Ir. F.E. (Frits) Müller

Utrechtse fabrikant die al in de jaren dertig grote activiteiten ontplooide in de NSB. In 1941 acht maanden Commissaris der Provincie in Utrecht en daarna tot het einde van de oorlog Burgemeester van Rotterdam. Vertrouweling van Mussert i en na Dolle Dinsdag zelfs diens plaatsvervanger. Vurig propagandist voor indiensttreding bij de vijand. Na de oorlog veroordeeld tot tien jaar gevangenis waarvan hij er bijna zes jaar heeft uitgezeten.

functie(s) in de periode 1941-1945: Commissaris der Provincie (Nazigezind), burgemeester van Rotterdam

Inhoudsopgave van deze pagina:

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen
4. Partijpolitieke functies
5. Nevenfuncties (2/6)
6. Opleiding
7. Wetenswaardigheden
8. Publicaties van/over
9. Familie/gezin
10. Uitgebreide versie

voornamen (roepnaam)
Frederik Ernst (Frits)

geboorteplaats en -datum
Utrecht, 25 januari 1889

overlijdensplaats en -datum
Breukelen, 22 december 1960partij(en)
NSB (Nationaal-Socialistische Beweging), vanaf 1935 (stamboeknummer 543)

• - 

  bedrijfsleider firma "Wed. P. Smits en Zoon" te Utrecht, van 1915 tot 1927 (beenzwartfabriek van zijn vader)
• - 

  directeur firma "Wed. P. Smits en Zoon" te Utrecht, vanaf 1927 (samen met zijn broer, C.J.B. Müller)
• - 

  Commissaris der Provincie Utrecht, van 5 februari 1941 tot 20 oktober 1941
• - 

  burgemeester van Rotterdam, van 29 oktober 1941 tot 5 mei 1945

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid landelijke organisatie van de Burgerwacht
• - 

  lid Raad van Commissarissen Nederlandse Oostcompagnie, vanaf mei 1942 (feitelijke betekenis was gering)

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
Peetvader van het SS-Artillerie Panzerregiment 54

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

algemeen (3/4)

• - 

  Bij zijn installatie als burgemeester van Rotterdam op 29 oktober 1941 hield locoburgemeester De Zeeuw een moedige principiële toespraak over de democratie waarna hij het omhangen van de ambtsketen bij Müller aan de bode opdroeg.
• - 

  Toen hij burgemeester werd, waren er in Rotterdam van de 20.000 ambtenaren slechts 30 lid van de NSB. Een jaar later beroemde hij zich er op dat het aantal NSB'ers onder de ambtenaren was toegenomen tot bijna 1200.
• - 

  Zette zich krachtig in voor de Arbeitseinsatz, zodat er veel meer Rotterdamse mannen naar Duitsland werden gestuurd dan de Duitsers hadden gevraagd. De Duitse autoriteiten plaatsten Rotterdam op een 'Goldene Liste' omdat daar 8,1 procent van het gemeentepersoneel in Duitsland te werk was gesteld, tegen Amsterdam met 6 procent en Den Haag met slechts 3,4 procent

uit de privésfeer (3/5)

• - 

  Zijn zoon was lijfwacht van Anton Mussert
• - 

  Een zus van hem was gehuwd met de acteur en toneeldirecteur Eduard Verkade
• - 

  De advocaat die hem na de oorlog verdedigde was mr. A.C.W.Beerman, die later in het kabinet-De Quay minister van Justitie zou worden

anekdotes en citaten

• - 

  Door Mussert benoemd tot leider van de NSB-burgemeesters, maar kreeg als zodanig geen toegang tot secretaris-generaal Frederiks van Binnenlandse Zaken, die - toen hij zich eens in een nazi-uniform aan het departement vervoegde - hem het gebouw liet uitzetten.
• - 

  Ambtenaren van de provincie Utrecht gaven hem de bijnaam "Leg-maar-neer", omdat hij dit telkens zei als er een stuk binnenkwam; de ambtelijke verwerking van stukken geschiedde door zijn assistent Jaap Dijkhuis

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

literatuur/documentatie
Tessel Pollmann, "1941-1945: Terreur op het Stadhuis van Rotterdam. Burgemeester Müller en rechterhand Jaap Dijkhuis opnieuw onderzocht", in: Rotterdams Jaarboekje, 2010

archivalia
Nationaal Archief, CABR, inv.nr. 74914

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.