Europese statistieken: Raad keurt nieuwe regels goed
Op 5 maart 2015 heeft de Raad i nieuwe regels goedgekeurd die moeten zorgen voor goede en betrouwbare EU-statistieken.
Hij heeft zijn standpunt in eerste lezing goedgekeurd, zodat de verordening zonder verdere amendementen i kan worden aangenomen. Dit volgt op het akkoord dat in december 2014 met het Europees Parlement i is bereikt, zodat het Parlement de tekst nu in tweede lezing kan aannemen.
De nieuwe regels - een wijziging van Verordening i 223/2009 - zijn bedoeld om beleidsmakers te helpen om op basis van betere statistieken beslissingen te nemen.
De recente economische ontwikkelingen hebben het belang aangetoond van geloofwaardige statistieken, en het publiek en de financiële markten moeten hun vertrouwen kunnen stellen in op feiten gebaseerde beleidsbeslissingen. Ook de verbeterde economische beleidscoördinatie die in 2011 op EU-niveau is ingevoerd, heeft de vraag naar betrouwbare gegevens verder doen toenemen. Van even groot belang is de geloofwaardigheid van de instellingen die statistieken produceren.
Professionele onafhankelijkheid
De ontwerpverordening wijzigt het rechtskader voor de EU-statistieken en versterkt de governance van het Europees statistisch systeem (ESS). Het ESS is een partnerschap tussen Eurostat i (het statistische orgaan van de EU) en de nationale instituten voor de statistiek (NSI's) en andere nationale instanties die statistieken opstellen. De opdracht van het ESS is betrouwbare en vergelijkbare statistieken op EU-niveau te genereren.
De professionele onafhankelijkheid van de nationale statistische instanties is van het hoogste belang. De professionele onafhankelijkheid van Eurostat wordt ook opnieuw bevestigd.
Autonomie en verantwoordingsplicht
De wijzigingsverordening bepaalt dat de hoofden van de NSI's als enige beslissingsbevoegdheid hebben over processen, statistische methoden, normen en procedures en over de inhoud en het tijdstip van statistische berichten en publicaties voor alle Europese statistieken. Hoofden van NSI's mogen geen instructies van nationale regeringen of andere organen vragen of krijgen.
Zij moeten kunnen beslissen over het interne beheer van hun statistische instanties en opmerkingen kunnen maken over de daaraan toegewezen budgetten. De procedures voor benoeming van NSI-hoofden moeten transparant zijn en alleen gebaseerd zijn op professionele criteria, en de redenen voor ontslag of overplaatsing van een NSI-hoofd mogen de professionele onafhankelijkheid niet in het gedrang brengen.
NSI-hoofden moeten waar nodig richtsnoeren opstellen om statistieken van hoge kwaliteit te garanderen. Zij moeten verantwoordelijk zijn voor de naleving van die richtsnoeren binnen hun NSI, en dienen een jaarverslag van hun activiteiten te publiceren.
Eurostat
Op dezelfde wijze heeft de directeur-generaal van Eurostat als enige beslissingsbevoegdheid over processen, statistische methoden, en over de inhoud en het tijdstip van statistische berichten en publicaties door Eurostat. Hij of zij mag geen instructies vragen of krijgen van EU-instellingen of -organen, of van nationale overheden of andere organen.
De procedure voor de aanwerving van de directeur-generaal moet transparant zijn en gebaseerd zijn op professionele criteria.
Verbintenissen van de lidstaten en de Commissie
Om ervoor zorgen dat het publiek vertrouwen heeft in Europese statistieken en dat er bij de toepassing van de praktijkcode voor Europese statistieken van het ESS vooruitgang wordt geboekt, moeten de lidstaten en de Commissie "vertrouwensverbintenissen voor de statistiek" aangaan. Elke vertrouwensverbintenis wordt door de Commissie gecontroleerd op basis van jaarlijkse verslagen van de lidstaten.
De "praktijkcode Europese statistieken" is aangenomen in 2005 en herzien in 2011. Hij bevat 15 beginselen voor de productie en verspreiding van statistieken en de institutionele omgeving waarin de statistische instanties van de EU en van de lidstaten functioneren. Voor elk van de beginselen worden indicatoren voor goede praktijken vermeld.
De wijzigingsverordening versterkt tevens een wettelijk kader betreffende toegang tot administratieve bestanden voor de productie van Europese statistieken.
Gekwalificeerde meerderheid
De Raad heeft zijn standpunt met gekwalificeerde meerderheid van stemmen goedgekeurd. Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk stemden tegen, Nederland en Portugal onthielden zich van stemming.
Het besluit is zonder debat aangenomen tijdens de zitting van de Raad Vervoer, Telecommunicatie en Energie i.
Motivering van de Raad inzake de ontwerpverordening van 2015 betreffende de Europese statistiek