EU gefinancierd project helpt verontreiniging in kaart te brengen
Realtime kaarten van lucht, bodem en waterverontreiniging zijn nu voor iedereen beschikbaar dankzij het door de EU i gefinancierd onderzoekproject met de naam INTAMAP. In het kader van het INTAMAP project werd software voor open specificaties ontwikkeld met als doel "reliëfkaarten" te ontwerpen die niet alleen laten zien waar de verontreinigde gebieden zich exact bevinden maar ook duidelijk aangeven waar de verontreiniging vandaan komt en waar ze naar toe gaat. Dankzij dergelijke informatie kan de overheid vlugger passende maatregelen nemen om de verontreiniging aan de bron aan te pakken en kan eenieder de verontreiniging ook ontlopen. Onderzoekers uit Oostenrijk, België, Duitsland, Griekenland, Nederland en het VK verleenden hun medewerking aan het project waarvoor door de EU zowat 1,8 miljoen euro ter beschikking werd gesteld. ICT-onderzoek ten behoeve van de Europese burgers en bedrijven is een belangrijk element van de digitale agenda voor Europa, die de Commissie in mei 2010 heeft vastgesteld (zie IP/10/581, MEMO/10/199 en MEMO/10/200).
Neelie Kroes i, vicevoorzitter van de Europese Commissie i voor de Digitale Agenda, zei in dat verband: "Het INTAMAP project is een goed voorbeeld van onderzoek dat bijdraagt aan de verbetering van het leven van alledag in Europa. Realtime kaarten van verontreiniging kunnen voor de overheid een cruciaal instrument zijn om de bronnen van verontreiniging te identificeren en om vast te stellen hoe deze verontreiniging het best wordt aangepakt. Zij kunnen ons ook helpen om verontreiniging zoals smog te ontlopen.
Tot dusverre was het zo dat wanneer zich in Europese wateren een olieverlies voordeed, aan de hand van metingen wel kon worden aangetoond welk gebied precies getroffen was, maar was het vaak niet duidelijk wat de omvang van de verontreiniging was of waar ze vandaan kwam. Zonder deze informatie was het voor de overheid moeilijk om de verontreiniging vlug en doeltreffend aan te pakken.
Wegens de kosten werd zo bijvoorbeeld het antwoord op de vraag wanneer een noodevacuatie moest plaatsvinden, gebaseerd op gegevens die werden verzameld in een betrekkelijk klein aantal bemonsteringsstations die slechts een klein aantal verontreinigde plekken controleren. Zonder informatie over het peil van de verontreiniging tussen de bemonsteringsstations beschikken de beleidsmakers evenwel niet over een volledig beeld van de omvang van het probleem.
De onderzoekers die aan het INTAMAP project meewerkten, ontwikkelden software die gebruik maakt van metingen op specifieke plekken zodat online een "reliëfkaart" kan worden gecreëerd die realtime de concentratie van de verontreinigende stoffen, toont. Gebruikmakend van zogenaamde "interpolatie" methoden, laat deze kaart zien wat zich tussen de meetpunten afspeelt en zorgt zij dus voor een accurater beeld.
Aangezien een en ander soms een langdurige verwerkingsperiode vergt, kijkt de INTAMAP software naar de beschikbare tijd om vervolgens te beslissen of van de meest accurate interpolatietechnieken gebruik moet worden gemaakt zodat een zeer gedetailleerde kaart kan worden geproduceerd dan wel of een snellere, minder geavanceerde beoordeling nodig is zodat de verontreiniging bij benadering in kaart kan worden gebracht.
De open source interpolatiesoftware die het centrale element in het project is, staat dankzij webdiensten in verbinding met de buitenwereld. Het systeem aanvaardt bijvoorbeeld op het internet gepubliceerde onbewerkte gegevens met gebruikmaking van open normen die zijn ontwikkeld door het Open Geospatial Consortium (OGC). Zodra de gegevens verwerkt zijn, kunnen kaarten door webdiensten die zich aan OGC normen conformeren automatisch worden gecreëerd, op het internet worden gezet en indien nodig worden bijgewerkt.
Toepassingen
De concentratie van deeltjes als gevolg van stedelijke en industriële verontreiniging kan bijvoorbeeld verschillen tussen plekken die niet ver van elkaar verwijderd zijn. Iemand die naar het werk fietst zou dus van INTAMAP gebruik kunnen maken om zijn gemiddelde blootstelling aan verontreinigende stoffen te berekenen en verschillende fietsroutes met elkaar te vergelijken. De Duitse autoriteit voor stralingsbescherming (Bundesamt für Strahlenschutz) maakt nu van INTAMAP gebruik om de gammastralingswaarden per uur die door het European Radiological Data Exchange Platform (EURDEP) worden meegedeeld, in kaart te brengen.
Achtergrond
INTAMAP werd gefinancierd in het kader van het zesde kaderprogramma voor onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie van de EU. Negen onderzoekcentra in Oostenrijk, België, Duitsland, Griekenland, Nederland en het VK ontwikkelden het INTAMAP?instrument in een tijdspanne van drie jaar.
INTAMAP website: http://www.intamap.org/index.php