D.IJ.W. (Dieuwke) de Graaff-Nauta

Bescheiden intelligente lerares, die veel gezag verwierf als wethouder van Sneek en gedeputeerde van Friesland. Typische vertegenwoordigster van de progressieve Friese vleugel van de CHU i. In de periode 1986-1994 staatssecretaris en minister van Binnenlandse Zaken in achtereenvolgende kabinetten. Bracht diverse herindelingswetten, een nieuwe Kieswet, Provinciewet en Gemeentewet tot stand. Gaf een belangrijke aanzet tot bestuurlijke vernieuwing rond grote gemeenten. Wijze, vertrouwenwekkende, degelijke bestuurder, die het in debatten meer van haar kennis van zaken dan van haar presentatie moest hebben.

CDA
functie(s) in de periode 1986-1994: staatssecretaris, minister

• - 

  CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 11 oktober 1980
• - 

  CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980

• - 

  lid Provinciale Staten van Friesland, van 6 juni 1962 tot 14 juli 1986
• - 

  lid gemeenteraad van Sneek, van 6 september 1966 tot 4 juli 1978
• - 

  wethouder (van onderwijs, volksgezondheid en milieu) van Sneek, van 1 september 1970 tot 7 juni 1978 (tevens locoburgemeester)
• - 

  lid Gedeputeerde Staten (belast met algemene zaken, interprovinciale samenwerking, bestuurlijke organisatie, toezicht op de gemeentebesturen, planning, coördinatie en voorlichting) van Friesland, van 7 juni 1982 tot 14 juli 1986
• - 

  staatssecretaris van Binnenlandse Zaken (onder meer belast met financiën lagere overheden, gemeentelijke herindelingen, informatievoorziening, kiesrecht en tot 1989 rampenbestrijding en hulpverlening), van 14 juli 1986 tot 27 mei 1994
• - 

  minister van Binnenlandse Zaken, van 27 mei 1994 tot 22 augustus 1994

• - 

  Was als staatssecretaris in het tweede kabinet-Lubbers belast met 1. de financiële aangelegenheden betreffende de onder het ministerie ressorterende lagere publiekrechtelijke lichamen; 2. aangelegenheden betreffende de Provinciewet, de Gemeentewet en Wet gemeenschappelijk regelingen, 3. de voorbereiding en behandeling van gemeentelijke herindelingen; 4. de aangelegenheden beteffende de Friese taal; 5. de decentralisatieprojecten: a. sanering specifieke uitkeringen, b. sanering wegenbeheer, c. beperking circulairestroom algemene en specifieke uitkeringen; 6. aangelegenheden betreffende het kiesrecht; 7. aangelegenheden betreffende de brandweer, alsmede de rampenbestrijding en hulpverlening; 8. de coördinatie van het beleid met betrekking tot de civiele verdediging; 9. de aangelegenheden betreffende het Staatsdrukkerij- en Uitgeverij; 10. de aangelegenheden betreffende de Centrale Archiefselectiedienst; 11. onderwerpen die van geval tot geval werden toegewezen.
• - 

  Was als staatssecretaris in het derde kabinet-Lubbers belast met aangelegenheden betreffende 1. de financiën en organisatie van de onder het ministerie ressorterende lagere publiekrechtelijke lichamen, waaronder vielen a. aangelegenheden betreffende de Provinciewet, de Gemeentewet en Wet gemeenschappelijk regelingen, b. de aangelegenheden betreffende de schorsing en vernietiging van besluiten; c. de voorbereiding en behandeling van gemeentelijke herindelingen; d. de sanering van het bestuursinstrumentarium; 2. documentaire informatievoorziening en archiefbeleid, waaronder vielen het DIS-programma, vervolg VIASU-project en de aangelegenheden betreffende de Centrale Archief Selectiedienst; 3. de wet- en regelgeving met betrekking tot en vervaardiging van het paspoort en de coördinatie van de productie van identificatiedocumenten; 4. de Friese taal; 5. het kiesrecht; 6. onderwerpen die van geval tot geval werden toegewezen.

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid Rfv (Raad voor de financiële verhoudingen), tot 1 maart 2004
• - 

  lid bestuur Stichting Bijzondere Leerstoel "De overheid als arbeidsorganisatie" (Ien Dales-leerstoel)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Bracht in 1990 en 1991 samen met minister Dales de nota's "Bestuur op niveau" 1 en 2 uit, waarin plannen inzake regiovorming werden ontvouwd. De nota, die mede was gebaseerd op een advies van de in 1988 ingestelde commissie-Montijn, ging uit van 'maatwerk', waarbij het lokale bestuur zelf het initiatief moest nemen voor het inrichten van een doeltreffende bestuursvorm. Samenwerking tussen gemeenten zou daarop vooruitlopend worden vereenvoudigd. (21.062)
• - 

  Bracht in 1993 samen met minister Dales de nota "Bestuur op niveau" 3 uit, waarin onder meer vorming van een provincie-nieuwe-stijl in het Rijnmondgebied werd aangekondigd (21.062)
• - 

  Bracht in 1993 samen met minister Dales een notitie uit over het kabinetsstandpunt inzake de Wgr-indeling in relatie tot de functionele gebiedsindelingen (ook wel "Bestuur op niveau" 3). Hierin staan voornemens over voortvarende integratie van functionele regio's (o.a. voor arbeidsvoorziening, hulpverlening, verkeer en vervoer). Daarover wordt overleg gestart met de provincies. Verder wordt onder meer vorming van een provincie-nieuwe-stijl in het Rijnmondgebied aangekondigd. (21.062)

• - 

  Bracht in 1994 samen met staatssecretaris Van Amelsvoort een wijziging (Stb. 419) van de Gemeentewet met betrekking tot materiële belastingbepalingen tot stand. Op basis van een advies van de Commissie-Christiaanse worden in de nieuwe Gemeentewet bepalingen opgenomen over het gemeentelijk belastinggebied. Vanwege decentralisatie en een terugtredende rijksoverheid is versterking van de rol van de gemeenten wenselijk. Belastingen die door gemeenten worden geheven, zijn de onroerend-goedbelasting, baatbelastingen, forensenbelasting, toeristenbelasting, hondenbelasting, reclamebelasting, precariobelastingen en diverse rechten. (21.591)
• - 

  Bracht in 1994 als minister de Wet Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) persoonsgegevens in het Staatsblad (Stb. 494). De wet regelt hoe gemeenten persoonsgegevens (zoals naam, geboorte, burgerlijke staat, nationaliteit, adres, sociaal-fiscaal nummer) moeten opnemen en wijzigen in hun administratie en op welke wijze inzage kan worden verkregen. Het College bescherming persoonsgegevens houdt toezicht op naleving van de wet, en met name op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Het wetsvoorstel was in 1989 ingediend door minister Van Dijk en in 1993 in de Tweede Kamer verdedigd door minister Dales. (21.123)
• - 

  Bracht in 1994 wetten tot stand tot vereniging van Sint Philipsland en Tholen, van Aardenburg en Sluis en van Kortgene en Wissenkerke

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Behoorde in 1973 tot een groep van 48 CHU'ers die in een brief hun ongenoegen kenbaar maakten over de scheiding tussen ARP/KVP enerzijds en CHU anderzijds bij de kabinetsformatie
• - 

  Was in 1982 voorzitter van de vertrouwenscommissie uit de Staten van Friesland bij de benoeming van een nieuwe Commissaris van de Koningin. De Commissie droeg oud-CDA-minister Albeda als eerste voor, maar minister Van Thijn benoemde Hans Wiegel.
• - 

  Speelde in 1986 als gedeputeerde van het CDA een belangrijke rol bij het verhinderen van terugkeer van Hans Wiegel in de landelijke politiek. Na het overlijden van minister Rietkerk wilde de VVD Wiegel als diens opvolger. Wiegel wilde echter de optie openhouden na het ministerschap terug te keren als Commissaris van de Koningin, hetgeen het CDA in Friesland weigerde.

• - 

  Zus van de PvdA-politicus en filosoof Lolle Nauta

• - 

  minister van Binnenlandse Zaken, 1986 (zag op tegen de onderhandelingen met de ambtenarencentrales)

• - 

  Kees Kuiken, "Nauta, Dieuwke IJtje Willemke", in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland
• - 

  Friesch Dagblad, 12 juli 1986
• - 

  Vrij Nederland, 27 september 1986

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.