Aanpak oorzaken van de crisis blijft prioriteit
Ondanks een bemoedigend herstel van de afgelopen paar maanden, sluiten de leden niet hun ogen voor het feit dat de economische en sociale problemen in de Europese Unie i nog lang niet voorbij zijn. Dat is de reden waarom ze hun aandacht richten op een reeks nieuwe regels voor de aanpak van de dieperliggende oorzaken van de crisis: economische onevenwichtigheid in de Europese economie en de neiging van regeringen om hun uitgaven te financieren door zich diep in de schulden te steken.
De twee belangrijkste doelstellingen van de zes wetgevingsvoorstellen van de Europese Commissie i uit het pakket economisch bestuur zijn ervoor zorgen dat de lidstaten snel signalen oppikken van trends die de economische stabiliteit van de EU als geheel in gevaar zouden kunnen brengen en het in toom houden van regeringen die teveel schulden willen maken.
Diagnose: de crisis als gevolg van de economische onevenwichtigheid en diepe schulden
Er zijn twee elkaar aanvullende analyses te maken over de vraag waarom de economische crisis de EU zo hard heeft getroffen:
Op de eerste plaats was dit door roekeloze overheidsuitgaven zoals door Griekenland. Het land besteedde meer dan wat het binnenkreeg aan belastinginkomsten. Om de tekorten te dekken werd er geld van de banken geleend. Zodra de banken inzagen dat hun leningen niet konden worden terugbetaald als gevolg van een buitensporig hoge niveau van de staatsschuld, wilden de niet meer lenen aan het land. De EU moest noodleningen geven zodat het land aan zijn betalingsverplichtingen kon voldoen.
Een andere oorzaak ligt in economische onevenwichtigheid. Sommige landen (bijvoorbeeld Duitsland en Nederland) hebben een groot overschot op de handelsbalans, terwijl andere (bijvoorbeeld Griekenland en Portugal) grote tekorten hebben. Dit betekent dat landen met een tekort moeten lenen. Deze leningen zijn trouwens niet per se tussen overheden maar ook in de privésector. Denk bijvoorbeeld aan de financiering van de vastgoedzeepbel in bijvoorbeeld Ierland en Spanje. Zodra de zeepbal uiteen spatte, moesten de overheden de banken te hulp schieten wat resulteerde in een grote staatsschuld. Ook hier moest de EU bijspringen met noodleningen.
Oplossing: Leg de onevenwichtigheden aan banden en straf buitensporige uitgaven af
Er zijn zes wetgevingsvoorstellen, vier daarvan hebben betrekking op tekorten en schulden (een versterking van het bestaande Stabiliteits- en groeipact i), terwijl twee iets nieuws beogen. Voor de eerste keer wordt toezicht op macro-economische onevenwichtigheden ingevoerd. Gezamenlijk vormen zijn het pakket economisch besuur.
De versterking van het Groei- en Stabiliteitspact: houdt in dat er beter zal worden gelet op het beperken van de staatsschuld en dat als het meer dan 60% van het Bruto Binnenlands Product i bedraagt, dat de overheid het moet verlagen. De stemming in de Raad i hierover zal met een omgekeerde meerderheid zijn. Dit betekent dat er zal moeten worden tegengestemd in plaats van voor het voorstel van de Commissie voor sancties.
Het terugdringen van onevenwichtigheden behelst de bewaking van de indicatoren hiervoor, en aanbevelingen om maatregelen te nemen om onevenwichtigheden te verminderen. Hier gelden ook sancties in het geval dat hieraan niet wordt voldaan.
De stemming in de commissie economische en monetaire zaken is gepland voor eind april. De plenaire stemming i is in juni.
REF. : 20110324STO16434
Nadere informatie :