Handelsoorlogen: de handelsbeschermings- instrumenten van de EU
De EU kan een hele reeks maatregelen nemen om zichzelf te beschermen tegen oneerlijke handelspraktijken, van een beroep doen op de WTO tot het voeren van een volledige handelsoorlog.
Meer lezen over het EU-handelsbeleid
Het inschakelen van arbitrage - de rol van de WTO
De EU en haar lidstaten behoren tot de 164 leden van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), die bestaat om een op regels gebaseerd internationaal handelssysteem te garanderen. Het heeft de macht om te beslissen over handelsconflicten en om deze beslissingen te handhaven. In het verleden heeft dit bijgedragen aan het voorkomen van het escaleren van handelsconflicten.
Op basis van vooraf vastgestelde regels kan elk WTO-lid een klacht indienen over inbreuken op WTO-regels en een aanvraag indienen voor herstelbetalingen.
Sinds de oprichting van de WTO in 1995 is de EU betrokken geweest bij 201 zaken: 110 als aanklager en 91 als verweerder.
Oneerlijk goedkope import aanpakken
Het lidmaatschap van de WTO belet de EU niet om wetgeving op te stellen om producten tegen te gaan die tegen abnormaal lage prijzen in Europa zijn gedumpt, hetgeen de lokale producenten schade toebrengt. Dit zou kunnen zijn vanwege een gebrek aan concurrentie in het land waar het product werd gemaakt, zware staatsinmenging in het productieproces of zelfs omdat het bedrijf in kwestie zich niet hield aan internationale arbeids- en milieunormen.
Lees meer over dumping, de definitie en de gevolgen ervan
De EU kan hierop reageren door antidumpingrechten in te stellen. In 2017 stemden de Europarlementariërs voor een actualisering van de regels die bepalen wanneer en hoe deze taken kunnen worden opgelegd. De leden keurden in mei 2018 aanvullende maatregelen goed, die het de EU mogelijk maken om hogere tarieven op te leggen aan de invoer met dumping of subsidiëring.
Lees meer over het antidumpingbeleid van de EU
Verstorende buitenlandse subsidies tegengaan
Op 8 november 2022 heeft het Parlement regels goedgekeurd om marktverstorende buitenlandse subsidies aan bedrijven die in de EU actief zijn, tegen te gaan. Deze subsidies kunnen een ongelijk speelveld creëren en het moeilijker maken voor Europese bedrijven om te concurreren. Europarlementariërs willen dat de Europese Commissie de bevoegdheid krijgt om deze buitenlandse subsidies aan bedrijven die EU-bedrijven willen overnemen of deelnemen aan EU-aanbestedingen te onderzoeken en tegen te gaan.
Economische chantage bestrijden
Een nieuw EU-instrument, het anti-dwanginstrument, zal worden gebruikt om economische bedreigingen en oneerlijke handelsbeperkingen door niet-EU-landen te bestrijden.
Het doel van het anti-dwanginstrument is om afschrikkend te werken, zodat de EU-handelsconflicten via onderhandelingen opgelost kan worden.
In laatste instantie kan het echter worden gebruikt om tegenmaatregelen te nemen tegen een niet-EU-land, waaronder een breed scala aan beperkingen op het gebied van handel, investeringen en financiering.
Het Parlement en de Raad bereikten in juni 2023 overeenstemming over de definitieve tekst van de wetgeving (Engels), die op 3 oktober 2023 door de leden van het Europees Parlement werd goedgekeurd.
Going bananas - voorbeelden van handelsconflicten
De VS en de EU hebben al verschillende handelsconflicten gehad, bijvoorbeeld over de invoerrechten op bananen. Hierdoor werd het voor sommige landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan gemakkelijker om naar de EU te exporteren ten koste van Latijns-Amerikaanse landen.
In 2018 stelde de VS extra invoerrechten in op de invoer van staal en aluminium, wat Europarlementariërs onaanvaardbaar en in strijd met de WTO-regels noemden. Daarnaast waren ze bezorgd over de Amerikaanse douanerechten op Spaanse olijven, die het land datzelfde jaar oplegde.
De EU heeft ook op gespannen voet gestaan met de VS en Canada over rundvlees dat met hormonen is behandeld, waardoor het door de EU als potentieel gevaar voor de gezondheid werd beschouwd. Dit conflict werd pas opgelost in 2012, toen de EU ermee instemde om de import van hormoonvrij rundvlees uit de twee landen te verhogen.
Meer over de internationale EU-handel
Meer informatie
Productinformatie
REF.: 20180308STO99328