Niet-nakoming EU-regels: Commissie wijzigt methode om financiële sancties te berekenen

Vandaag presenteert de Commissie haar nieuwe methode voor het berekenen van de financiële sancties die zij het Hof van Justitie van de Europese Unie i voorstelt bij niet-nakomingsprocedures ("inbreukprocedures"). De Commissie zal het EU-recht op een krachtdadige, evenwichtige en voor alle lidstaten eerlijke manier blijven handhaven.

Wanneer de Commissie een lidstaat voor het Hof van Justitie van de Europese Unie daagt wegens niet-nakoming van het EU-recht, kan het Hof in bepaalde situaties financiële sancties opleggen. De Commissie stelt een bedrag voor aan het Hof, dat de definitieve beslissing neemt.

Bij het berekenen van de voorgestelde financiële sanctie heeft de Commissie, naast de ernst en de duur van de niet-nakoming, ook steeds zowel de economische situatie als het institutionele gewicht van de betrokken lidstaat in aanmerking genomen. Om die twee elementen in een cijfer om te zetten, maakte de Commissie tot nu toe gebruik van het bruto binnenlands product (bbp) van de lidstaat en het aantal stemmen dat de lidstaat in de Raad i heeft.

In een recent arrest heeft het Hof van Justitie geoordeeld dat de stemregels van de Raad, zoals gewijzigd bij het Verdrag van Lissabon, daarvoor niet langer kunnen worden gebruikt. Aangezien de Commissie van oordeel is dat naast het bbp van de lidstaten ook het institutionele gewicht een bepalende factor moet blijven, was een nieuwe methode nodig om dat gewicht tot uitdrukking te brengen.

Daartoe zal de Commissie voortaan gebruikmaken van het aan elke lidstaat toegewezen aantal zetels in het Europees Parlement i. Dit levert bedragen op die geen ongerechtvaardigde verschillen tussen lidstaten creëren en die zo dicht mogelijk liggen bij de uit de huidige berekeningsmethode voortvloeiende - zowel evenredige als voldoende afschrikkende - bedragen. Ook in het kader van de nieuwe methode zal de aanpak van de Commissie krachtdadig, evenwichtig en voor alle lidstaten eerlijk blijven.

Wat zijn de volgende stappen?

De Commissie zal de gewijzigde berekeningsmethode toepassen met ingang van de datum waarop de vandaag gepresenteerde mededeling in het Publicatieblad wordt bekendgemaakt.

Zodra de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU rechtsgeldig wordt, en ongeacht of het terugtrekkingsakkoord in werking treedt, zal de Commissie de gemiddelden opnieuw berekenen en de in de mededeling opgenomen cijfers dienovereenkomstig aanpassen.

Achtergrond

Krachtens het EU-Verdrag kan de Commissie gerechtelijke stappen ondernemen - een niet-nakomings- of inbreukprocedure - tegen een lidstaat die het EU-recht niet naar behoren toepast. Wanneer de Commissie een lidstaat voor het Hof van Justitie daagt, kan het Hof in twee situaties financiële sancties opleggen: indien het Hof oordeelt dat de betrokken lidstaat geen gevolg heeft gegeven aan een eerder arrest waarbij die niet-nakoming is vastgesteld (artikel 260, lid 2, VWEU); indien de betrokken lidstaat geen maatregelen heeft meegedeeld waarmee de richtlijn is omgezet (artikel 260, lid 3, VWEU).

In beide gevallen bestaat de sanctie uit een forfaitaire som, om het bestaan van de niet-nakoming zelf te bestraffen, en een dagelijkse dwangsom, om ervoor te zorgen dat de niet-nakoming zo snel mogelijk wordt beëindigd. De Commissie stelt een bedrag voor de financiële sancties voor aan het Hof, dat vervolgens de definitieve beslissing neemt.

Hoewel de met de gewijzigde methode berekende financiële sancties lager kunnen uitvallen dan met de huidige methode het geval zou zijn, komen ze dichter bij de praktijk van het Hof, dat over het algemeen lagere boetes oplegt dan de Europese Commissie i voorstelt.

Meer informatie:

• - 

  Mededeling over de wijziging van de methode voor de berekening van forfaitaire sommen en dagelijkse dwangsommen (20 februari 2019)
• - 

  EU-inbreukprocedures
• - 

  EU-inbreukbeslissingen

IP/19/1288