Voorstel voor facultatief gemeenschappelijk Europees kooprecht

Brussel, 11 oktober 2011 - Ondanks het succes van de interne markt van de EU blijven er belemmeringen voor grensoverschrijdende handel bestaan. Veel van deze belemmeringen zijn het gevolg van het uiteenlopen van de regelingen inzake kooprecht tussen de 27 lidstaten. Zij maken het verkopen over de grens ingewikkeld en duur, met name voor kleinere ondernemingen.

Handelaren die als gevolg van belemmeringen in verband met het overeenkomstenrecht worden ontmoedigd om grensoverschrijdende transacties te verrichten, lopen wat handel binnen de EU betreft, jaarlijks minstens 26 miljard euro mis. Ondertussen moeten 500 miljoen consumenten in Europa een ruimere keuze en lagere prijzen missen omdat het aantal ondernemingen dat grensoverschrijdend aanbiedt, met name op kleinere nationale markten, achterblijft.

Vandaag heeft de Europese Commissie een voorstel gedaan voor een facultatief gemeenschappelijk Europees verkooprecht dat zal bijdragen tot het wegnemen van deze belemmeringen en consumenten een ruimere keuze en een hoog niveau van bescherming zal verschaffen.

Het zal de handel bevorderen door een enkel geheel van bepalingen te bieden voor grensoverschrijdende overeenkomsten in alle 27 EU-landen. Wanneer handelaren hun producten aanbieden op basis van het gemeenschappelijk Europees kooprecht zullen consumenten met slechts één muisklik kunnen kiezen voor een gebruikersvriendelijke Europese overeenkomst met een hoog beschermingsniveau. Het voorstel van de Commissie moet nu worden goedgekeurd door de EU-lidstaten en het Europees Parlement, dat tijdens een stemming eerder dit jaar al zijn overweldigende steun liet blijken (IP/11/683).

"Het facultatieve gemeenschappelijk kooprecht zal een impuls helpen geven aan de eengemaakte markt, Europa's motor voor economische groei. Het zal ondernemingen een eenvoudige en goedkope manier bieden om ook op nieuwe markten in Europa actief te worden en daarbij consumenten gunstigere voorwaarden en een hoog beschermingsniveau bieden," aldus Viviane Reding i, vicevoorzitter en EU-commissaris voor Justitie. "In plaats van nationale wetgevingen opzij te zetten, kiest de Europese Commissie vandaag voor een innovatieve benadering, gebaseerd op vrije keuze, subsidiariteit en mededinging."

Het gemeenschappelijk Europees kooprecht neemt belemmeringen weg en maximaliseert de voordelen voor consumenten en ondernemingen.

• 1. 

  Voordelen voor ondernemingen:
• - 

  Er komt een gemeenschappelijke (maar facultatieve) regeling inzake overeenkomstenrecht die voor alle 27 lidstaten identiek is, zodat handelaren niet langer hoeven te worstelen met de onzekerheden die het gevolg zijn van het moeten omgaan met meerdere nationale regelingen inzake overeenkomsten; volgens een vandaag bekend gemaakte Eurobarometer, verklaarde 71% van de Europese ondernemingen dat zij zo mogelijk één enkel Europees overeenkomstenrecht zouden toepassen voor alle grensoverschrijdende verkopen aan consumenten uit andere EU-landen.
• - 

  De transactiekosten worden verminderd voor ondernemingen die grensoverschrijdend handel willen drijven; thans moeten ondernemingen die grensoverschrijdende transacties willen verrichten, zich aanpassen aan maximaal 26 verschillende nationale regelingen inzake overeenkomstenrecht, deze vertalen en advocaten inhuren, wat gemiddeld zo'n 10 000 euro kost voor elke extra exportmarkt.
• - 

  Kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) worden geholpen om uit te breiden naar nieuwe markten: op dit moment verkoopt slechts 9,3% van alle EU-ondernemingen over de grens binnen de EU, waardoor zij minstens 26 miljard euro per jaar mislopen.
• 2. 

  Voordelen voor consumenten:
• - 

  In alle lidstaten wordt hetzelfde hoge niveau van consumentenbescherming geboden; consumenten zullen op het gemeenschappelijk Europees kooprecht kunnen vertrouwen als een kwaliteitslabel. Het biedt consumenten bijvoorbeeld een vrije keuze inzake rechtsmiddelen ingeval zij een gebrekkig product kopen - zelfs verscheidene maanden na een aankoop. Dat betekent dat consumenten de overeenkomst zouden kunnen ontbinden of om een vervanging, reparatie of prijsvermindering zouden kunnen verzoeken. Vandaag is er slechts in vijf EU-landen (Frankrijk, Griekenland, Litouwen, Luxemburg en Portugal) sprake van een vrije keuze in rechtsmiddelen.
• - 

  Er wordt een ruimere keuze aan producten tegen lagere prijzen geboden: thans wordt consumenten die proactief in de hele EU op zoek gaan, met name online, naar gunstigere overeenkomsten, vaak verkoop of levering door de handelaar geweigerd. Ten minste 3 miljoen consumenten hebben hiermee in een periode van een jaar te maken gehad.
• - 

  Er wordt zekerheid geboden over hun rechten in geval van grensoverschrijdende transacties; 44% van de consumenten zegt dat zij door onzekerheid over hun rechten ervan worden weerhouden om in andere EU-landen te kopen.
• - 

  Toename van transparantie en consumentenvertrouwen: consumenten zullen steeds duidelijk worden voorgelicht en zullen moeten instemmen met de toepassing van een op het gemeenschappelijk Europees kooprecht gebaseerde overeenkomst. Bovendien zullen de rechten van de consumenten duidelijk worden uiteengezet in een mededeling in hun eigen taal.

Het gemeenschappelijk Europees verkooprecht zal van toepassing zijn:

• - 

  op voorwaarde dat beide partijen daarmee vrijwillig en uitdrukkelijk instemmen;
• - 

  op grensoverschrijdende overeenkomsten ten aanzien waarvan zich de meeste problemen inzake extra transactiekosten en juridische ingewikkeldheid voordoen; lidstaten kunnen ervoor kiezen om het gemeenschappelijk Europees kooprecht ook toepasbaar te laten zijn op binnenlandse overeenkomsten.
• - 

  op overeenkomsten voor de verkoop van goederen - het overgrote deel van de handel binnen de EU - alsook overeenkomsten betreffende digitale inhoud, zoals muziek, films, software of smartphone-applicaties;
• - 

  zowel voor transacties tussen ondernemingen en consumenten als voor transacties tussen ondernemingen onderling;
• - 

  wanneer een van de partijen in een lidstaat van de EU is gevestigd. Handelaren zouden hetzelfde geheel van contractuele voorwaarden kunnen toepassen wanneer zij zaken doen met andere handelaren van binnen en buiten de EU, waardoor het gemeenschappelijk Europees verkooprecht een internationale dimensie krijgt.

Achtergrond

Overeenkomsten zijn van essentieel belang voor de activiteiten van ondernemingen en voor de verkoop aan consumenten. Zij zijn de formele neerslag van een overeenstemming tussen partijen en kunnen worden gesloten op zeer uiteenlopende gebieden, waaronder de verkoop van goederen en daarmee verband houdende diensten, zoals herstellingen en onderhoud.

Ondernemingen gebruiken op de eengemaakte markt van Europa een brede waaier aan overeenkomsten, die onder verschillende nationale regelingen inzake overeenkomstenrecht vallen. De 27 verschillende nationale regelingen kunnen leiden tot extra transactiekosten, een gebrek aan rechtszekerheid voor ondernemingen en een gebrek aan vertrouwen bij consumenten. Dat kan consumenten en ondernemingen afschrikken om over de EU-grenzen heen aankopen te doen en handel te drijven. Vooral ondernemingen uit het midden- en kleinbedrijf ondervinden de gevolgen van hogere transactiekosten.

Dit staat in contrast met de interne markt van de Verenigde Staten, waar een handelaar in Maryland zijn producten gemakkelijk kan verkopen aan een consument in Alaska.

In het kader van de Europa 2020-strategie (IP/10/225) pakt de Commissie de knelpunten op de eengemaakte markt aan om het economisch herstel te bevorderen. Dit omvat het boeken van voortuitgang bij het tot stand brengen van een Europees overeenkomstenrecht.

In juli 2010 heeft de Commissie in een groenboek verscheidene opties voorgesteld voor een coherentere aanpak op het gebied van het overeenkomstenrecht. De Commissie heeft vervolgens tot 31 januari 2011 een publieke raadpleging gehouden die heeft geleid tot 320 reacties (MEMO/11/55).

Op 3 mei 2011 heeft een door de Commissie opgerichte deskundigengroep een haalbaarheidsstudie gepresenteerd over een toekomstig initiatief op het gebied van Europees overeenkomstenrecht (IP/11/523). Tijdens de haalbaarheidsstudie raadpleegde de Commissie belanghebbenden en burgers en ontving zij 120 reacties.

Op 8 juni 2011 gaf het Europees parlement tijdens een plenaire stemming over een initiatiefverslag van het parlementslid Diana Wallis steun aan een facultatief Europees overeenkomstenrecht (MEMO/11/236).

Voor verdere informatie:

MEMO/11/680

Persdossier:

http://ec.europa.eu/justice/newsroom/news/20111011_en.htm

Europese Commissie - website gemeenschappelijk Europees kooprecht:

http://ec.europa.eu/justice/contract/index_nl.htm

Homepage van Viviane Reding, vicevoorzitter en EU-commissaris voor Justitie:

http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/reding/index_en.htm