Europees Parlement debatteert over de financiële crisis en de komende Europese Raad
De Europese lidstaten moeten samen de financiële crisis aanpakken want unilaterale acties kunnen andere landen in de problemen brengen, zei een meerderheid van Europarlementsleden tijdens een debat over de Europese top van volgende week en de financiële crisis. De meeste fracties zijn ingenomen met de plannen van de Commissie voor de oprichting van een high level groep voor het ontwikkelen van beleid voor markttoezicht, al klaagden sommige dat er in het verleden te weinig was gedaan.
Namens de Raad
De Franse staatssecretaris voor Europese Zaken Jean-Pierre JOUYET zei dat de situatie op de financiële markten politieke daadkracht vergde. De Unie moest haar verantwoordelijkheid nemen door nauwer samen te werken. " Europees overleg is nu een concrete realiteit". Minister Jouyet verwelkomde de wereldwijde aankondiging door Centrale Banken van een verlaging van de rentevoet met een half punt en onderstreepte het belang van het stabiliseren van de interbancaire markt. Hij vroeg de Commissie flexibel te zijn wat het toelaten van staatssteun door de lidstaten betreft en hij riep het Internationaal Monetair Fonds op de rol van "financieel politieagent" te spelen, waarvoor het oorspronkelijk was opgericht.
Wat het klimaatpakket betreft, hoopte staatssecretaris Jouyet dat niet zou worden afgeweken van de ambitieuze doelstellingen in het Commissievoorstel en dat een akkoord in eerste lezing kon worden bereikt.
Over het Verdrag van Lissabon i herinnerde staatssecretaris Jouyet eraan, dat de Ierse premier gevraagd was een Routekaart voor te stellen, die de andere lidstaten tijdens de Europese Raad van december konden ondertekenen. "Om de crisis het hoofd te bieden hebben we nu meer dan ooit behoefte aan het Verdrag van Lissabon", zei de Franse staatssecretaris nog.
Namens de Commissie
Ook Commissievoorzitter José Manuel BARROSO i sprak over de noodzaak om snel en gecoördineerd te handelen. Lidstaten moesten volgens hem handelen op basis van gemeenschappelijke principes om rekening te houden met de grensoverschrijdende effecten van hun reddingsoperaties, want "2/3 van de banktegoeden in Europa zijn in handen van grensoverschrijdende instellingen". De Commissie gaat een high level groep - voorgezeten door voormalig IMF Directeur-generaal Jacques de Larosière - oprichten, die zich moet buigen over een toezichtsstructuur voor de Europese financiële markten. Europese Commissarissen Neelie Kroes i (concurrentievermogen), Joaquin Almunia (economische en monetaire zaken) en Charlie McCreevy i (interne markt) zullen deel uitmaken van de high level groep.
Over de institutionele hervormingen van de EU zei Commissievoorzitter Barroso dat het moeilijk was om crises het hoofd te bieden met een Europees Voorzittersschap dat elk half jaar wisselde.
Fractiewoordvoerders
"De financiële crisis is zorgwekkend voor onze economie, banen, en voor de miljoenen mensen die hebben gespaard en zuinig zijn geweest. Maar we moeten het vertrouwen blijven hooghouden en we mogen geen paniek zaaien", zei Joseph DAUL (EVP-ED, FR). Over de ratificatie van het Verdrag van Lissabon zei hij "als we de situatie in Ierland bekijken, kunnen we wel geduldig zijn maar de status quo is op lange termijn niet vol te houden. We hebben een Routekaart nodig". Wat het klimaat- energiepakket betreft, pleitte hij ervoor, voorzichtig op de ingeslagen weg verder te gaan, zonder bedrijven af te schrikken.
"We hebben het Verdrag van Lissabon nu meer dan ooit nodig", zei ook Martin SCHULZ (DE) van de socialistische fractie. We moeten de Ierse burgers overtuigen, anders moeten we teruggrijpen naar het Verdrag van Nice. Hij was het niet eens met het feit dat de Commissarissen McCreevy en Kroes deel uit zouden maken van de high level groep, want het ongeremde marktkapitalisme dat Mc Creevy voorstond was juist de oorzaak van de crisis.
Graham WATSON (ALDE/ADLE, UK) van de liberale fractie zei dat lang was gewaarschuwd voor de gevaren van hebberigheid, een tekort aan transparantie en aan eerlijkheid. Nu moest het systeem weer hersteld worden door voor orde en transparantie te zorgen tussen de financiële instellingen.
Pierre JONCKHEER (GROENEN/EVA, BE) had drie boodschappen. Allereerst was het Europees Parlement verdeeld, terwijl in deze sector juist meer Europa nodig was, niet minder. Ten tweede vond hij het nodig dat de economische actoren die verantwoordelijk waren voor de crisis, daarmee geconfronteerd moesten worden. Ten slotte benadrukte hij dat de financiële crisis de ecologische crisis niet opzij mocht schuiven.
Brian CROWLEY (UEN, IE) feliciteerde de Raad voor zijn inspanningen met betrekking tot het conflict tussen Rusland en Georgië. Hij was dankbaar voor de tijd die Ierland gegund werd om een oplossing voor de ratificatie van het Verdrag van Lissabon te vinden, maar wees erop dat Nederland en Frankrijk die tijd ook hadden gekregen.
"Al een paar weken zien we een gevolg van het systeem dat jarenlang heeft geëist dat de ongelijkheden tussen mensen toenamen", zei Francis WURTZ (EVL/NGL, FR). Er moest voor gezorgd worden dat middelgrote en kleine ondernemingen hun kleine winsten niet verloren.
Nigel Paul FARAGE (IND/DEM, UK) noemde de notie 'solidariteit', waar veel Europese leiders voor pleitten, "hypocriet", want landen handelden uit eigenbelang, een trend die was begonnen door Ierland dat zijn "eigen weg was gegaan". Toch zag hij ook licht aan het eind van de tunnel.
Jana BOBOŠÍKOVÁ (NI) zei dat overheden onverantwoordelijke bankiers nu uit de nood hielpen, hetgeen een moreel gevaar inhield. Het gaf de indruk dat bankiers maar winsten konden opstrijken zonder enige financiële verantwoordelijkheid te dragen.
Nederlandstalige sprekers
De crisis onthulde dat "de instellingen van de EU nauwelijks meer zijn dan machteloze toeschouwers en dat het Europees Parlement nauwelijks meer is dan een compleet machteloze praatbarak", zei Frank VANHECKE (NI, BE). Door aan te blijven dringen op een ratificatie van het Verdrag van Lissabon negeerde de EU de wil van het (Ierse) volk. "Zo gaan we het probleem van het wantrouwen van de burgers niet oplossen", zei hij nog.
"Burgers kijken naar Europa en verwachten bescherming, stabiliteit een eenheid", zei Sophie IN 'T VELD i (ALDE/ADLE, NL). Iedereen was het ermee eens dat er ingegrepen moest worden, maar "politici zijn geen bankiers". Ze was vóór noodmaatregelen maar tegen een "ordinaire nationalisatie van banken" en vroeg "zou u uw spaargeld toevertrouwen aan politici?"
Volgens Cornelis VISSER i (EVP-ED, NL) was er in deze crisis leiderschap nodig van de lidstaten en van de Commissie, maar die laatste was stil gebleven. Hij verzocht de Commissie om maatregelen voor een vergroting van de transparantie van bankproducten en voorstellen voor een versterking van de samenwerking van centrale banken. Voorts betreurde hij het dat de socialistische fractie zich bij de stemming over het verslag 'Lamfalussy follow-up: de toekomstige toezichtsstructuur' over een structuur voor financieel toezicht in de bevoegde commissie had onthouden.
Debat: 7 oktober 2008