Finland blij met Nobelprijs voor Ahtisaari

HELSINKI (ANP) - Martti Ahtisaari, de Finse winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede 2008, is vrijdag bedolven onder de loftuitingen. ,,Dit is een historische dag voor Finland'', vond minister Alexander Stubb van Buitenlandse Zaken.

,,Vandaag is een dag waarop elke Fin trots en blij is voor president Ahtisaari.''

De 71-jarige gepokt en gemazelde diplomaat was tussen 1994 en 2000 president van Finland. Zijn loopbaan kreeg daarna pas écht historisch cachet. Ahtisaari bemiddelde wereldwijd bij bloedige conflicten en oorlogen en kreeg daarvoor vrijdag de hoogste mogelijke waardering.

Felicitaties

Athisaari ontvangt de Nobelprijs voor de Vrede op 10 december in Oslo. Aan de prijs is een bedrag van een miljoen euro verbonden. Vanuit de hele wereld regende het vrijdag felicitaties voor Ahtisaari. Alleen Servië en Rusland lieten andere geluiden horen. Deze landen waren fel tegen de onafhankelijkheid van de Servische provincie Kosovo, waarin Ahtisaari een belangrijke rol speelde. ,,Ik schaam me voor de mensen van het Nobel-comité'', zei Dmitri Rogozin, de Russische ambassadeur voor de NAVO i.

Maar de meeste reacties waren zeer positief. Zelf zei Ahtisaari dat hij ,,zeer verheugd'' is over het besluit van het Nobel-comité.

Onvermoeibare inspanningen

De onvermoeibare inspanningen van Ahtisaari voor de vrede komen voort uit zijn eigen jeugdervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ahtisaari werd in 1937 geboren in Viipuri, een Finse stad die in de oorlog door de Sovjet-Unie werd geannexeerd en nu Vyborg heet. Zijn vader streed als militair aan het front en de jonge Martti moest met zijn moeder vluchten naar Finland.

Gevormd door de oorlog werd Ahtisaari als tiener een idealist. Op zijn 15e sloot hij zich aan bij de YMCA, de grootste oecumenisch-christelijke jongerenorganisatie van de wereld. In 1960 vertrok hij voor de YMCA naar Pakistan om daar les te geven.

Oorlogspartijen

Later werkte hij bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Finland en in de diplomatieke dienst in diverse Afrikaanse landen. Finland is geen lid van de NAVO, reden voor veel oorlogspartijen om Ahtisaari te zien als een onafhankelijke bemiddelaar. Eind jaren tachtig kreeg de Fin de leiding over de vredesmacht van de Verenigde Naties i in Namibië. Ahtisaari zag toe op de terugtrekking van de Zuid-Afrikaanse troepen uit Namibië. Zelf ziet hij dit als zijn belangrijkste klus, aangezien de complexe onderhandelingen zeer lang duurden en toch resultaat opleverden.

In de jaren '90 keerde Ahtisaari terug naar zijn geboorteland. Tijdens zijn presidentschap sloot Finland zich aan bij de Europese Unie i. In 2000 keerde de Fin terug naar de internationale diplomatie.

Een jaar daarvoor speelde Ahtisaari al een sleutelrol in het conflict in Kosovo. Namens de EU ging hij naar Belgrado om met de Joegoslavische president Slobodan Milosevic te onderhandelen. Na langdurige NAVO-bombardementen ging Milosevic akkoord met de terugtrekking van zijn troepen uit Kosovo. Later was hij hier een aantal jaar VN-gezant. Hij pleitte voor onafhankelijkheid van Kosovo onder langdurig toezicht van de internationale gemeenschap. Enkele maanden na zijn vertrek in 2007 riepen de Kosovaren de onafhankelijkheid uit.