EP zet uiteen hoe het beste uit het EU-cohesiebeleid gehaald kan worden

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op dinsdag 24 maart 2009, 15:44.

Het Parlement gaf vandaag zijn kijk op hoe EU-middelen voor regionaal beleid het beste worden aangewend. Het nam vijf verslagen aan over "territoriale cohesie", een duidelijker onderscheid tussen de verantwoordelijkheden van verschillende beleidsniveaus, manieren om steden te helpen bij de aanpak van economische, sociale en milieuproblemen, beter gecoördineerde maatregelen voor plattelands- en regionale ontwikkeling en de bijdrage die het regionaal beleid kan leveren tot de Lissabonstrategie.

Territoriale cohesie

Lambert van Nistelrooij i (EVP-ED, NL) was rapporteur van een verslag over het 'Groenboek i (van de Europese Commissie i) inzake territoriale cohesie en de stand van de discussie over de toekomstige hervorming van het cohesiebeleid'. De belangrijkste punten daarin zijn:

  • Noodzaak van één flexibel, uniform Gemeenschapsbeleid om gemeenschappelijke problemen zoals globalisering, klimaatverandering, demografische veranderingen, migratie en energie-efficiëntie aan te pakken. Dit cohesiebeleid moet alle regio's bestrijken, iedereen een toegevoegd waarde bieden en zich aanpassen aan het geschiktste interventieniveau.
  • Territoriale cohesie - met de sleutelconcepten concentratie, verbinding en samenwerking - is essentieel voor de versterking van economische en sociale cohesie. Het verslag is kritisch voor het Groenboek, dat niet duidelijk is over de doelstelling van territoriale cohesie en hoe ze in het bestaand en toekomstig cohesiebeleid kan worden ingebed. Europarlementsleden vragen de Commissie dringend uit te leggen hoe de sleutelconcepten geïntegreerd zullen worden in het wetgevingskader van na 2013. Het verslag verzoekt om prioriteit te geven aan maatregelen die een "polycentrische" ontwikkeling bevorderen, om negatieve effecten van concentratie op steden (zoals congestie, verontreiniging, maatschappelijke uitsluiting en armoede) tegen te gaan.
  • Coördinatie van alle sectorale communautaire beleidsmaatregelen met een "groot territoriaal effect" is volgens het verslag van centraal belang. Europarlementsleden betreuren het daarom dat het Groenboek de communautaire beleidsterreinen alleen opsomt, zonder voorstellen te doen voor verbetering van onderlinge synergieën.

Aanbevelingen voor de toekomst van territoriale cohesie:

  • Europarlementsleden verwachten dat uit de openbare raadpleging, eind februari afgerond, een duidelijke en flexibele definitie van territoriale cohesie voortkomt. Daarin moeten ook goed bestuur en het partnerschap tussen overheid, particulieren en het maatschappelijk middenveld voorkomen.
  • Parlementsleden dringen er bij de Commissie op aan om een Witboek te publiceren, dat het begrip territoriale cohesie duidt en concrete oplossingen voorstelt voor problemen waar de regio's mee geconfronteerd worden.
  • De Commissie moet een meer omvattend systeem invoeren voor geleidelijke overgangssteun aan zgn. "Overgangsregio's" - regio's die de grens van 75% van het BBP naderen - om ze een duidelijke status en meer zekerheid bij hun ontwikkeling te bieden.
  • De grensoverschrijdende samenwerking moet versterkt worden, niet in het minst omdat regionale en lokale instanties rechtstreeks bij de planning en uitvoering van programma's betrokken zijn.
  • Omwille van een geregelde informatiestroom en de snelle ontwikkeling van het territoriale cohesiebeleid, zouden de informele structuren die dat beleid en de ruimtelijke ordening in de Raad bepalen, vervangen moeten worden door formele ministerraden voor ministers voor regionaal beleid.

Bevoegdheden, verantwoordelijkheden en beste praktijken

Projecten voor regionale ontwikkeling behoeven eenvoudigere procedures en een duidelijker onderscheid tussen de verantwoordelijkheden van de EU-lidstaten, regionale en lokale autoriteiten, stelt het verslag van Constanze Angela Krehl(PES, DE). Het doet voorstellen voor mogelijke gemeenschappelijke criteria voor het bepalen van beste praktijken in regionaal beleid en beveelt instrumenten aan om die praktijken toegankelijker en zichtbaarder te maken voor potentiële belanghebbenden.

Hoe uitgaven voor stedelijke ontwikkeling het beste besteden

Gezien 80 % van de 492 miljoen inwoners van de EU in steden woont, zijn geïntegreerde stadsontwikkelingsplannen noodzakelijk om economische, sociale en milieuproblemen aan te pakken, stelt een verslag van Oldrich Vlasák (EVP-ED, CZ). Europarlementsleden roepen de lidstaten op om het beheer van EU-geld voor stedelijke duurzaamheid aan de steden over te laten.

Hoe uitgaven voor plattelandsontwikkeling het beste besteden

In plattelandsgebieden worden het inkomen en de toegang tot publieke goederen en diensten het beste verbeterd door ondersteuning van niet-agrarische activiteiten, zonder aan de rechtstreekse betalingen aan landbouwers te raken. Het verslag van Wojciech Roszkowski(UEN, PL) pleit voor een betere coördinatie van de maatregelen voor plattelands- en regionale ontwikkeling, om hun gezamenlijke effect te versterken.

Regionaal beleid en de Lissabonstrategie

Het verslag van Miroslav Mikolasik (EVP-ED, SK) is een reactie op een Mededeling van de Commissie over regionale beleidsprogramma's voor de periode 2007-2013, die het op één na grootste aandeel in de EU begroting vormen. 81,5 % van de fondsen gaan naar "convergentieregio's" (met een BBP van minder dan 75 % van het EU-gemiddelde), waar 35 % van de EU-bevolking woont. Europarlementsleden vinden dat nog meer middelen moeten worden toegewezen met het oog op de Lissabondoelstellingen (groei en banen). Zo zou ten minste 5% van de structuurfondsen verplicht moeten worden besteed aan de verbetering van de energie-efficiëntie van de bestaande woningvoorraad, stelt het verslag.

Procedures: Initiatief / Gecombineerd debat: 24 maart 2009 / Stemming: 24 maart 2009 / Verslagen aangenomen