Kiesrecht voor de Europese verkiezingen

De richtlijn uit 1993 over het actief en passief kiesrecht voor het Europees Parlement i voldoet op een aantal punten niet. De Europese Commissie i heeft daarom een voorstel ingediend tot wijziging van deze richtlijn. Het Parlement wijst erop dat burgers die in een andere dan hun eigen lidstaat verblijven, volgens het recht van hun lidstaat van verblijf moeten kunnen stemmen en zich kandidaat moeten kunnen stellen.

Het EP wil dat er een einde komt aan het verbod om zich in meer dan één lidstaat verkiesbaar te stellen voor het Europees Parlement indien de lidstaat van verblijf meerdere kandidaturen toestaat. Volgens het Parlement verbiedt de Akte van 1976 betreffende de verkiezing van de vertegenwoordigers in de Vergadering door rechtstreekse algemene verkiezingen weliswaar dat een kiezer twee keer stemt, maar sluit de Akte dubbele verkiesbaarstelling niet uit. De richtlijn uit 1993, die stelt: "Niemand mag in meer dan een lidstaat kandidaat zijn bij eenzelfde verkiezing," is volgens het EP duidelijk in strijd met de Akte.

Het Parlement vindt het onjuist om, zoals in het Commissievoorstel staat vermeld, iemand wie het stemrecht in zijn land van herkomst is ontnomen, dit ook automatisch in zijn land van verblijf te ontnemen. Om discriminatie te voorkomen moet de lidstaat van verblijf geval voor geval bekijken of iemand in zo'n geval mag stemmen.

Het EP neemt verder twee amendementen aan over het verlies van het actieve en passieve kiesrecht: "De lidstaat van verblijf kan bepalen dat burgers van de Unie die ingevolge een individuele strafrechtelijke of civielrechtelijke beslissing overeenkomstig het recht van de lidstaat van herkomst het [actief of] passief kiesrecht hebben verloren, bij de verkiezingen voor het Europees Parlement van de uitoefening van dat recht in de lidstaat van verblijf uitgesloten zijn indien zij dat recht voor hetzelfde vergrijp volgens de wetgeving van die lidstaat op dezelfde manier zouden hebben verloren."

Er mag volgens de afgevaardigden dus geen sprake zijn van een automatisch verlies van het kiesrecht in het land van verblijf. Indien dit wel zo zou zijn, zouden er voor de Europese verkiezingen andere regels gelden dan voor de gemeenteraadsverkiezingen. Bij die verkiezingen heeft de lidstaat van verblijf namelijk wel discretionaire bevoegdheid.

Ten slotte merkt het EP op dat het Europese burgerschap de burgers bepaalde electorale rechten verleent. Dit houdt in dat iedere EU-burger het recht heeft te stemmen en zich verkiesbaar te stellen voor de Europese verkiezingen in de lidstaat van verblijf, onder dezelfde voorwaarden die gelden voor de onderdanen van die lidstaat.