Drs. G.M.V. (Gijs) van Aardenne

Liberaal wis- en natuurkundige met een brede maatschappelijke en culturele belangstelling. Speelde in de VVD dertig jaar een belangrijke rol. Voor hij in de landelijke politiek kwam directeur van een ijzergieterij. In de Tweede Kamer tijdens het kabinet-Den Uyl i financieel woordvoerder van de oppositie. Minister van Economische Zaken in de kabinetten-Van Agt I i en -Lubbers I i (in dat kabinet tevens viceminister-president). Kreeg onder meer te maken met de teloorgang van de Nederlandse scheepsindustrie. 'Aangeschoten wild' door de RSV-enquête i, vanwege het onjuist informeren van de Tweede Kamer. Was in 1994 als informateur 'wegbereider' van het paarse kabinet en zag die benoeming als een rehabilitatie. Gedegen stabiele figuur.

VVD
functie(s) in de periode 1971-1995: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, minister, viceminister-president

• - 

  wethouder (van volksgezondheid, gemeentebedrijven, recreatie en toerisme) van Dordrecht, van 2 juli 1970 tot 30 mei 1972
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 februari 1971 tot 10 mei 1971
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 3 augustus 1971 tot 19 december 1977
• - 

  minister van Economische Zaken, van 19 december 1977 tot 11 september 1981
• - 

  minister van Financiën ad interim, van 22 februari 1980 tot 6 maart 1980 (na het aftreden van minister Andriessen)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 27 augustus 1981 tot 4 november 1982
• - 

  minister van Economische Zaken en viceminister-president, van 4 november 1982 tot 14 juli 1986
• - 

  voorzitter College voor Ziekenhuisvoorzieningen, van 1 september 1987 tot 10 augustus 1995
• - 

  voorzitter Commissie Sanering Ziekenhuisvoorzieningen, van december 1993 tot 10 augustus 1995
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 13 juni 1995 tot 10 augustus 1995

• - 

  informateur, van 14 mei 1994 tot 27 juni 1994 (samen met K.G. de Vries en J.J. Vis)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid bestuur Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium
• - 

  extern-adviseur inzake decentralisatie, omstreeks 1991

• - 

  ondervoorzitter vaste commissie voor Sociale Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 18 oktober 1973 tot 18 december 1977
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Rijksoctrooiwet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 19 februari 1975 tot december 1976

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Interpelleerde op 6 november 1975 minister Duisenberg over de tegenvallende cijfers in de macro-economische verkenning
• - 

  Interpelleerde op 30 september 1976 minister Lubbers over moeilijkheden bij diverse kleinere scheepswerven
• - 

  Interpelleerde op 1 november 1977 de ministers Boersma, Lubbers en Duisenberg over het aanvullende pakket van maatregelen ter handhaving van de koopkracht en bevordering van de werkgelegenheid

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Nam begin 1983 het besluit de overheidssteun aan het RSV-concern te beëindigen. Het concern vroeg daarna surceance van betaling aan. Er werd een bewindvoerder aangesteld, die moest zorgen voor voorzetting van de levensvatbare delen van het concern.
• - 

  Sloot zich in maart 1983 aan bij de bevindingen van de commissie-Beek dat sluiting of zelfs het tijdelijk stil leggen van de kerncentrales in Borssele en Dodewaard onrealistisch was (17.600-XIII, nr. 79)
• - 

  Trok in 1985 de Wet selectieve investeringsregeling in, omdat de ontwikkelingen waarom tot deze wet was gekomen (met name noodzaak tot spreiding van investeringen over het land) zich bijna (meer) niet voordeden, het SIR-heffingenstelsel niet werd toegepast en de combinatie van SIR en WIR niet zo bevredigend was (18.741)

• - 

  Bracht in 1984 een wet tot afschaffing van de investeringstoeslag voor grote projecten in de WIR tot stand (17.837)
• - 

  Bracht in 1985 de Wet op de Algemene Energieraad (Stb. 287) tot stand. Hiermee wordt een adviesraad ingesteld die tot taak heeft de regering en de beide Kamers der Staten-Generaal te adviseren over het te voeren energiebeleid, waarbij onder meer aandacht moet worden besteed aan de wisselwerking tussen het te voeren energiebeleid enerzijds en maatschappelijke ontwikkelingen en het te voeren beleid op andere gebieden anderzijds. Het wetsvoorstel was in 1982 ingediend door minister Terlouw. (17.446)
• - 

  Bracht in 1986 de Wet energiebesparing toestellen (Stb. 59) tot stand, een kaderwet die mogelijkheden biedt om het gebruik van energiezuinige apparaten en installaties te bevorderen. Het wetsvoorstel was in 1981 ingediend door minister Terlouw. (17.251)

• - 

  Kreeg op 14 mei 1994 samen met De Vries (PvdA) en Vis (D66) het verzoek om op zo kort mogelijke termijn een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van de vorming van een kabinet van PvdA, VVD en D66. Op 26 juni 1994 rapporteerden zij dat vorming van zo'n kabinet niet mogelijk was gebleken. Overeenstemming was wel bereikt over vrijwel alle niet-financieel-economische onderwerpen. Tevens was een beleidspakket in de financieel en sociaal-economische sector als basis voor samenwerking aanvaard. De VVD maakte echter bezwaren tegen belangrijke onderdelen van het pakket, zoals de ombuigingen op defensie, de investeringen in de infrastructuur, en de ombuigingen in de sociale zekerheid.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Leidde in 1982 een werkgroep van VVD- en CDA-Tweede Kamerleden die de basis legde voor de financieel-economische paragraaf van het ontwerp-regeerakkoord
• - 

  Vroeg op 25 november 1982 tijdens het debat over de regeringsverklaring het woord voor een persoonlijk feit, nadat Den Uyl kritische opmerkingen had gemaakt over mogelijke belangenvermenging. Hij had kort na zijn aftreden als minister in 1981 een commissariaat aanvaard bij Holland Sea Search, een bedrijf voor gaswinning uit de Noordzee. Hij stelde dat oud-ministers evengoed recht hadden op deelname aan maatschappelijke activiteiten en hun kennis moesten konden inbrengen.
• - 

  De parlementaire enquêtecommissie RSV uit de Tweede Kamer oordeelde in 1984 dat hij in 1978 de Kamer onvolledig en misleidend had ingelicht over het RSV-concern. Het betrof hier informatie over een steunbedrag van f 330 mln. aan het RSV-concern, waarvan hij als minister geen melding had gemaakt in vertrouwelijk overleg met de vaste commissie voor Economische Zaken. Hij vreesde dat het nieuws zou uitlekken. Bood hiervoor in een door hem afgelegde verklaring op 18 december 1984 zijn excuses aan de Tweede Kamer aan. De meerderheid van de Tweede Kamer wilde hieraan in het daarop volgende debat (19 december) geen politieke consequenties verbinden, maar algemeen werd geoordeeld dat Van Aardenne's functioneren als minister geschaad was ("aangeschoten wild"). Coalitiegenoot CDA gaf hem aanvankelijk slechts 'het voorwaardelijke groene licht'.

• - 

  Overleed ten gevolge van de spierziekte ALS (Amyotrofische Laterale Sclerose). Zat door die ziekte vanaf eind 1994 in een rolstoel.
• - 

  Was slechts eenmaal als Eerste Kamerlid aanwezig in de plenaire vergadering, namelijk op de dag van zijn beëdiging

• - 

  In een debat over de invoering van de zomertijd verloochende hij zijn wis- en natuurkundige opleiding niet door te jongleren met tijdzones, dubbele zomertijd en tijdsverschillen.

• - 

  Stond in 1991 op de 16e (onverkiesbare) plaats op de VVD-kandidatenlijst voor de Eerste Kamerverkiezingen

• - 

  minister van Financiën, augustus 1994 (geweigerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  H.J.L. Vonhoff, "Liberalen onder één dak" (1998), 213
• - 

  Vrij Nederland, 23 mei 1981
• - 

  De Volkskrant, 6 juni 1987
• - 

  Jan Tromp, "Van Aardenne werd zondebok in RSV-affaire", De Volkskrant, 11 augustus 1995
• - 

  Willem Breedveld, "Gijs van Aardenne 1930-1995", Trouw, 11 augustus 1995
• - 

  Roel Leentvaar, "Gijsbert Michiel Vredenrijk van Aardenne", Dordts Biografisch Woordenboek (digitaal), 2017

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.