Kapitaalmarktenunie: Commissie ingenomen met politiek akkoord over sterkere en beter geïntegreerde Europese toezichtarchitectuur — ook voor bestrijding witwaspraktijken

De Commissie is ingenomen met het politieke akkoord dat het Europees Parlement en de lidstaten hebben bereikt over de kernonderdelen van de hervorming van het Europees toezicht op de financiële markten in de EU, ook wat betreft de bestrijding van witwaspraktijken.

Hiermee wordt een belangrijke stap gezet bij het behalen van de doelstelling van de kapitaalmarktenunie: zorgen voor stevigere, veiligere en beter geïntegreerde financiële markten — in het belang van Europese consumenten, beleggers en bedrijven.

Het akkoord van vandaag zal het toezicht in de Europese Unie verbeteren doordat de rol en de bevoegdheden van de Europese toezichthouders i (ESA's) worden versterkt. Om de kapitaalmarktenunie (KMU) volwaardig en goed te laten functioneren, moet de EU ervoor zorgen dat het toezicht gelijke tred kan houden met de verdere integratie. Bovendien hebben recente witwaszaken in EU-banken de behoefte vergroot aan een sterker toezichtraamwerk wat betreft de bestrijding van witwaspraktijken. Het pakket waarover een akkoord is bereikt, zal helpen de integriteit van het financiële bestel van de EU te bevorderen, wat zal zorgen voor financiële stabiliteit en bescherming tegen financiële misdrijven.

Valdis Dombrovskis i, vicevoorzitter, bevoegd voor Financiële Stabiliteit, Financiële Diensten en Kapitaalmarktenunie: "Dit is een belangrijke stap in de richting van onze doelstelling om niet alleen één rulebook te hebben, maar ook een coherente toezichtbenadering in de hele EU. De rol van Europese toezichthouders is cruciaal om tot convergentie in de toezichtuitkomsten te komen. Zo is een gelijk speelveld voor financiële instellingen en beleggers in de EU gegarandeerd. Dit is een essentiële voorwaarde voor een volwaardige kapitaalmarktenunie. De nieuwe regels geven de Europese Bankautoriteit ook nieuwe bevoegdheden in het witwastoezicht op de financiële sector. Dit moet voorkomen dat de recente witwasschandalen zich ooit nog herhalen."

Jyrki Katainen i, vicevoorzitter, bevoegd voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen: "De Europese toezichthouders spelen een essentiële rol wanneer het er om gaat markten ordelijk te laten functioneren, financiële stabiliteit te verzekeren en beleggers- en consumentenbescherming te garanderen. Dit akkoord versterkt van de rol van deze toezichthouders en geeft hun stevigere bevoegdheden. Met hun werkzaamheden helpen de Europese toezichthouders te zorgen voor een beter ondernemingsklimaat in de lidstaten. Financiële integratie creëert banen, groei en investeringen in Europa en versterkt de economische en monetaire unie."

Vĕra Jourová i, commissaris voor Justitie, Consumentenzaken en Gendergelijkheid: "We beschikken over strenge regels om witwaspraktijken in de EU tegen te gaan. Maar recente schandalen bij Europese banken hebben lacunes in het toezicht aan het licht gebracht. Met het akkoord van vandaag krijgen de toezichthouders krachtige instrumenten om witwasrisico's te voorkomen en snel in te grijpen wanneer er een zwak punt is in een land. De nieuwe regels zullen er voor zorgen dat er in de EU geen zwakke schakel is wanneer het gaat om de strijd tegen witwaspraktijken en terrorismefinanciering."

Volgende stappen

Dit politiek akkoord zal worden gevolgd door verdere technische werkzaamheden voordat het Europees Parlement en de Raad de definitieve teksten formeel kunnen aannemen.

Achtergrond

Het Europees Systeem voor financieel toezicht bestaat uit:

• - 

  De drie Europese toezichthoudende autoriteiten (ESA's): de Europese Bankautoriteit (EBA), de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen i (EIOPA) en de Europese Autoriteit voor effecten en markten i (ESMA). Deze drie autoriteiten zien toe op en reguleren individuele sectoren en instellingen.
• - 

  Het Europees Comité voor systeemrisico's i (ESRB), dat toeziet op het financiële stelsel als geheel en zorgt voor de coördinatie van EU-beleidsmaatregelen inzake financiële stabiliteit.

In september 2017 is de Commissie gekomen met voorstellen om de coördinerende rol van de Europese toezichthouders (ESA's) te versterken, naast een aantal gerichte aanpassingen voor het Europees Comité voor systeemrisico's (ESRB). Die moeten zorgen voor doeltreffende monitoring van risico's voor de financiële stabiliteit. Het voorstel is in september 2018 gewijzigd om het toezichtkader op het gebied van de bestrijding van het witwassen van geld en terrorismefinanciering te versterken.

De ESA's dragen bij aan de ontwikkeling van één stel regels voor financiële markten in de EU (het zgn. Single Rulebook). Ook helpen zij de toezichtconvergentie tussen toezichthouders te bevorderen en zorgen zij voor een betere bescherming van consumenten en beleggers. De nieuwe wetgeving verbetert de governance en de convergentiebevoegdheden van de ESA's. Zij geeft de ESA's ook meer mogelijkheden om coherent toezicht en eenvormige rechtshandhaving in de EU te stimuleren en te waarborgen.

Voorts worden met de nieuwe regels ook witwaspraktijken aangepakt. De bevoegdheid om witwasrisico's in de financiële sector te voorkomen en te mitigeren zal worden gecentraliseerd bij de Europese Bankautoriteit (EBA). Het nieuwe rechtskader zet daarnaast in op het versterken van het mandaat van de EBA wat betreft het verzamelen, analyseren en verder verspreiden van informatie, zodat alle betrokken autoriteiten effectief en coherent toezicht houden op witwasrisico's en samenwerken en informatie delen. De bevoegdheid van de EBA om in te grijpen bij inbreuken op EU-recht zijn ook verduidelijkt en versterkt. Dit moet garanderen dat onmiddellijk kan worden ingegrepen wanneer de antiwitwasregels op nationaal niveau worden overtreden.

Het akkoord geeft ook meer slagkracht aan het Europees Comité voor systeemrisico's (ESRB) bij het toezicht op het financiële bestel en bij het opsporen van risico's voor de financiële stabiliteit. Sinds het ESRB in 2010 is opgericht heeft het een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het macroprudentiële beleid in de EU en aan de analyse van systeemrisico's. Het akkoord van vandaag behoudt dit hoofdkenmerk van het ESRB, maar introduceert een aantal gerichte bepalingen die het ESRB nog beter moeten laten functioneren.

IP/19/1655