26e Top EU-Japan: Verdere versterking van een hecht partnerschap

De 26e top tussen de EU en Japan heeft geresulteerd in een verdere versterking van de bilaterale banden. De focus lag hierbij op de uitvoering van twee baanbrekende overeenkomsten die vorig jaar werden gesloten: de strategische partnerschapsovereenkomst EU-Japan en de economische partnerschapsovereenkomst EU-Japan. Deze overeenkomsten tilden de politieke en economische betrekkingen naar een nieuw niveau.

De Europese Unie werd op de top vertegenwoordigd door Jean-Claude Juncker i, voorzitter van de Europese Commissie, en Donald Tusk i, voorzitter van de Europese Raad. Japan werd vertegenwoordigd door premier Shinzō Abe. Ook Federica Mogherini i, hoge vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid/vicevoorzitter van de Europese Commissie, Jyrki Katainen, vicevoorzitter van de Europese Commissie en bevoegd voor banen, groei, investeringen en concurrentievermogen, en Cecilia Malmström i, Europees Commissaris voor Handel, woonden de top bij.

"Dit is een waar historisch moment voor Japan, dat momenteel het voorzitterschap van de G20 bekleedt en waar kroonprins Naruhito volgende week als nieuwe keizer de troon zal bestijgen. Japan kan in beide gevallen op de EU rekenen : zowel voor de versterking van het multilateralisme als voor ondersteuning tijdens het nieuwe Reiwatijdperk. Reiwa betekent "prachtige harmonie”, wat ons partnerschap perfect samenvat", aldus voorzitter Jean-Claude Juncker. Hij voegde hieraan toe: "Onze nieuwe economische partnerschapsovereenkomst vormt een mijlpaal voor de wereldhandel. De meerderheid van de 1 miljard euro aan uitvoerrechten die bedrijven in de EU moesten betalen om naar Japan te exporteren (en vice versa) zijn opgeheven. Op deze manier zullen we onze handel kunnen uitbreiden met een waarde van bijna maximaal 36 miljard euro. Nu moeten we ervoor zorgen dat dit succesverhaal verdergaat en dat we de uitvoering op koers blijven houden."

De volledige verklaring van voorzitter Juncker tijdens de persconferentie na afloop van de top is online beschikbaar. De Europese Unie en Japan hebben een gezamenlijke verklaring over de top afgegeven.

Voorzitter Juncker, voorzitter Tusk en premier Abe verbonden zich ertoe het strategische partnerschap tussen de EU en Japan verder te ontwikkelen. Dit partnerschap is sinds vorig jaar gebaseerd op twee belangrijke overeenkomsten. De economische partnerschapsovereenkomst die op 1 februari 2019 in werking trad, verenigt twee economieën die samen bijna een derde uitmaken van het mondiale bruto binnenlands product en die goed zijn voor meer dan 600 miljoen mensen op hun grondgebied. De strategische partnerschapsovereenkomst is een breder kader dat politieke en sectorale samenwerking en gezamenlijke acties bevordert in meer dan 40 gebieden.

Gezamenlijk engagement voor de aanpak van mondiale en regionale uitdagingen

De Europese Unie en Japan zijn gelijkgestemde partners die zowel bilateraal als in multilaterale fora samenwerken, zoals in het kader van de Verenigde Naties, de G7, en de G20. Zoals de strategische partnerschapsovereenkomst stipuleert, hebben de leiders besproken hoe ze de samenwerking kunnen versterken om mondiale problemen aan te pakken. Ze bevestigden hun gezamenlijke visie over en steun aan de op regels gebaseerde internationale orde, met multilateralisme, democratie, non-proliferatie van massavernietigingswapens, open markten en een mondiaal handelssysteem waarvan de Wereldhandelsorganisatie i de kern vormt. EU-leiders bevestigden hun steun voor de prioriteiten van Japan als huidige voorzitter van de G20, waarbij een hervorming van de Wereldhandelsorganisatie en een ambitieuze uitvoering van de Klimaatovereenkomst van Parijs de hoofddoelstellingen van de EU vormen voor de G20-top in Osaka.

De leiders hebben vraagstukken inzake regionaal en buitenlands beleid besproken, onder meer de situatie op het Koreaanse schiereiland, de verbintenis om het gezamenlijk alomvattend actieplan (JCPOA) - het nucleaire akkoord met Iran, te handhaven, het conflict in Oost-Oekraïne en de illegale aanhechting van de Krim en Sebastopol door Rusland, en de rol van China in de wereld.

Voortzetting van de brede bilaterale agenda

De leiders hebben de balans opgemaakt van de uitvoering van de economische partnerschapsovereenkomst. Daarbij wisselden ze gedachten uit over de vraag hoe onze burgers en bedrijven ten volle profijt kunnen trekken van de overeenkomst. In dit verband is het essentieel dat de EU en Japan de overeenkomst volledig uitvoeren, inclusief het hoofdstuk over duurzame ontwikkeling.

De EU en Japan zijn geavanceerde samenlevingen en zijn koplopers op talrijke technologische gebieden. Dat maakt dat er behoefte is aan samenwerking tussen gelijkgestemde landen om een veilige, open, en beveiligde cyberspace te handhaven. In januari 2019 hebben de Europese Commissie en Japan wederzijdse adequaatheidsbesluiten vastgesteld. Hierbij is 's werelds grootste ruimte van veilig dataverkeer tot stand gekomen en wordt vrij verkeer van persoonsgegevens tussen de economieën van de EU en Japan mogelijk op basis van stevige garanties op het gebied van gegevensbescherming. De EU en Japan zijn overeengekomen om samen te werken aan internationale initiatieven voor gegevensbescherming en op die manier verder te bouwen op dit succes. Voorzitter Juncker drukte zijn steun uit voor het initiatief "Data Free Flow with Trust", waarbij landen met een sterke beveiliging vrij gegevens kunnen uitwisselen. Voorts ondersteunde hij de lancering van de zogenaamde "Osaka Track", waarbij vraagstukken op het gebied van elektronische handel aan de orde komen. De Europese Commissie zal een actieve rol spelen bij beide initiatieven.

De Europese Unie en Japan zijn het erover eens dat connectiviteit vanuit ecologisch, economisch, fiscaal en sociaal oogpunt duurzaam moet zijn. Er is een aanzienlijk potentieel om synergieën te vinden tussen de aanpak van de Europese Unie op het gebied van connectiviteit (die in september 2018 door de Commissie en de hoge vertegenwoordiger is toegelicht), en het concept "vrije en open Indo-Pacifische regio" van Japan, dat zich toespitst op kwaliteitsinfrastructuur. Op de top hebben de leiders overeenstemming bereikt over een nieuw partnerschap tussen de EU en Japan inzake connectiviteit en kwaliteitsinfrastructuur, om de samenwerking te bevorderen op het gebied van duurzame connectiviteit in derde landen. Aangezien interpersoonlijke contacten essentieel zijn voor de betrekkingen tussen de EU en Japan, hebben de leiders besproken hoe zij deze contacten kunnen versterken, onder meer met gezamenlijke programma's tussen Europese en Japanse universiteiten en de mobiliteit van studenten en academici in Erasmus+. Voor de eerste keer zullen in 2019 gezamenlijke masteropleidingen tussen de EU en Japan worden aangeboden, als onderdeel van het "Erasmus Mundus"-programma.

Voorzitter Juncker, voorzitter Tusk, en premier Abe bespraken ook andere bilaterale kwesties, onder meer de mogelijkheid om het veiligheidspartnerschap tussen de EU en Japan te versterken. De EU en Japan gaven in dit verband aan bereid te zijn om opties te onderzoeken voor samenwerking inzake maritieme beveiliging, cyberbeveiliging, terrorismebestrijding, en crisisbeheersingsoperaties.

Meer informatie:

Gezamenlijke verklaring van de 26e top EU-Japan

Verklaring van voorzitter Jean-Claude Juncker op de persconferentie na de 26e top EU-Japan

Website van de top EU-Japan

Factsheet Betrekkingen EU-Japan

Website van de economische partnerschapsovereenkomst EU-Japan

Overeenkomst inzake een strategisch partnerschap EU-Japan: factsheet

Website van de delegatie van de Europese Unie in Japan

IP/19/2248