Europees Parlement over kandidaat-lidstaten: "ga door met hervormen"

Het Europees Parlement i heeft de inspanningen van Kroatië en de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië vorig jaar om in aanmerking te komen voor EU i-lidmaatschap positief beoordeeld. Het onderstreepte ook Turkije's beperkte vooruitgang wat de "Kopenhagen i-criteria" voor lidmaatschap betreft, in resoluties die woensdag na een debat werden aangenomen.

Alle drie de landen moeten kwesties zoals de rechtsstaat, de vrijheid van meningsuiting, goed nabuurschap, de behandeling van etnische minderheden, vrouwenrechten en de strijd tegen corruptie en georganiseerde criminaliteit nog beter aanpakken, volgens de resoluties.

Turkije

Vooruitgang betreffende concrete hervormingen bleef in 2009 beperkt, stelt de resolutie, die Ria OOMEN-RUIJTEN i (EPP, NL) had opgesteld. Het Parlement merkt op dat het openen van de onderhandelingen in 2005 "het beginpunt voor een langdurig proces met een open einde vormde".

Europarlementsleden betreuren de niet-uitvoering van het aanvullend protocol bij de associatieovereenkomst EG-Turkije voor het "vierde achtereenvolgende jaar" en zeggen, dat "het nalaten hiervan ernstige gevolgen kan hebben voor het verdere onderhandelingsproces".

Ze betreuren ook de besluiten van het Turkse Grondwettelijke Hof om de Democratische Samenlevingspartij (DTP) - een pro-Koerdische partij - te verbieden, en om de wetgeving die de bevoegdheid van de militaire rechtbanken inperkt, nietig te verklaren. Ze noemen de besluiten "een ernstige terugval in de Turkse hervormingsinspanningen" en vragen daarom om een grondwetshervorming.

Ze vinden dat de Turkse regering "concreet" moet bijdragen aan de alomvattende regeling van de kwestie Cyprus. Door een "onmiddellijke" terugtrekking van zijn troepen uit het noordelijke deel van het eiland en de aanpak van de kwestie van de nederzettingen van Turkse burgers, zou Turkije tot "een geschikt klimaat voor onderhandelingen" bijdragen, zeggen de Europarlementsleden.

Goed nieuws vinden EP-leden i de initiatieven van de Turkse regering om alle Turkse burgers, ongeacht geslacht, ras of etnische afkomst, religie, handicap, of seksuele geaardheid gelijke rechten te bieden. Wel verzoeken de Europarlementsleden de regering dringend haar politieke initiatief te vertalen naar concrete hervormingen. Ingenomen is het Parlement met een wet die alle beperkingen op het uitzenden in het Koerdisch opheft. Het prijst de diplomatieke inspanningen om de betrekkingen met Armenië te normaliseren, maar het wil dat de relevante protocollen worden geratificeerd.

De Europarlementsleden verwelkomen de ondertekening door Turkije van het Akkoord inzake de Nabucco-gaspijpleiding en ze roepen op tot een snelle opening van het hoofdstuk "energie" bij de toetredingsonderhandelingen. Tot nu toe zijn 12 van de 35 hoofdstukken geopend. Het hoofdstuk "milieu" werd in december 2009 geopend.

Kroatië

De toetredingsonderhandelingen met Kroatië kunnen in 2010 worden afgesloten en een succesvolle toetreding van Kroatië zou de integratie van de rest van de westelijke Balkan in Europa een "positieve impuls" geven, stelt de resolutie van het Parlement. De Europarlementariërs zijn echter bezorgd dat de publieke steun voor het lidmaatschap in Kroatië aan het afnemen is.

De Europarlementariërs willen dat Kroatië "volledig" met het Joegoslavië-tribunaal samenwerkt en het toegang verschaft tot alle documenten die het nodig heeft voor processen over oorlogsmisdaden.

Het akkoord dat Slovenië en Kroatië in september hebben bereikt over de aanpak om het grensgeschil bij te leggen heeft volgens de Europarlementsleden "de impuls gegeven om alle resterende hoofdstukken aan te vatten". Ze willen dat de Raad i "zo spoedig mogelijk" beslist om het hoofdstuk "rechterlijke macht en fundamentele rechten" van de onderhandelingen te openen.

Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië

Europarlementsleden verwachten dat de onderhandelingen met de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië "in de nabije toekomst zullen aanvangen" en vragen de Raad om de aanbeveling van de Commissie i om onderhandelingen te starten, op zijn top in maart te bevestigen. De leden steunen het Griekse voorstel van 2014 als "symbolische en motiverende streefdatum" voor de toetreding van de landen van de Westelijke Balkan.

Sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon i op 1 december 2009 heeft het Europees Parlement belangrijke nieuwe wetgevende bevoegdheden. Vrijwel alle EU-wetgeving wordt nu door het Europees Parlement en de Raad van Ministers gezamenlijk bepaald - met inbegrip van landbouw, immigratie, energie en de EU-begroting. De rol van het Parlement om - als enige rechtstreeks verkozen instelling van de EU - ervoor te zorgen dat de EU verantwoording aan de burgers aflegt, is ook versterkt. Zo hebben Europarlementsleden een grotere inspraak in de benoemingen van vele van de belangrijkste EU-banen.