Zes maanden samen: het EU-Voorzitterschap en het Parlement
Bijeenkomst Zweedse regering en Europese Commissie i op 1 juli 2009
Sinds 1 juli staat Zweden aan het roer van de Raad. Het Voorzitten van de Raad brengt nauwe samenwerking met de andere instellingen van de EU met zich mee, in het bijzonder met de Commissie en het Europees Parlement i. De Zweedse ministers zullen daarom regelmatig in het Parlement worden uitgenodigd om met de leden te debatteren. Op 15 juli zal de Zweedse premier Frederik Reinfeldt zijn programma voor de komende zes maanden in Straatsburg uiteenzetten.
Het Voorzitterschap stelt het betreffende land in staat om de agenda te bepalen en bepaalde onderwerpen als prioriteit te behandelen. Het zit ook alle vergaderingen van de Raad van de Europese Unie voor, in alle samenstellingen zoals die van de regeringsleiders en staatshoofden, de formele en informele ontmoetingen van ministers en die van COREPER i, de permanente vertegenwoordigers van de EU.
De Europese Raad i die bestaat uit regeringsleiders en staatshoofden komt minstens twee keer per jaar bijeen om de algemene politieke beleidslijnen vast te stellen. Voorafgaand aan elke bijeenkomst informeert de voorzitter van het Parlement de regeringsleiders over de prioriteiten waarop de EU zich volgens de Europese Parlementsleden zich zou moeten richten.
Omdat het land dat het Voorzitterschap bekleedt alle vergaderingen van de Raad van Ministers voorzit, is de rol bij het zoeken naar compromissen voor wetgeving van vitaal belang. Voor de voorzitter van de EU is eveneens een sleutelrol weggelegd als bemiddelaar tussen de Raad en de EU-instellingen, voornamelijk het Parlement. De ontmoetingen tussen de Europese afgevaardigden en de vertegenwoordigers van het Voorzitterschap zijn dus essentieel om informatie uit te wisselen en het wetgevende proces zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Prioriteiten van het Zweeds Voorzitterschap
De prioriteiten van het Zweeds Voorzitterschap zijn het goed beheersen van de financiële crisis en werkloosheid, de aanpak van de klimaatverandering en het bereiken van een internationale overeenkomst voor de aanpak van de klimaatverandering in Kopenhagen in december.
Andere belangrijke zaken voor de komende zes maanden: hoe kan de samenwerking wat betreft justitie en binnenlandse zaken worden verbeterd, de EU-strategie voor de Baltische Zee om het milieu in deze regio te beschermen en de integratie in de regio te verhogen, het voorzetten van het werk voor de uitbreiding van de EU en de toekomst van het Verdrag van Lissabon i.
Plenaire vergadering: Voorzitter presenteert programma
Tijdens de eerste plenaire vergadering die volgt op de aanvang van het Voorzitterschap van de EU van een land, spreekt de regeringsleider of staatshoofd van het betreffende land normaliter de parlementsleden toe. Aan het einde van het Voorzitterschap rapporteert deze in de plenaire vergadering over de resultaten. Tijdens alle plenaire vergaderingen wordt de Raad bovendien vertegenwoordigd door het Voorzitterschap van de EU, om antwoorden te verstrekken of een verklaring uit te dragen over een bepaald onderwerp.
Voor aanvang van de eerste plenaire vergadering en voor aanvang van het nieuwe Voorzitterschap van de EU, wordt de Conferentie van voorzitters (de voorzitter van het Europees Parlement en de leiders van de politieke fracties) bovendien vaak uitgenodigd om alvast kennis te maken met het Voorzitterschap.
Samenwerking Voorzitterschap-Parlement
De discussies op het niveau van de ministers van het land dat de EU voorzit en de Parlementaire commissies zijn doorgaans talrijk. De lidstaat die de EU zal voorzitten kan op zijn grondgebied een delegatie van afgevaardigden van een commissie uitnodigen voor een voorbereidende vergadering. De commissies wisselen eveneens vaak meningen uit met de toekomstige vertegenwoordigers van een Voorzitterschap voordat zij in functie zullen treden.
In het kader van de functie als medewetgever vereist de procedure dat frequente bijeenkomsten met de rapporteurs van het Parlement en de fracties worden gehouden. Omdat het land dat het Voorzitterschap bekleedt alle vergaderingen van de Raad van Ministers voorzit, is de rol bij het zoeken naar compromissen voor wetgeving van vitaal belang.
De vele ontmoetingen pogen een snelle overeenkomst te bereiken, bijvoorbeeld met slechts een enkele lezing in het Parlement en de Raad. Soms kan het echter lang duren voordat er overeenstemming is bereikt. Rapporteur Guido Sacconi (sociaaldemocratische fractie) voor REACH, een systeem voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen dat in de plenaire vergadering werd aangenomen, bijvoorbeeld sprak gedurende een periode van drie jaar met zes Voorzitterschappen over het project. "Voortdurende communicatie tussen de twee wetgevende instanties is echter de sleutel tot succes geweest”, aldus Sacconi.
Het Voorzitterschap van de EU treedt dus veelal op als bemiddelaar, zoals in de zogenaamde 'verzoeningsprocedure' tussen het Parlement en de Raad, waarbij de delegaties van beide instellingen het eens moeten worden over een tekst van compromissen na verwerping van een voorstel in het Parlement.
Spanje zal met ingang van 1 januari 2010 de Voorzittershamer van Zweden overnemen. In de tweede helft van 2010 wordt de EU geleid door België.