EP-debat over de Europese Raad van Gent, 19 oktober 2001

• 1. 

  De Raad

  De Belgische eerste minister Guy VERHOFSTADT merkt op dat de Europese Raad van Gent net als die van Brussel sterk beïnvloed is door de gebeurtenissen van 11 september. De wereld zal er nooit meer uitzien als voorheen. Een nieuwe mondiale orde is in aantocht waarbinnen de Europese Unie een meer prominente rol zal moeten spelen. Concreet de Unie in deze crisis als één geheel laten optreden lukte een maand geleden en ook in Gent is dat gelukt.

  Daarin zijn drie elementen essentieel. De EU steunt ondubbelzinnig de militaire operaties die op 7 oktober een aanvang namen. Het grootste belang wordt gehecht aan het sparen van de burgerbevolking. En de EU wenst dat er na het conflict een normale regering in Afghanistan tot stand komt, een stabiele en representatieve regering die de mensenrechten respecteert. Zo'n regering zal kunnen rekenen op de volle Europese hulp bij de wederopbouw van het land . Inmiddels zal de EU zich meer dan ooit inspannen voor de humanitaire hulp voor de miljoenen Afghaanse vluchtelingen. Geen enkel land van de regio mag door de toevloed van ontheemden het slachtoffer worden van dit conflict. Van de Raad ontving het voorzitterschap het mandaat de regio te bezoeken om politieke steun te verwerven voor de vervanging van het Taliban-regime.

  Voor de toekomst van de Unie, de Verklaring van Laken, is wezenlijke vooruitgang geboekt. Nu reeds bestaat een brede consensus over het beginsel van een Europese Conventie i. Die kan in maart van volgend jaar van start gaan. Verworven is ook dat de kandidaat-lidstaten volop kunnen deelnemen aan die Conventie, zonder dat ze evenwel voorstellen waarover de 15 het unaniem eens zijn kunnen tegenhouden. Een heel beperkt presidium en beperkte delegaties zijn de sleutel tot succes. Binnenkort zal Verhofstadt voorzitter van de constitutionele commissie van het EP en de rapporteurs van het Parlement uitnodigen voor een gedachtewisseling over de Toekomst van de Unie.

  De Verklaring van Laken moet gaan over een nieuwe bevoegdheidsverdeling in twee richtingen, die van de unie en die van de lidstaten; een oplossing voor de proliferatie van beleidsinstrumenten; meer democratische instellingen met onder meer het volledige codecisierecht van het Europees Parlement; het begin van een proces dat naar de opsplitsing leidt van de verdragen, een basisverdrag en een of meerdere uitvoeringsverdragen; en tenslotte een nieuwe plaats en een nieuwe rol voor de Unie in de wereld. Geen enkele vraag mag taboe zijn. Geen enkele deur mag gesloten blijven.

  Het Europees aanhoudingsmandaat is een doorbraak. De afschaffing van de dubbele strafbaarstelling wordt nu door iedereen aanvaard en niet alleen voor terroristische daden, maar ook voor alle andere ernstige misdrijven. Besloten werd dat de lijst van terreurorganisaties in elk geval voor het einde van het jaar klaar moet zijn. Tot slot werd aan de Commissie en de Raad de opdracht meegegeven een programma van coöperatie tussen de lidstaten uit te werken ter bestrijding van terreur met biologische en chemische wapens. In dat programma zal onder meer een Europees coördinator voor burgerbescherming worden aangeduid.

  Ten derde is de er de actievere rol van de Unie in het voorkomen en bestrijden van brandhaarden en conflicten. Javier Solana i, Louis Michel i, Verhofstadt zelf en uiteraard de Commissie zullen pogen in de landen van het Midden-Oosten een nieuwe dialoog op gang te trekken. De Raad heeft vrijdag duidelijk de boodschap meegegeven dat vrede pas mogelijk is op basis van twee staten.

  De duidelijke besluiten van vrijdag relativeren ook het "incident" rond de voorafgaande bijeenkomst van de Franse president, de Britse eerste minister en de Duitse kanselier. De indruk van een directorium-in-de-maak werd tot haar ware proporties herleid nadat de drie Verhofstadt hadden bevestigd dat het om een overleg ging over louter technisch- militaire kwesties. Verhofstadt heeft die uitleg aanvaard, ook om te beletten dat dit punt de Top van Gent zou domineren. En hij heeft herhaald dat het de 15 zijn die gezamenlijk de standpunten bepalen.

  Gesproken is ook over de economische toestand en de nakende invoering van de euro. De vertraging van de groei, al ingezet voor 11 september, en de onzekerheid op langere termijn nopen tot voorzichtigheid. De fundamenten van de economie zijn evenwel gezond. Essentieel blijft dat Europa het Stabiliteitspact respecteert. De lage inflatie en de blijvende loonmatiging creëren manoeuvreerruimte op het monetaire front. Wel moeten de inspanningen voor structurele hervormingen worden versterkt, met name via het Lissabon-proces.

  De voorbereiding voor de invoering van de euro verloopt naar wens. Toch is er een aantal knelpunten: de voorbereiding door de lokale overheden en door de kleinere bedrijven. En de invoering van de euro mag niet tot een stijging van de prijzen leiden. Bovendien heeft de Europese Raad Ecofin gevraagd om nog voor de top van Laken via een verordening ervoor te zorgen dat de tarieven voor grensoverschrijdende financiële transacties verlaagd en gelijkgeschakeld worden met de nationale tarieven.

  Wat de uitbreiding betreft, is er geen reden waarom het tijdsschema niet kan worden gehaald. Het is de bedoeling om op de raad van Laken een bijkomend signaal te geven aan de kandidaat lidstaten. Gisteren heeft Verhofstadt de nieuwe eerste Minister van Polen nog aangespoord om onverdroten inspanningen te leveren zodat Polen in de onderhandelingen opnieuw de plaats kan innemen waar het thuis hoort. Want na 11 september is de uitbreiding meer dan ooit noodzakelijk.

  Verhofstadt wil de dialoog met de antiglobalisten blijven voeren. De term `anti-globalisme' klopt niet. Er moet een andere weg ingeslagen worden, niet die van het blinde globalisme of antiglobalisme, maar die van een omkaderd globalisme, een ander globalisme, een ethisch globalisme. Op 30 oktober komt er een discussiedag over deze thema's in Gent.

• 2. 

  De Commissie

  Commissievoorzitter Romano PRODI i heeft zich na 11 september onverkort achter de VS geschaard en de Commissie heeft het hare gedaan. Prodi noemt de noodwetgeving over de bevriezing van tegoeden, het veiliger maken van de luchtvaart, de definitie van terrorisme met bijbehorende straffen, het Europese aanhoudingsbevel. De belangstelling is echter vooral gegaan naar de initiatieven van afzonderlijke landen, waardoor het debat over de vraag welke concrete rol de EU op het wereldtoneel moet spelen, is overschaduwd en verontreinigd.

  Om een hoofdrolspeler op het internationale toneel te zijn moet de EU duidelijk en krachtig met één stem spreken. De woorden moeten dan gevolgd worden door uniforme daden. De EU heeft een stap in die richting gezet, zeker als men de standbepaling van de lidstaten ten aanzien van Macedonië en het terrorisme vergelijkt met die ten tijde van de Golfoorlog.

  Het Belgisch voorzitterschap heeft hier belangrijk werk verricht. Maar men is nog ver van een werkelijk efficiënt gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid. Dat wil niet zeggen dat de EU afwezig is geweest. Maar erkend moet worden dat waar integratie bestaat, de EU met specifieke en passende antwoorden reageert. Dat is niet verwonderlijk, want de communautaire methode zorgt al vijftig jaar voor sterk en zichtbaar optreden van de EU.

  Op minder geïntegreerde gebieden zijn de acties van de EU ook minder efficiënt. Daarom moet voor de komende afspraken binnen de EU vastberaden worden gehandeld. Alleen met een gemeenschappelijk beleid en de coördinatie van alle Europese beleidsvormen in een communautaire context kan het algemeen belang worden gediend. Bij het GBVB is het nog niet zover, omdat de noodzakelijke consensus ontbreekt. Maar afzonderlijke actie van enkelen dient niet het algemeen belang, noch de belangen van afzonderlijke landen, of ze nu groot of klein zijn. De Commissie moet waakzaam blijven, in het belang van allen.

  De institutionele mechanismen moeten concreet voor besluitvorming zorgen. Zo moet het GBVB ontwikkeld worden, rekening houdend met het positieve dat inmiddels al is bereikt. In de EP-commissie constitutionele zaken is gesproken over de implicaties van het GBVB voor het functioneren van de instellingen en met name van de Raad. Prodi is blij met de voorstellen in het verslag-Poos over de werking van de Raad, dat vanmiddag in het EP aan de orde komt. Hij hoopt dat de Raad die voorstellen zo snel mogelijk uitvoert.

  Prodi gaat verder in op de noodzaak van de inspanningen van de EU voor een dialoog met de Arabische en islamwereld, het vredesproces in het Midden-Oosten, het proces van Barcelona, de samenwerking met India, Pakistan, Iran en de Golflanden. Van belang is ook in te gaan op de belangstelling voor gemeenschappelijke doelstellingen (zoals de bestrijding van AIDS) van landen als Libië.

  Er moet een coherent en actief beleid met alle buren worden gevoerd, met name met Rusland en Oekraïne. De nieuwe onderhandelingsronde van de WTO moet resultaten opleveren, en tegelijk moet energiek aan de armste landen werkelijke mogelijkheden tot ontwikkeling worden geboden. De globalisering moet worden gestuurd en ten dienste gesteld van iedereen, arm en rijk. Globale problemen die het ressentiment en de ontevredenheid voeden, zoals armoede, groeiende inkomensverschillen, tekortkomingen in het economisch en sociaal evenwicht, moeten aangepakt worden. Die problemen zijn de bron van frustraties en spanningen in het oosten.

  Prodi pleit tot slot voor verdere controle op de ontwikkeling van de economie, niet alleen in de EU maar ook op wereldniveau, waarbij men klaar moet staan om te interveniëren. Het is van groot belang dat initiatieven worden gecoördineerd op het niveau van de eurozone en de EU.

• 3. 

  Fractiewoordvoerders

  Hans-Gert POETTERING (EVP/ED, D) steunt de verklaring van Gent over het terrorisme. Nu moet de daad bij het woord worden gevoegd. Het kan niet dat aanbevelingen die niet snel worden omgezet door de ministers van binnenlandse zaken. Het moet afgelopen zijn met de louter intergouvernementele samenwerking. Zulke zaken moeten op communautair niveau geregeld worden en de Commissie moet daarbij in het centrum staan.

  Poettering vraagt Verhofstadt de veiligheid van het Parlement in Brussel te garanderen. Dat de EU een afvaardiging naar Washington heeft gestuurd, is juist, maar dan moeten er niet drie mensen gaan, maar slechts één. De EVP steunt volledig de coalitie tegen het terrorisme, maar er moet ook een coalitie zijn voor de wederopbouw van Afghanistan. In het Midden-Oosten moet een Palestijnse staat komen, terwijl Israël erkende, veilige grenzen moet hebben.

  De Europese Conventie voor de hervorming van het EU-verdrag moet niet alleen opties presenteren, maar een voorstel dat het uitgangspunt is voor de discussie van de regeringsleiders. De conventie moet al in 2003 haar werk afsluiten. In Gent is gesproken over de bankoverschrijvingen. In het verslag-Peijs staat dat het onaanvaardbaar is dat overmakingen van de ene naar de andere lidstaat zo duur zijn.

  Tussen het voorzitterschap en de Commissie is wat irritatie ontstaan en dat is betreurenswaardig, omdat het van groot belang is gezamenlijk op te treden. Dat drie lidstaten samen vooraf hebben vergaderd, wil Poettering niet overdrijven, maar dat betekent ook niet niets. De EU mag niet ten prooi vallen aan ijdelheid. Alle instellingen moeten samen optrekken.

  Enrique BARON CRESPO (PES, E) meent dat de EU ook de plicht heeft om humanitaire steun te geven, niet alleen aan Afghanisatan maar ook aan andere landen in de regio. In Helsinki is besloten tot een snelle interventiemacht en het is dan geen goed idee dat een paar lidstaten samen vergaderen. Er moet eenheid zijn. Het is van essentieel belang dat de voorzitter van de Commissie samen met het voorzitterschap van de Raad de beslissingen bekend maakt. Barón laakt het uitblijven van een beslissing in de Raad van ministers van justitie over ontwerpwetgeving die het Parlement juist met grote snelheid heeft behandeld. Barón beveelt dan ook het verslag-Poos aan.

  Door de dalende inflatie is er speelruimte voor een actief, anticyclisch beleid van de EU. Het ontbreekt aan economische sturing in de EU. Op de conventie moet er een evenwichtige vertegenwoordiging zijn van het Europees Parlement en van de lidstaten, ook in het bestuur. De conventie mag geen praatclub worden. De voorstellen moeten leiden tot een besluit op de regeringsconferentie vóór de verkiezingen van 2004. Barón verbaast zich over het feit dat conservatieven in de EU zeggen dat de uitbreiding van Polen een probleem is geworden, nu socialisten daar de verkiezingen hebben gewonnen.

  Patrick COX (ELD, IRL) spreekt van een mijlpaal in Noord-Ierland met de ontwapening van het IRA. Die is met name sinds 11 september onvermijdelijk geworden. De Liberalen steunen ondubbelzinnig de solidariteit met de VS. Er doemt een humanitaire crisis op en relatieve buitenstaanders mag men niet verwijten dat zij niet bereid zijn met de VN en NGO's samen te werken. Welke stappen onderneemt de EU nu om Pakistan zover te krijgen dat het zijn grenzen opent, met name als het gaat om financiële en organisatorische steun? Wat de bestrijding van terrorisme betreft, constateert Cox dat de Commissie razend snel een voorstel heeft gedaan tot bevriezing van de tegoeden van terroristische organisaties en het EP dat historisch snel heeft goedgekeurd. Maar wat doet de Raad nu? Wat betekent het uitblijven van goedkeuring voor de kwaliteit van bestuur in de EU? Het is goed dat de: kandidaatlanden zullen deelnemen aan de conventie, maar geldt dat ook voor Turkije? In het licht van de besluiten van Helsinki is dat wel van belang.

  Paul LANNOYE (GROENEN/EVA, B) vindt in navolging van de wensen van vooraanstaande personen en NGO's dat er een eind moet komen aan de bombardementen op Afghanistan. Er dreigt daar een humanitaire ramp, zeker met de winter in aantocht. De burgerbevolking moet zwaar betalen. De Raad heeft daar geen oog voor. De pre-top in Gent is een slag in het gezicht van de echte top. Hieruit blijkt weer welke prioriteit gegeven wordt aan de militaire samenwerking met de VS. Er wordt geen verband gelegd met humanitaire en diplomatieke inspanningen. Een definitie van terrorisme is nodig, omdat anders omstreden maar feitelijk politieke en dus legitieme activiteiten worden gecriminaliseerd. Lannoye maakt zich ongerust over de versimpeling van de uitleveringsprocedures met de VS, die immers nog de doodstraf kennen. Lannoye is blij met het plan ter bestrijding van chemische, biologische en nucleaire wapens, maar vindt dat ook aandacht gegeven moet worden aan industriële activiteiten, zoals kerncentrales. Als daar een vliegtuig op neerkomt onstaat een gigantische milieuramp. Het resultaat van de Top van Gent vindt Lannoye al met al zeer teleurstellend.

  Francis WURTZ (EVL/NGL, F) spreekt van een echte oorlog met grote verwoestingen, burgerslachtoffers, vluchtelingen. Het strategische optreden is duizelingwekkend vaag. Moet zo de strijd gevoerd worden tegen criminele netwerken? De komende tijd zullen er steeds meer Amerikaanse troepen komen, en dat met de Ramadan en de winter in aantocht. Europa staat in feite zo goed als buiten spel. En dat terwijl de EU juist nadrukkelijker aanwezig aan het worden was op het internationale toneel, zoals in het geval van Macedonië en de VN-conferentie in Durban. Maar nu laat de EU zich meeslepen. De EU zal ook duidelijker moeten optreden in het Midden-Oosten, waar Sharon het vredesproces blokkeert.

  Jens-Peter BONDE (EDD, DK) spreekt van een directorium van de drie groten in Gent. Dat heeft nauwelijks iets te maken met een democratische bondsstaat. Kleine landen kunnen dat alleen maar zien als een intergouvernementele dictatuur zonder democratische controle. Wanneer gepraat wordt over wetgeving moeten toppen opengesteld worden. Verhofstadt moet volksvertegenwoordigers uitnodigen voor komende top in Laken, zodat kiezers mee kunnen praten. Bonde pleit ook voor een referendum in alle lidstaten, zodat een verdrag in alle transparantie aanvaard kan worden.

• 4. 

  Overige sprekers

  Johan VAN HECKE (EVP/ED, B) is tevreden over het vreedzame verloop van de demonstraties in Gent. Dat heeft te maken met 11 september maar ook met verstandig optreden en de open dialoog die is gevoerd. De vijftien hebben de krachtlijnen voor de conventie bevestigd. Dat was een half jaar geleden nog ondenkbaar. De EU heeft zich vastberaden opgesteld in de strijd tegen het terrorisme en zich solidair getoond met de VS, maar daarbij de eigen rol niet verloochend. Wel zijn de zwakheden blootgelegd in de Europese constructie.

  Door het dubbele spanningsveld van Nice - tussen grote en kleine lidstaten en tussen de intergouvernementele en communautaire benadering - wordt de toekomst van de EU nog altijd ernstig gecompliceerd. De Franse president heeft formeel gelijk dat de EU niet bevoegd is voor militaire zaken, maar is hij bereid daar verandering in te brengen? De grote lidstaten kunnen niet met het ene been binnen en het andere been buiten de EU blijven staan. Alleen een intensieve samenwerking tussen de vijftien kan vrede en veiligheid in Europa en de wereld bevorderen.

  De Top van Gent, zegt Nelly MAES (GROENEN/EVA, B), is gelukkig rustig verlopen. En Maes is tevreden met de dialoog die Verhofstadt wil voeren met de mensen die zich zorgen maken over de nadelige gevolgen van de globalisering. Wat gaat het Belgisch voorzitterschap doen op de WTO-onderhandelingen? En met de Tobin-taks? Maes is ontgoocheld over het triumviraat van Frankrijk, Duitsland en Engeland. De Commissie krijgt geen greep op de gebeurtenissen en dat mondt uit in rel over spreektijd. Maes vreest dat Laken zo een mislukking wordt. Het EP voelt zich nog altijd gemarginaliseerd. De EU kan zich echter geen mislukking in Laken veroorloven, mede door de oorlog in Afghanistan en de dreigende economische recessie. Daarom moeten de drie instellingen absoluut samenwerken.

  Arie OOSTLANDER i (EVP/ED, NL) constateert dat kennelijk grote rampen nodig zijn om duidelijk te maken hoe het te gefragmenteerde Europa tekort schiet in het dragen van verantwoordelijk. Het is niet goed dat de EU kennelijk uit 15 losse satellieten bestaat, zoals met name het geval is met de tweede en derde pijler, waaronder de terrorismebestrijding valt.

  In de eerste pijler, waar de zaken goed communautair geregeld zijn, gaat het stukken beter. Europa is dus goed in betalen, maar niet in beslissen. De Raad moet zo snel mogelijk een duidelijk buitenlands en veiligheidsbeleid gestalte geven. Justitie en een buitenlandse orde laten te wensen over. De oneigenlijke bezwaren van sommige ministers van justitie, zoals die van Nederland, zijn beschamend, want de EU gaat zich helemaal niet bemoeien met kleinere onderwerpen in eigen land, zoals het gedoogbeleid voor drugs of de euthanasie.

  Max VAN DEN BERG i (PES, NL) vindt de moord op een Israëlische minister een nieuw dieptepunt in het Midden-Oostenconflict, gevolgd door de invallen van Israëlische tanks in de Palestijnse gebieden. Sharon en de Palestijnse autoriteit putten zich uit in een vermoeiende retoriek die in het teken staat van zwart-witdenken en geen enkele ruimte biedt.

  Nu is het de tijd voor Europa, de Commissie, de Raad en de VS om een ongebruikelijke nieuwe stap te zetten en onze economische en politieke macht te combineren. Er moet een hard, nieuw vredesvoorstel op tafel worden gelegd, want de internationale gemeenschap kan zich deze spiraal van geweld niet meer permitteren.

  De EU heeft geld, handel en middelen in die regio en kan daar veel betekenen. De PES staat volledig achter de VN-resolutie, over het opsporen en berechten van de daders, sponsors en landen die achter de aanslagen staan. De EU heeft de diplomatieke kracht om een belangrijke rol in de regio te spelen. Een oplossing door te steunen op de noordelijke alliantie in Afghanistan of op andere partij ziet Van den Berg niet. Eerder zal met maatschappelijke organisaties als de vrouwenbeweging samengewerkt moeten worden.

  Dirk STERCKX (ELD, B) wil zich niet laten afleiden door de bewering dat de top gekleineerd is door de kleine vergadering vooraf. Die bewijst wel de noodzaak van een Europees kader voor externe veiligheid, conflictpreventie en binnenlandse veiligheid, niet alleen voor de kleine lidstaten. En als landen apart optreden, bestaan er binnen de EU alleen maar kleine landen. Het is goed dat er nu een akkoord is over de conventie, maar die moet wel de juiste opdracht in Laken krijgen. Humanitaire hulp in Afghanistan heeft alleen kans als de Taliban weg zijn en daarvoor is de militaire weg nodig. Tot slot is Sterckx tevreden dat de betogingen in Gent vreedzaam zijn verlopen.

  Hanja MAIJ-WEGGEN i (EVP/ED, NL) is niet erg positief. Een afgesloten stad, drie landen die vooraf afspraken maken, een boze voorzitter en een boze Commissievoorzitter. In een tijd dat eenheid geboden is, treedt Europa verdeeld op. Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland hebben volledige steun aan de VS verleend; andere landen, die lid zijn van de NAVO, geven passieve steun; en weer andere EU-landen, die geen lid van de NAVO zijn, geven politieke steun. Er zijn geen heldere dwarsverbanden voor de burger zichtbaar. En er is twijfel of de verbanden wel blijvend zijn.

  Maij roept daarom op tot meer coördinatie bij de Europese steun voor terrorismebestrijding de komende maanden. Samenwerking voor de binnenlandse veiligheid is nodig en commissaris Vitorino heeft snel de nodige voorstellen ingediend, zoals een Europees aanhoudingsbevel en uniforme strafmaten. De ministers van justitie en binnenlandse zaken konden vorige week echter geen overeenstemming bereiken en ook in Gent is dat niet gelukt. Waarom hebben de regeringsleiders niet de knoop doorgehakt?

  Maij is positief over de Conventie, waarbij de Raad de wensen van het EP voor een brede parlementaire basis heeft overgenomen. Minder gelukkig is zij met de opdracht om verschillende opties voor te leggen. Zoiets vraag je aan een consultancybureau. Bij de vaststelling van het handvest van grondrechten is het goed gegaan, en dat zal nu ook wel goed gaan.

• 5. 

  Nogmaals de Raad

  Premier VERHOFSTADT merkt op dat zijn samenwerking met Prodi uitstekend is en dat zij zojuist hebben afgesproken op de volgende persconferentie als tandem op te zullen treden. Het buitenlands beleid van de EU is duidelijk voortgeschreden in vergelijking met tien of vijftien jaar geleden. De EU-landen hebben nu een unanieme houding ingenomen ten aanzien van de aanvallen op de VS en ten aanzien van de tegenactie sinds 8 oktober.

  Eindelijk, stilaan, beetje bij beetje komt er een gemeenschappelijk buitenlands beleid van de EU. Van den Berg heeft gelijk met zijn nadruk op het belang van de rol van de EU in het Midden-Oosten. Wellicht in de derde week van november zal deze belangrijke missie worden ondernomen. Maar men moet wel realist zijn. De zaken zullen niet met één reis opgelost worden, hooguit wellicht in een stroomversnelling gebracht.

  Wat de daadkracht van de vakraden betreft, hebben de ministers van binnenlandse zaken al op 21 september duidelijk gezegd dat op 6 of 7 december een aanhoudingsbevel klaar moet zijn. In Gent is men nog een stap verder gegaan door de afschaffing van de dubbele strafbaarstelling goed te keuren. Als de ministers er niet in slagen op 6 en 7 december een akkoord te bereiken, dan zal Verhofstadt dat opnemen in Laken. Maar hij is ervan overtuigd dat ministers het niet zover zullen laten komen.

  Wat de toekomst van de EU betreft, heeft 11 september de noodzaak aangetoond van een meer geïntegreerde, vooruitstrevende en handelingsbekwame EU, die beschikt over betere instrumentenen ruimere bevoegdheden op het gebied van defensie en buitenlands beleid. Laken moet de weg daartoe voorbereiden. De conventie verworven, het presidium blijft beperkt tot vijf personen en er komt een evenwichtige vertegenwoordiging van de lidstaten en het EP, hoewel nog wat gediscussieerd zal worden over de juiste aantallen. Ook de civiele samenleving wordt erbij betrokken, niet met een nieuw orgaan, maar met een netwerk rond de conventie. Over de vraag of daar een consensustekst of verschillende opties uit voort moet komen, zegt Verhofstadt dat als iedereen het eens is, er een consensustekst is, die dan de belangrijkst bijdrage voor de IGC zal zijn. Als er geen consensus is, dan moeten de opties weergegeven worden, niet op een neutrale manier, maar met duidelijkheid over de minderheids- en meerderheidsopties. Verhofstadt wil dat bespreken met de voorzitter van de EP-commissie constitutionele zaken en de twee rapporteurs.

• 6. 

  Nogmaals de Commissie

  Commissievoorzitter PRODI constateert een grote eensgezindheid tussen Commissie, voorzitterschap en Parlement. Voor de steun aan de vluchtelingen uit Afghanistan is 315 miljoen euro uitgetrokken. Het probleem is dan ook niet financieel van aard maar bestaat uit de moeilijkheid om die hulp bij de betrokkenen te krijgen. Velen hebben gesproken over de noodzaak van vrede in Palestina. Er is een Europees plan voor de wederopbouw daar, met nadruk op de energie- en watervoorziening. De Palestijnse burgers hebben daar recht op en Israël weet dat de Commissie daar iets aan probeert te doen. Maar er zijn politieke problemen. Wat betreft de bestrijding van terrorisme en de besluitvorming van de ministers, daar zullen de ministers een beslissing moeten nemen, anders gebeurt dat wel op de Top van Laken.

  Er is een algemeen akkoord over de structuur van de conventie over de toekomst van de EU. Het is duidelijk dat de werkzaamheden voor de verkiezingen van 2004 afgerond zullen moeten zijn en dat de communautaire methode de enige garantie voor efficiënte acties is. Voor de hervorming van de instellingen werken de Commissie en het Parlement samen, maar het is waar dat de vorderingen moeizaam zijn. De hervormingen kunnen alleen efficiënt zijn als de Raad ook hervormd wordt.

  Maij heeft gezegd dat de conventie niet gezien mag worden als een soort consultancy. Prodi is het daar mee eens. De conventie moet transparant zijn en gezag hebben.