Senaat keurt Belastingplan 2010 goed
De Eerste Kamer heeft zich in haar laatste vergadering van 2009 uitgesproken voor spreiding van fiscale wetgeving over het hele parlementaire jaar om zo te voorkomen dat er in december ‘eindejaarsdruk’ ontstaat. Alle sprekers over het Belastingplan 2010 sneden dit onderwerp aan. SP-senator Reuten kondigde een motie aan voor het geval staatssecretaris De Jager niet met een harde toezegging zou komen. De staatssecretaris beloofde zijn best te doen en daar nam de Eerste Kamer genoegen mee.
Reuten had becijferd dat in het laatste debat van het jaar bij de Eerste Kamer zes voorstellen tot wijziging van in totaal 26 verschillende fiscale wetten en van drie overige wetten ter tafel lagen. Snel geteld gaat het om de wijziging van ongeveer vijfhonderd wetsartikelen, betoogde Reuten. Door de stapeling van wetsvoorstellen is er onvoldoende tijd om het werk als Eerste Kamer naar behoren te doen, meende de SP-senator.
VVD-senator Biermans zei dat in de senaat een onnodig grote ‘eindejaarsdruk’ ontstaat omdat het ministerie van Financiën wetswijzigingen “opspaart tot het einde van het jaar, terwijl sommige voorstellen al voor het zomerreces behandeld hadden kunnen worden en andere pas in het voorjaar van het volgende jaar aan bod behoeven te komen.”
CDA-senator Essers was het evenals zijn collega’s van GroenLinks, OSF/D66, ChristenUnie/SGP en PvdA eens met het verzoek om belastingvoorstellen die niet rechtstreeks voortvloeien uit de Miljoenennota en de begroting voor volgend jaar, gespreid over het hele parlementaire jaar in behandeling te nemen. Essers wees er wel op dat daarvoor behalve de medewerking van het ministerie ook de medewerking nodig is van de Tweede Kamer, die eerst haar fiat moet geven aan de wetsvoorstellen.
De Eerste Kamer nam in haar laatste vergadering van 2009 de zes fiscale wetsvoorstellen aan zonder stemming. Wel lieten enkele fracties aantekenen dat zij tegen bepaalde onderdelen waren. Zo verklaarde de fracties van PvdA, SP, GroenLinks, OSF, D66 en Partij voor de Dieren zich tegen het intrekken van de wet die voorziet in een vliegbelasting. De VVD liet aantekenen tegen de Fiscale verouderingswet te zijn. Ook de SP-fractie was tegen deze wet en bovendien tegen twee andere voorstellen van het Belastingplan.
Vliegbelasting
Over het afschaffen van de vliegbelasting per 1 januari 2010 ventileerden de Senaatsfracties verschillende opvattingen. De woordvoerders van VVD en CDA waren voor, maar ChristenUnie en SGP namen maar met moeite afscheid van deze belasting.
Senator Leijnse zei namens de PvdA-fractie dat de huidige fiscale bevoordeling van het vliegen als vervoersvorm boven bijvoorbeeld het reizen per trein nog steeds een goede reden is voor zo’n vliegbelasting. Senator De Boer vroeg namens de fracties van CU en SGP of de regering bereid is om in Europees verband andere maatregelen te bepleiten om het vliegverkeer te beperken als in 2012 niet het Europese CO2-beleid voor vliegtuigen wordt ingevoerd. Ook senator Ten Hoeve , die sprak namens Onafhankelijke Senaatsfractie, D66 en PvdD had hierom gevraagd. Hij stelde voor om de wet zolang intact te laten. PvdA-senator Leijnse zei met nadruk dat de vliegtaks in 2008 is ingevoerd, terwijl iedereen op dat moment al wist dat dit ten nadele zou gaan van het aantal boekingen van vliegreizen. “Maar dat was ook juist de bedoeling”, aldus Leijnse.
ChristenUnie en SGP stemden uiteindelijk in met afschaffing van de vliegtaks, omdat zij het als een politiek feit bestempelden dat Nederland niet in staat is als enige land via zo’n belasting het vliegverkeer te matigen. Staatssecretaris De Jager vond het ‘niet netjes’ om een wet te handhaven waarvan vaststaat dat je die nooit meer zal toepassen.
Senator Leijnse wees erop dat invoering van het systeem van Europese emissierechten niet noodzakelijkerwijs leidt tot minder vluchten en dat er dus ruimte blijft voor bezinning op nationaal beleid.
GroenLinks-senator Laurier zei dat zijn fractie tegen afschaffing van de vliegtaks is, omdat vliegen fiscaal wordt bevoordeeld. Op kortere vluchten is het voordeel volgens Laurier zelfs het grootst. SP-senator Reuten zei dat het kabinet een kortzichtige, gebrekkige en verkeerde belangenafweging maakt door de vliegtaks af te willen schaffen. Namens de Onafhankelijke Senaatsfractie en de fractie van D66 herinnerde senator Ten Hoeve eraan dat het kabinet op 1 juli 2009 de vliegtaks naar ‘nul’ had teruggebracht vanwege de terugval van het vliegverkeer. “Dat is wat anders dan volledig afschaffen”, zei Ten Hoeve.
Vereenvoudiging
Senator Biermans keerde zich namens de VVD-fractie tegen de Fiscale vereenvoudigingswet o.a. omdat de goedkoperwonenregeling wordt afgeschaft. Deze regeling beperkt de fiscale aftrekmogelijkheden van hypotheekrente. Daarmee verbreekt het kabinet voor de derde maal de belofte dat de aftrek van hypotheekrente ongemoeid gelaten zou worden. Eerder is al het maximum eigenwoningforfait voor woningen met een WOZ-waarde van meer dan 1 miljoen euro vervallen. Daar is later bijgekomen dat dit woningforfait voor woningen boven een miljoen jaarlijks wordt verhoogd. “Het verval van de goedkoperwonenregeling treft iedereen”, zei senator Biermans. “Ook de eigenaar van een goedkope woning die bijvoorbeeld door de huidige economische malaise goedkoper moet gaan wonen”.
SP-senator Reuten keerde zich tegen belastingsubsidies voor ondernemers. Hij vond dat dit vervangen moet worden door een stelsel van tijdelijke kredieten die na aflossing weer ingezet kunnen worden om andere ondernemers te faciliteren. Ook de giftenaftrek in de inkomstenbelasting mag van de SP verdwijnen, omdat wie een hoger inkomen heeft ook fiscaal meer beloond wordt door een gift. De SP vreest nadelige effecten van de regeling die kleine banen voor jongeren tot 23 jaar fiscaal voordeliger maakt. Nog meer dan thans zullen bedrijven jongeren ontslaan als ze 23 jaar worden, voorspelde senator Reuten. PvdA-senator Leijnse noemde deze maatregel ‘minder gelukkig’.
Zwartspaarders
Net als andere senatoren prees CDA-sentor Essers de staatssecretaris voor diens aanpak van zwart geld en belastingparadijzen. “Op dat terrein is in het afgelopen jaar meer vooruitgang geboekt dan in meer dan twintig jaar daarvoor”, zei Essers. De staatssecretaris heeft inmiddels meer dan een miljard euro zwart geld gelokaliseerd dankzij de inkeerregeling. “Dat verdient alle lof”, aldus Essers. Maar hij vroeg ook aandacht voor de keerzijde: “De overheid moet zich niet zodanig laten meesleuren in de strijd tegen zwart geld dat daarbij methoden worden gebruikt die in strijd kunnen komen met de integriteit en waardigheid van de overheid”, hield senator Essers de staatssecretaris voor. Deze was het hier mee eens en kondigde aan begin volgend jaar met een toetsingskader voor het geven van tipgeld door de overheid te komen, waarbij de ankers zullen zijn: integer, betrouwbaar en zorgvuldig.
De CDA-senator voerde een technisch debat met de staatssecretaris over diens voornemen de Vennootschapsbelasting ongevoeliger te maken voor constructies gericht op belastingontwijking en tegelijkertijd aantrekkelijk te houden voor buitenlandse bedrijven die in Nederland willen investeren.
Essers hield de staatssecretaris ook voor de commotie die in de samenleving is ontstaan over het amendement Tang waardoor per 1 januari 2010 de toepassing van het lage tarief voor gevaarlijke stoffen in de afvalstoffenbelasting wordt afgeschaft. Als gevolg hiervan dreigen bedrijven die zijn gespecialiseerd in de verwerking van specifieke soorten gevaarlijke stoffen in grote problemen te komen aangezien dan concurrerende bedrijven in Duitsland een voorsprong zullen krijgen.
Vaartuigen
Senator De Boer hield namens de fracties van ChristenUnie en SGP een vergeefs pleidooi om een vaarbelasting op vooral pleziervaartuigen in te voeren. De Boer vond dat de regering teveel de oren laat hangen naar de belangenverenigingen van mensen met een boot. Zorgen uitte senator De Boer over de belastingdruk voor gezinnen met kinderen.
Senator Leijnse prees namens de PvdA-fractie de regering voor het Belastingplan dat de bevordering van ondernemerschap en vergroening voortzet. Hij nam het op voor innoverende IB-ondernemers die net als andere ondernemers van fiscale faciliteiten moeten kunnen genieten. Ook vroeg hij de regering een onderzoek naar mogelijkheden om de fiscaliteit een stimulerende rol te laten vervullen bij milieugebieden, anders dan CO2-emmissies.
Senator Leijnse kreeg de toezegging van de staatssecretaris dat gezocht wordt naar meer mogelijkheden om het Leven Lang Leren fiscaal te stimuleren.
De PvdA-senator maakte zich tot tolk van de woningbouwcorporaties die aanhikken tegen de extra BTW-last van enkele tientallen miljoenen die het gevolg is van de maatregel om ook over sociale woningbouw BTW te gaan hebben. Deze maatregel komt na een ingreep van de Europese Commissie die het eens is met projectontwikkelaars die het oneerlijke concurrentie vonden dat zij wel BTW moeten betalen en woningbouwcorporaties die bouwprojecten op touw zetten tot heden niet. Leijnse kreeg ook te toezegging dat banksparen en verzekeringsparen fiscaal gelijk behandeld zullen worden. Het Belastingplan 2010 biedt de mogelijkheid via banksparen een ontslagvergoeding belastingvrij weg te zetten.