Hoe gaat wijziging van de Turkse grondwet in zijn werk?

dinsdag 19 juli 2016

DEN HAAG (PDC i) - Naar aanleiding van de mislukte militaire coup van afgelopen weekend heeft de Turkse president Recep Tayyip Erdogan aangekondigd de doodstraf opnieuw te willen invoeren. De EU i reageerde geschokt op deze opmerking van de Turkse president.

Om de doodstraf opnieuw in te kunnen voeren moet er een grondwetswijziging plaatsvinden in Turkije. Om zo'n grondwetswijziging door te voeren zijn er in Turkije twee paden die bewandeld kunnen worden.

In de eerste plaats kan dit wanneer een tweederde meerderheid van het Turkse parlement een voorstel tot wijziging van de grondwet steunt. Momenteel heeft Erdogans AK-partij 317 van de 550 zetels in het parlement. Er is daardoor niet de benodigde tweederde meerderheid van 367 zetels.

In de tweede plaats kan de grondwet gewijzigd worden door middel van een referendum. Om een referendum uit te schrijven moet een voorstel daartoe door het parlement worden aangenomen met een drievijfde meerderheid: 330 van de 550 parlementsleden moeten voorstemmen. 

Voor het uitschrijven van een referendum tot wijziging van de grondwet is Erdogan dus niet zo ver verwijderd van de benodigde meerderheid. Ook in 2010 wist Erdogan via een referendum de grondwet te wijzigen. Een mogelijke omweg is het uitschrijven van nieuwe verkiezingen, waardoor de AK-partij het voor een grondwetswijziging benodigde aantal zetels zou kunnen behalen.