Council conclusions on the Republic of Moldova

De Raad herhaalt vastbesloten te zijn om de politieke associatie en de economische integratie tussen de Europese Unie en de Republiek Moldavië te versterken. Hij bevestigt ook dat alle lidstaten de associatieovereenkomst hebben geratificeerd.

De Raad volgt de situatie in de Republiek Moldavië op de voet. De Europese Unie is ervan overtuigd dat de huidige problemen alleen kunnen worden opgelost door alle politieke krachten in het land te betrekken bij een constructieve dialoog waarin rekening wordt gehouden met de verwachtingen van de burgers van de Republiek Moldavië. Om het vertrouwen te herstellen zijn tastbare resultaten op het gebied van hervormingen nodig.

Om dit te bewerkstelligen roept de Raad op de associatieagenda versneld uit te voeren. De Europese Unie blijft de hervormingsinspanningen onverminderd steunen om de burgers van de Republiek Moldavië de voordelen van de associatieovereenkomst - inclusief de diepe en brede vrijhandelsruimte - te laten ondervinden.

De regering van de Republiek Moldavië dient prioriteit te verlenen aan hervormingen die gericht zijn op het aanpakken van de politisering van staatsinstellingen, systemische corruptie, het openbaar bestuur (onder meer hervormingen gericht op de verbetering van de effectiviteit van de regelgevende instanties), transparantie en op verantwoordingsplicht bij het beheer van de overheidsfinanciën en bij beleidsvorming.

De Raad roept de autoriteiten van de Republiek Moldavië op corporate governance in de financiële sector te versterken, evenals de onafhankelijkheid en de toezichthoudende bevoegdheden van de nationale bank en de nationale commissie voor financiële markten. Hij wijst met name op de noodzaak om de president van de nationale bank te benoemen op basis van een politiek onafhankelijk, transparant en geloofwaardig proces.

De Raad roept de autoriteiten van de Republiek Moldavië op ervoor te zorgen dat de fraudegevallen die 's lands bankwezen in 2014 teisterden, worden onderworpen aan een grondig en onpartijdig onderzoek, onder meer om de weggesluisde middelen terug te vorderen en om de verantwoordelijken voor de rechter te brengen. Hij spoort de autoriteiten aan om, in nauwe samenwerking met het IMF, de drie banken die onder speciaal toezicht staan te controleren aan de hand van kwalitatief hoogstaande rapporten en passende vervolgstappen, alsmede om een screening van de systeemrisico's in de banksector te overwegen. Alle toepasselijke wetgevende maatregelen dienen te worden overgenomen, met inbegrip van een aanpassing aan EU-wetgeving van het wettelijk kader ter bestrijding van het witwassen van geld, om zo het risico op meer bankfraude te beperken.

De Raad is bezorgd over het gebrek aan onafhankelijkheid bij de rechterlijke macht en de rechtshandhavingsinstanties. Hij onderstreept het belang van uitvoering van hervormingen die de onafhankelijkheid, de efficiëntie, de transparantie en de verantwoordingsplicht van de rechterlijke macht en de instanties voor corruptiebestrijding waarborgen. De hervorming van het openbaar ministerie en de bestrijding van corruptie binnen de rechterlijke macht dienen met spoed te worden aangepakt, onder meer door middel van op verdiensten gebaseerde en transparante aanwerving en bevordering van rechters.

De Raad roept de regering van de Republiek Moldavië op maatregelen te nemen om een gelijk speelveld voor bedrijven te creëren, een aantrekkelijk en stabiel investeringsklimaat te waarborgen en de transparantie en de investeringsvoorwaarden in de energiesector te verbeteren. Daarnaast benadrukt hij het belang van het naleven van de verplichtingen in de associatieovereenkomst en het Energiegemeenschapsverdrag om de relevante wetsvoorstellen die thans worden besproken aan te nemen en uit te voeren.

De Raad herhaalt dat de EU bereid is de Republiek Moldavië te ondersteunen met onder andere technische bijstand en steun bij projecten, bijvoorbeeld via evaluatiebezoeken van vakgenoten en het beschikbaar stellen van ervaren adviseurs. De hervatting van de betalingen voor begrotingssteun kan worden overwogen zodra aan de politieke, financiële en macro-economische voorwaarden wordt voldaan, met inbegrip van het naleven van de elementaire beginselen inzake budgettair toezicht en transparantie. De Raad doet een beroep op de regering om onder meer een gedetailleerde routekaart richting een IMF-programma op te stellen, hetgeen er wezenlijk toe zal bijdragen dat de macro-economische problemen worden aangepakt. De Raad is ingenomen met de uitnodiging van de regering van de Republiek Moldavië aan het IMF om zo spoedig mogelijk een missie te sturen, teneinde zich snel te kunnen verbinden aan een alomvattend programma van stabilisatiemaatregelen en structurele hervormingen.

Doeltreffende, strategische communicatie - onder meer in samenwerking met het maatschappelijk middenveld en onafhankelijke media - over de uitgevoerde en uit te voeren hervormingen in het kader van de associatieovereenkomst, inclusief de diepe en brede vrijhandelsruimte, is van cruciaal belang om de burgers van de Republiek Moldavië meer bewust te maken van de voordelen die van de politieke associatie en economische integratie met de Europese Unie worden verwacht.

De Europese Unie is ingenomen met de recente besprekingen in de Republiek Moldavië over constitutionele hervormingen om politieke impasses in de toekomst te voorkomen. De Europese Unie doet ook een beroep op de autoriteiten van de Republiek Moldavië om alle aanbevelingen van de OVSE/ODIHR uit te voeren, met name met betrekking tot de transparantie van partijfinanciering en de verantwoordingsplicht van verkozen kandidaten.

De Raad herinnert eraan dat de vrijheid van de media een even fundamenteel onderdeel uitmaakt van een democratische maatschappij. Hij dringt er bij de regering van de Republiek Moldavië op aan de nationale wetgeving te verbeteren om de monopolisering van media te beperken en het pluralisme te waarborgen.

De Raad is ingenomen met de voortdurende inzet van de Republiek Moldavië om het proces voor een regeling in Transnistrië als hoofdprioriteit te beschouwen, en met het voornemen de onderhandelingen zo spoedig mogelijk te hervatten, ook in de 5+2-format. De Raad is tevens verheugd over de instelling van een permanente werkgroep voor samenwerking tussen het parlement van de Republiek Moldavië en het Gagaoezisch volkscongres.