EP stemt over rapport-Buitenweg inzake procedurele rechten in strafprocedures

dinsdag 12 april 2005, Kathalijne BUITENWEG

Kathalijne BUITENWEG (GROENEN/EVA, NL)

Verslag over het voorstel voor een kaderbesluit over bepaalde procedurele rechten in strafprocedures binnen de gehele Europese Unie

Doc.: A6-0064/2005

Procedure : Wetgevende raadpleging

Debat : 11 april 2005

Stemming : 12 april 2005

Verslag aangenomen (523-68-13)

Het Parlement steunt het voorstel van de Commissie, maar vindt dat het nog aanscherping behoeft. Zo wil het EP dat in het ontwerp-kaderbesluit wordt opgenomen dat, voorafgaand aan het afleggen van verklaringen, verdachten het recht hebben te vernemen welke feiten hun ten laste worden gelegd en waarop de verdenking is gebaseerd. Verdachten moeten ook het recht hebben:

  • om alleen en vertrouwelijk met hun advocaat te overleggen;
  • om mede via hun advocaat toegang te krijgen tot al het materiaal in verband met de strafprocedure;
  • dat hun advocaat op de hoogte wordt gesteld van het verloop van de procedure en gedurende het verhoor aanwezig is;
  • dat hun advocaat in de rechtszaal aanwezig is en daar vragen stelt, hetzij tijdens het vooronderzoek, hetzij op de terechtzitting zelf.
  • dat hun advocaat over een redelijke termijn beschikt om alle processtukken in te zien.

    Het Parlement neemt een amendement aan, volgens welk niet-eerbiediging van het recht op rechtsbijstand leidt tot de nietigheid van alle nadien in de strafprocedure verrichte handelingen. Ook het verzuim een beoordeling en mededeling omtrent de kwetsbaarheid van de verdachte te doen moet, indien niet aangezuiverd, tot de nietigheid van elke nadien verrichte handeling leiden. Wanneer de verdachte dit zelf niet kan betalen, moet hem gratis rechtsbijstand worden aangeboden.

    Voorts wil het EP dat, wanneer een verdachte de proceduretaal niet begrijpt of spreekt, een tolk aanwezig is en wel:

  • bij alle besprekingen tussen de verdachte en zijn advocaat;
  • steeds wanneer de verdachte wordt ondervraagd;
  • steeds wanneer de verdachte in de rechtszaal moet verschijnen.

    Wat vertalingen betreft is het Parlement van mening, dat de lidstaten dienen te bepalen in welke andere talen de verklaring van de rechten van de verdachte moet worden vertaald, waarbij rekening moet worden gehouden met de gevolgen van immigratie en de permanente aanwezigheid in de Unie van burgers uit derde landen. Zo is het dus mogelijk dat de lidstaten verdachten een overzicht van hun rechten in het Russisch, Turks, Arabisch of Chinees ter hand stellen.

    Het voorstel van de Europese Commissie heeft als doel de harmonisering van bepaalde procedurele rechten in strafzaken. Het voorstel is een eerste stap naar een uniform systeem voor de bescherming van verdachten in de EU. Het geeft verdachten in strafzaken de volgende rechten:

  • recht op rechtsbijstand;
  • recht op bijstand door een tolk en vertaler;
  • bescherming van kwetsbare personen;
  • consulaire bijstand voor buitenlandse verdachten;
  • verdachten moeten in kennis worden gesteld van hun rechten.