Hoe stemmen de Europese parlementsleden?

Steminstructies: parlementsleden geven aan voor of tegen te stemmen

Honderden handen gaan omhoog en dan weer terug omlaag. Vingers drukken op knoppen en laten ze weer los. Sommige duimen wijzen omhoog en andere wijzen naar beneden. Dat is hoe de parlementsleden stemmen: het is een echte gebarentaal. Hieronder kun je lezen wat het allemaal betekent.

Als we de statistieken geloven, hebben de parlementsleden in de afgelopen zittingsperiode meer dan 25.476 keer gestemd. Het stemmen in het Europees Parlement i gebeurt voornamelijk door middel van handopsteking zoals in de Griekse assemblee onder Pericles. De voorzitter van de vergadering werpt een blik op de opgestoken handen en oordeelt zo waar de meerderheid ligt zonder het precieze aantal stemmen voor of tegen te tellen. Wanneer een eenvoudige meerderheid vereist is (een meerderheid van de parlementariërs die aanwezig zijn) is dit over het algemeen een snelle en simpele manier.

Maar soms ligt het aantal voor- en tegenstanders niet ver uit elkaar en kan het besluit van de voorzitter worden betwist door parlementsleden die hun hand omhooghouden terwijl ze roepen "check, check!". Indien de voorzitter de uitslag onduidelijk vindt, kan hij of zij besluiten om opnieuw te stemmen door gebruik van het elektronische systeem - en indien dat systeem buiten werking is, door te staan of te zitten. Voor het elektronisch stemmen, houden de parlementsleden niet langer hun hand op maar drukken op een knop (voor, tegen of onthouding) in een kastje op hun tafel. Elk parlementslid moet zichzelf identificeren met een elektronische kaart.

Wie stemde voor en wie stemde tegen?

Met een elektronische stemming wordt de exacte stemuitslag getoond op schermen in de zaal. Dit systeem is nuttig voor stemmingen die betwist werden en voor stemmingen waarbij de absolute meerderheid is vereist (de helft plus één van alle parlementsleden). Elektronisch stemmen is noodzakelijk voor stemmingen met gekwalificeerde meerderheid (een specifieke meerderheid, bijvoorbeeld tweederde van de stemmen). Het type van meerderheid hangt af van het soort besluit en het onderwerp waarover wordt gestemd. Zelfs met elektronisch stemmen wordt de anonimiteit behouden: het is niet mogelijk om te weten hoe een individueel parlementslid stemde.

De stem van elk parlementslid wordt enkel geregistreerd in het verslag wanneer een hoofdelijke stemming plaatsvindt. Deze term komt uit het tijdperk toen de voorzitter elk parlementslid noemde om zijn of haar stem te geven. De voorzitter zou: "Mijnheer Jansen" zeggen en mijnheer Jansen zou gaan staan en zijn "ja" of "nee" geven. Je kunt je voorstellen hoe lang dit stemsysteem zou duren met 736 parlementsleden. Elektronisch stemmen bevrijdt ons van ellenlange stemsessies.

De parlementsleden kunnen ook een geheime stem uitbrengen door een stembiljet in een stembus te stoppen. In principe wordt deze vorm van stemmen enkel gebruikt voor benoemingen. Maar alle stemmingen kunnen in het geheim worden gehouden als tenminste een vijfde deel van de parlementsleden dit aanvraagt. De telling van de stemming gebeurt dan door twee tot zes tellers die door middel van een loting onder de parlementsleden worden aangewezen.

Hoe vinden de parlementsleden hun weg?

Ongeveer 52.557 documenten hebben sinds juli 2004 in de plenaire vergadering op de agenda gestaan. Het is niet mogelijk om in alles gespecialiseerd te zijn, daarom hebben de fracties in het Parlement coördinatoren voor bepaalde domeinen (interne markt, industrie, landbouw, etc.). Zij wijzen ook "rapporteurs" aan die verslagen over belangrijke dossiers schrijven. De coördinatoren en de rapporteurs stellen stemlijsten op voor leden van hun partij, waarop ze aangeven op welke manier gestemd moet worden in overeenstemming met het partijbeleid.

Tijdens de plenaire vergadering kun je ze zien terwijl ze hun duim omhoog of naar beneden steken tijdens de stemming van de verschillende onderdelen van een wet. Net zoals in het schilderij van Jean-Léon Gérôme: Pollice verso. Maar in dit geval wordt niet over het leven of de dood van een gladiator beslist, de duim is enkel een aanwijzing voor de parlementsleden uit dezelfde fractie over hoe ze kunnen stemmen. Maar uiteindelijk is het elk parlementslid dat beslist of hij of zij wel of niet de suggestie van de fractie volgt.