaal drie maanden in een ander EU-land verblijven met een geldig paspoort of identiteitskaart. Ook kunnen zij in een ander EU-land wonen voor werk, met het recht op dezelfde behandeling te worden behandeld als burgers van dat land.
Ondernemers hebben profijt van de vrijheid van vestiging. Studenten hebben het recht om in elk EU-land te studeren.
Het sluiten van de binnengrenzen van de EU zou kunnen leiden tot een geschatte kostprijs van tussen de € 100 en 230 miljard over een tijdsbestek van 10 jaar en zou grensoverschrijdend pendelen belemmeren voor 1,7 miljoen mensen.
Zorgen voor veiligheid binnen het Schengen-gebied
De Schengenregels schaffen de interne grenscontroles af en harmoniseren en versterken de bescherming van de buitengrenzen van het gebied. Eenmaal binnen het Schengengebied kunnen mensen van het ene EU-land naar het andere reizen zonder onderworpen te zijn aan grenscontroles, wat geldt als algemene regel. Bevoegde nationale autoriteiten kunnen personen controleren bij de binnengrenzen, bijvoorbeeld op verzoek van de politie om het toezicht tijdelijk op te voeren.
Schengen omvat ook een gemeenschappelijk visumbeleid voor kort verblijf door niet-EU-burgers. Ook helpt het deelnemende landen hun krachten te bundelen in de strijd tegen criminaliteit met behulp van politiële en justitiële samenwerking. Het Schengen-informatiesysteem wordt versterkt om EU-burgers meer veiligheid te bieden. Ontdek de verbeteringen in onze infografieken.
Externe en interne grenzen
De toename van migratiestromen naar de EU, die geregistreerd werd in 2015, verhoogde veiligheidsproblemen en terroristische en ernstige grensoverschrijdende criminaliteit. Dit had gevolgen voor de werking van het Schengengebied gezien het in sommige EU-landen leidde tot de herinvoering van grenscontroles.
Het Parlement veroordeelt de voortzetting van de controles aan de binnengrenzen in het Schengengebied in een verslag van 30 mei. Tijdelijke controles aan de binnengrenzen in het Schengengebied bestaan al drie jaar. Parlementsleden dringen aan op duidelijkere omstandigheden.
Uitdagingen en de aanpak van de EU
Het beheer van migratie en beveiliging van de buitengrenzen is een uitdaging voor Europa. In 2015 werden tot 1,83 miljoen illegale kruisingen aan de buitengrenzen van de EU ontdekt. In 2018 daalde dit cijfer tot 150.114. De EU streeft naar versterking van controles aan de buitengrenzen en een efficiëntere omgang met asielaanvragen.
Deze uitdagingen hebben geleid tot aanzienlijke ontwikkelingen in het grensbeheerbeleid. Voorbeelden hiervan zijn de creatie van instrumenten en agentschappen zoals het Schengen Informatiesysteem, het Visa informatiesysteem, het Europees grens- en kustwachtagentschap genaamd Frontex, of het nieuwe inreis- en uitreisregistratiesysteem in de Schengen-zone.
Om criminelen, terroristen of ieder ander die een risico vormt te detecteren, worden reizigers die normaalgesproken geen visum benutten toch gescreened voordat ze de EU binnenreizen. Dit gebeurt met behulp van het Europese Reisinformatie- en Autorisatiesysteem (Etias). Deze controles zouden al in 2021 kunnen beginnen.
Daarnaast hebben Parlementsleden plannen goedgekeurd om het Europees grens- en kustwachtagentschap tegen 2027 een permanent korps van 10.000 grenswachten te bieden om de veiligheid van Europa te vergroten.
REF.: 20190612STO54307
Gecreëerd: 19-06-2019 - 09:59