Het Europees Solidariteitskorps na 2020: Vragen en antwoorden

De Europese Commissie i heeft een begrotingsvoorstel voor het Europees Solidariteitskorps voor de begrotingsperiode 2021-2027 goedgekeurd.

IP/18/4035

Wat is de doelstelling van het Europees Solidariteitskorps?

Solidariteit is een gedeelde waarde in de Europese Unie i - solidariteit tussen de burgers en de lidstaten en bij alle activiteiten van de Unie.

Voorzitter Juncker heeft in zijn Staat van de Unie 2016 de oprichting van het Europees Solidariteitskorps aangekondigd: "Vaak zijn we in noodsituaties het meest geneigd tot solidariteit. Toen de heuvels in Portugal in lichterlaaie stonden, werden de vlammen geblust door Italiaanse vliegtuigen. Toen door overstromingen in Roemenië de elektriciteit uitviel, zorgden Zweedse generatoren voor licht. Toen duizenden vluchtelingen aanspoelden op de kust van Griekenland, boden Slowaakse tenten onderdak. In diezelfde geest stelt de Commissie vandaag de oprichting van een Europees Solidariteitskorps voor."

Doel van het Europees Solidariteitskorps is jongeren - via vrijwilligerswerk, stages en banen - de kans te geven aan tal van solidariteitsacties deel te nemen om uitdagingen in de EU en elders aan te gaan. Deelname aan het korps draagt niet alleen bij tot de persoonlijke ontwikkeling, de actieve maatschappelijke betrokkenheid en de inzetbaarheid van jongeren, maar komt ook gemeenschappen in nood ten goede en helpt niet-gouvernementele organisaties, overheidsinstanties en bedrijven maatschappelijke en andere uitdagingen aangaan.

Wat is nieuw in dit voorstel vergeleken met de rechtsgrondslag van het Europees solidariteitskorps tot 2020?

Op grond van het nieuwe voorstel wordt het Europees Solidariteitskorps het initiatief bij uitstek wordt voor jongeren die zich maatschappelijk willen engageren, doordat de EU-vrijwilligers voor humanitaire hulp in het korps worden geïntegreerd. Hierdoor ontstaan nieuwe mogelijkheden om vrijwilligerswerk te doen in het kader van humanitaire hulpoperaties buiten de EU. Het resultaat is één initiatief voor jongeren die aan solidariteitsacties in de EU of elders willen deelnemen.

Hoeveel zal de begroting van het Europees Solidariteitskorps bedragen?

Voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2027 stelt de Commissie een totale begroting voor het Europees Solidariteitskorps voor van 1,26 miljard euro in lopende prijzen. Hierdoor kunnen tussen 2021 en 2027 ongeveer 350 000 jongeren aan het initiatief deelnemen, naast de 100 000 deelnemers die de Commissie eind 2020 al wil ondersteunen.

Wie kan zich voor het Europees Solidariteitskorps aanmelden?

De deelnemingsvoorwaarden voor jongeren zijn onveranderd gebleven: alle jongeren tussen 17 en 30 jaar die onderdaan zijn van of legaal verblijven in een van de deelnemende landen, kunnen zich voor het Europees Solidariteitskorps aanmelden. De minimumleeftijd voor deelname aan een van de activiteiten van het korps is 18 jaar.

Jongeren die zich aanmelden voor het Europees Solidariteitskorps, moeten de missieverklaring en de beginselen van het korps onderschrijven. Ze kunnen zich eenvoudig aanmelden op een specifieke webpagina van de Europese Jongerensite. Onderdanen van derde landen beschikken niet noodzakelijk over alle rechten en vergunningen om in een ander EU-land te verblijven en aan het initiatief deel te nemen. De deelnemende organisaties moeten ervoor zorgen dat iedereen die ze aan de activiteiten van het korps willen laten deelnemen, over de nodige rechten en vergunningen beschikt.

Waar hebben de activiteiten plaats?

Nu al hebben de activiteiten van het Europees Solidariteitskorps overal in de Europese Unie plaats. Er kan ook vrijwilligerswerk in andere landen worden gedaan (leden van de Europese Economische Ruimte, kandidaat-lidstaten en buurlanden).

Voor de begrotingsperiode 2021-2027 stelt de Commissie voor het terrein voor vrijwilligerswerk - met inbegrip van vrijwilligerswerk in het kader van humanitaire hulpoperaties - en begeleidende maatregelen geografisch uit te breiden. Vrijwilligerswerk in het kader van humanitaire hulpoperaties zal worden verricht in landen die geen lid van de EU zijn, maar officiële ontwikkelingshulp ontvangen. Jongeren zullen geen professionele noodhulp verlenen of gevaarlijke taken uitvoeren en ze zullen niet worden ingezet in landen waar zich een gewapend conflict afspeelt.

Kan wie zich aanmeldt automatisch aan een activiteit deelnemen?

Alle aangemelde jongeren kunnen deelnemen aan een algemene online-opleiding en aan gemeenschapsvormende activiteiten online of in hun eigen gemeenschap. Wie zich aanmeldt, kan echter niet automatisch aan een activiteit deelnemen. De deelname is afhankelijk van de begrotingsmiddelen, de beschikbaarheid van projecten en de specifieke belangstelling van de kandidaten.

Krachtens het in mei 2017 ingediende voorstel van de Commissie om het Europees Solidariteitskorps van een eigen rechtskader en begroting te voorzien, schept het programma ook ruimte voor solidariteitsprojecten waarbij aangemelde jongeren zelf op plaatselijk vlak solidariteitsacties kunnen opzetten, zonder dat ze op het aanbod van een organisatie hoeven te wachten.

Aan welke eisen moeten organisaties voldoen?

De eisen zijn ook hier niet veranderd. Deelnemende organisaties worden zorgvuldig doorgelicht (afhankelijk van hun profiel, hetzij door de nationale agentschappen die Erasmus uitvoeren, hetzij door het Uitvoerend Agentschap onderwijs, audiovisuele media en cultuur i). Voorts moeten ze de beginselen en de doelstellingen van het Europees Solidariteitskorps onderschrijven.

Dit betekent dat ze zich ertoe verbinden de persoonlijke en professionele ontwikkeling van de deelnemers aan het Europees Solidariteitskorps te bevorderen, veilige en deugdelijke omstandigheden waarborgen en voor adequate opleidingen en ondersteuning zorgen zodat de deelnemers over de nodige vaardigheden beschikken om hun activiteiten uit te voeren. Organisaties die jongeren kansen willen bieden in het kader van het Europees Vrijwilligerskorps, moeten een nieuw kwaliteitskeurmerk verwerven.

Hoe worden jongeren aan een organisatie gekoppeld?

Jongeren die zich via de Europese Jongerensite voor het Europees Solidariteitskorps aanmelden, kunnen niet alleen informatie over hun opleiding, werkervaring en persoonlijke interesses verstrekken, maar ook aangeven naar welke activiteiten hun voorkeur uitgaat, in welke landen ze graag vrijwilligerswerk willen doen en wanneer ze beschikbaar zijn. Ze kunnen tussen verschillende soorten activiteiten kiezen en hun belangstelling kenbaar maken voor specifieke solidariteitsacties.

Wanneer ze zich aanmelden, kunnen jongeren ook specifieke kennis en ervaring vermelden die het Europees Solidariteitskorps van pas kunnen komen (bijvoorbeeld kennis en ervaring met betrekking tot vluchtelingen, kinderen, ouderen, mensen met een handicap, onderwijs, media, muziek, kunst, bouw, techniek, projectbeheer enzovoorts).

De organisaties kunnen uit kandidaten kiezen van wie de motivatie, de interesses en de vaardigheden het best aan hun behoeften beantwoorden. De deelnemers vinden vacatures op de Europese Jongerensite. Ze kunnen op deze vacatures reageren en een eventueel aanbod van een organisatie aannemen of weigeren.

Welke kosten worden voor de verschillende soorten activiteiten gedekt?

Voor vrijwilligerswerk worden de kosten voor levensonderhoud - bijvoorbeeld voeding, accommodatie en zakgeld (maximaal 155 euro per maand) -, de reiskosten en de verzekeringskosten gedekt.

Voor banen wordt een arbeidsovereenkomst gesloten en de lonen worden vastgesteld volgens de wetten, regels en collectieve overeenkomsten van het land waar het werk wordt uitgevoerd.

Voor stages wordt een schriftelijke stageovereenkomst gesloten en de stagiairs/stagiaires krijgen een vergoeding van de gastorganisatie. De beginselen van het kwaliteitskader voor stages gelden voor stages in het kader van het Europees Solidariteitskorps.

Naast een vergoeding wordt - bij banen en stages - ook financiële steun verleend om de reiskosten te dekken.

Kansarme jongeren krijgen extra financiële steun om eventuele noodzakelijke extra kosten te dekken. Het korps dekt ook bepaalde kosten van de deelnemende organisaties. Zo kan bijvoorbeeld financiële steun worden verleend voor specifieke opleidingen en mentoring.

Mogen organisaties jongeren laten betalen om aan een activiteit deel te nemen?

Nee. Niemand mag een financiële bijdrage of een vergoeding van jongeren vragen om aan een project deel te nemen.

Hoe zit het met verzekeringen en sociale zekerheid?

Op grond van het voorstel krijgen de deelnemers een aanvullende ziekte- en ongevallenverzekering voor verzekeringsgerelateerde uitgaven die niet worden gedekt door de Europese ziekteverzekeringskaart of eventuele andere verzekeringen die de deelnemers hebben afgesloten.

Voor banen en stages en de daaraan verbonden sociale zekerheid gelden bepaalde specifieke regels overeenkomstig de wetten, voorschriften en collectieve overeenkomsten van het land waar de activiteit wordt uitgevoerd.

Kunnen de deelnemers taalondersteuning krijgen?

Ja. Deelnemers aan het Europees Solidariteitskorps die een aanbod voor een grensoverschrijdende activiteit aannemen, kunnen online een taalcursus volgen. Ze kunnen zo hun vaardigheden in de vreemde taal die ze voor hun activiteit in het buitenland nodig hebben, beoordelen en verbeteren.

Wat voor certificaat ontvangen de deelnemers?

Deelnemers ontvangen het certificaat van het Europees Solidariteitskorps als bewijs van hun deelname aan het Europees Solidariteitskorps. Bovendien zullen de kennis, de vaardigheden en de competenties die de deelnemers tijdens de activiteiten hebben opgedaan, onder meer in de Youthpass en de Europass worden vermeld.

MEMO/18/4032