EU-Turkije betrekkingen: tussen samenwerking en spanningen
Access to video: Bekijk de video
Zorgen over de grondrechten leiden tot een heroverweging van de betrekkingen tussen de EU i en Turkije. Wat is de status van de samenwerking? Wat stellen de EP-leden voor?
Van handel tot de NAVO, de EU en Turkije hebben decennialang vruchtbare betrekkingen onderhouden op vele gebieden. Deze zijn echter sinds enige tijd bekoeld met de zorg over de rechtstaat en de democratie in het land als gevolg van het sluiten van kranten, het gevangenzetten van journalisten en het ontslaan van ambtenaren. Er zijn ook zorgen over de militaire interventie van Turkije in Syrië.
Deze ontwikkelingen zijn des te meer reden voor de leden om nog een keer te bekijken hoe de EU en Turkije samenwerken. Lees verder voor een overzicht van de stand van zaken wat betreft verschillende aspecten van de betrekkingen tussen de EU en Turkije.
Lidmaatschap van de EU: opschorting van de toetredingsonderhandelingen?
Turkije is in 1963 associatielid van de Europese Economische Gemeenschap geworden en diende in 1987 een aanvraag in om EU-lid te worden. Het land werd erkend als kandidaat-lid in 1999. De onderhandelingen begonnen in 2005. Daarna werd er niet veel vooruitgang geboekt. Slechts 16 van de 35 hoofdstukken zijn geopend en is er slechts één hoofdstuk afgerond. Na het harde optreden van de Turkse regering na de mislukte staatsgreep op 15 juli 2016 werden de onderhandelingen beëindigd en sindsdien zijn er geen nieuwe hoofdstukken meer geopend.
In november 2016 nam het Parlement aan waarin wordt geadviseerd om de onderhandelingen tijdelijk te onderbreken, gezien de voortdurende onderdrukking in Turkije.
De leden herhaalden hun oproep tot opschorting in een resolutie die op 6 juli 2017 werd aangenomen vanwege de aanhoudende zorgen over de mensenrechtensituatie. Hoewel deze resoluties niet bindend zijn, zenden ze een belangrijk signaal uit.
De leden debatteren ook regelmatig over de situatie in het land. Het meest recente debat werd gehouden in februari 2018 waarin wederom de mensenrechten in Turkije ter sprake kwamen, evenals de militaire operatie van het land in Afrin, Syrië. Op 8 februari nam het Parlement hierover een resolutie aan. Waarin het Parlement Turkije opriep de noodtoestand die de oppositie monddood maakt, op te heffen.
Tijdens het debat zei Kati Piri (S&D, NL) , rapporteur over Turkije: "Wij in het Parlement verwachten dat de EU luid en duidelijk over de mensenrechten in Turkije zal zijn. Niet alleen omdat dit de waarden zijn waar onze Unie op is gebaseerd en waar Turkije als kandidaat zich aan zou moeten houden, maar ook omdat we het risico lopen onze geloofwaardigheid en steun van de meerderheid van de Turkse samenleving te verliezen als we niet opkomen voor hun rechten in deze donkere tijden."
Kati Piri (S&D, NL), rapporteur voor Turkije
Deel dit citaat:
Access to video: Bekijk de video
Associatieovereenkomst: een alternatief voor EU-lidmaatschap?
De EU heeft de mogelijkheid om associatieovereenkomsten te sluiten met naburige landen zoals IJsland en Tunesië. Deze overeenkomsten schetsen een kader voor nauwe economische en politieke samenwerking, zoals bijvoorbeeld werd gesuggereerd door Guy Verhofstadt (ALDE, BE) tijdens een debat op 27 april 2017.
De EU vraagt gewoonlijk om hervormingen om de mensenrechtensituatie in het land te verbeteren en om haar economie robuuster te maken. Het land kan op zijn beurt profiteren van financiële of technische bijstand, evenals van tariefvrije toegang voor sommige of alle producten.
De EU heeft al een associatieovereenkomst met Turkije, maar sommige EP-leden zien een nieuwe overeenkomst als alternatief voor het EU-lidmaatschap.
Naar nauwere economische samenwerking
In december heeft de Europese Commissie voorgesteld de bestaande douane-unie met Turkije bij te werken en de bilaterale handelsbetrekkingen uit te breiden. Zodra de onderhandelingen zijn voltooid, moet de overeenkomst nog door het Parlement worden goedgekeurd voordat zij in werking kan treden.
De EU is veruit de grootste exportmarkt van Turkije (44,5%), terwijl Turkije de vierde grootste exportmarkt van de EU is (4,4%).
Andere vormen van samenwerking
Zowel Turkije als de meeste EU-landen zijn lid van de NAVO. Daarnaast werken zij samen aan kwesties zoals migratie. In maart 2016 sloten de EU en Turkije een akkoord om de migratiecrisis aan te pakken. De overeenkomst leidde tot aanzienlijk minder migranten die illegaal Europa bereiken.
Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op 27 april 2017 en bijgewerkt op 8 februari 2018.
Meer informatie
Productinformatie
REF.: 20170426STO72401
Gecreëerd: 27-04-2017 - 17:31
Bijgewerkt op: 08-02-2018 - 17:07