Dr. M. (Max) van der Stoel

Vooraanstaande, bedachtzame PvdA-politicus met een grote internationale staat van dienst op het gebied van mensenrechten. Was international secretaris van de PvdA en daarna Eerste en Tweede Kamerlid. Staatssecretaris onder Luns in het kabinet-Cals i. Keerde in 1967 terug in de Tweede Kamer en protesteerde toen krachtig tegen mensenrechtenschendingen door het Griekse kolonelsregime. Minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Den Uyl i die zich inzette voor ontspanning tussen Oost en West. Nadien als Kamerlid veel gematigder dan zijn fractiegenoten. Na een kort ministerschap in het kabinet-Van Agt II i ambassadeur bij de VN, staatsraad en Hoge Commissaris voor de mensenrechten. Genoot lange tijd in het buitenland, vooral in Griekenland en Tsjecho-Slowakije, meer waardering dan bij zijn partijgenoten in eigen land. Speelde een bemiddelende rol in de kwestie-Zorreguieta.

PvdA
functie(s) in de periode 1960-1993: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, staatssecretaris, minister, lid Europees Parlement (vóór 1979), lid Raad van State

• - 

  Mr. M. van der Stoel, van 1947 tot 26 maart 1994
• - 

  Dr. M. van der Stoel, vanaf 26 maart 1994 (nadat aan hem door de Rijksuniversiteit Utrecht een eredoctoraat was verleend)

• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 27 september 1960 tot 5 juni 1963
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 juni 1963 tot 22 juli 1965
• - 

  staatssecretaris van Buitenlandse Zaken (belast met aangelegenheden betreffende de VN en VN-organisaties en buiten-europese aangelegenheden), van 22 juli 1965 tot 22 november 1966
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 23 februari 1967 tot 11 mei 1973
• - 

  minister van Buitenlandse Zaken, van 11 mei 1973 tot 19 december 1977
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1977 tot 8 september 1977
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 januari 1978 tot 11 september 1981
• - 

  minister van Buitenlandse Zaken, van 11 september 1981 tot 29 mei 1982
• - 

  lid Raad van State, van 1 augustus 1986 tot 1 januari 1993 (benoemd bij K.B. van 27 maart 1986)
• - 

  Hoge Commissaris inzake de Nationale minderheden van de CVSE (Conferentie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa), van 1 januari 1993 tot 1 juli 2001
• - 

  bijzonder hoogleraar rechten etnische minderheden, Rijksuniversiteit Leiden (Cleveringa-leerstoel), van april 1999 tot april 2000
• - 

  deeltijd-hoogleraar internationaal en Europees recht, Katholieke Universiteit Brabant te Tilburg, van 1 januari 2001 tot 1 januari 2003

• - 

  minister van staat, van 17 mei 1991 tot 23 april 2011

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid Raad van Toezicht, Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen "Clingendael", omstreeks augustus 1992
• - 

  speciaal adviseur van EU-buitenlandcoördinator Solana voor Macedonië, vanaf juli 2001

• - 

  lid afdeling Buitenlandse Zaken (Raad van State), omstreeks 1990
• - 

  lid afdeling Defensie (Raad van State), omstreeks 1990

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was woordvoerder buitenlandse zaken (Oost-verhoudingen, vrede en veiligheid, mensenrechten, Europese integratie) van de PvdA in Eerste en Tweede Kamer
• - 

  Interpelleerde op 27 maart 1980 staatssecretaris Van der Mei over de besluiten van de Algemene Raad van de EEG over het vreedzame gebruik van kernenergie

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Droeg in de periode 1981-1982 het Nederlandse beleid uit, dat er op was gericht plaatsing van kruisraketten in West-Europa te voorkomen door concessies van de Sovjet-Unie. Verzette zich echter tegen eenzijdige Nederlandse stappen. Werd hierover bekritiseerd door de PvdA-partijraad.
• - 

  Was in 1981 samen met minister Van Mierlo verantwoordelijk voor het besluit een Nederlands detachement te leveren voor een VN-vredesmacht in de Sinaï ter uitvoering van het Egyptisch-Israëlisch vredesverdrag. Verdedigde samen met Van Mierlo in februari 1982 het besluit in de Tweede Kamer. (17.197)
• - 

  Maakte zich in 1982 sterk voor onderzoek naar de geweldadige dood op 17 maart dat jaar van vier Nederlandse journalisten in El Salvador. De betrokkenheid van reguliere Salvadoraanse troepen en daarmee van het regime werd vastgesteld. De steun van de VS aan dat regime zorgde voor spanningen in de betrekkingen met dat land.

• - 

  Bracht in 1976 een wet tot Goedkeuring van het op 22 juli 1975 te Brussel tot stand gekomen Verdrag houdende wijziging van een aantal financiële bepalingen van de Verdragen tot oprichting van de Europese Gemeenschappen etc. tot stand. Dit verdrag maakte oprichting van een Europese Rekenkamer mogelijk. (13.817)
• - 

  Bracht in 1977 samen met staatssecretaris Brinkhorst de wet (Stb. 407) goedkeuring van de op 20 september 1976 te Brussel tot stand gekomen Akte betreffende de rechtstreekse verkiezing van het Europees Parlement tot stand. Vanaf 1979 worden de leden van het Europees Parlement niet meer door de nationale parlementen aangewezen, maar iedere vijf jaar rechtstreeks gekozen. (14.383)
• - 

  Bracht in 1982 de wet Goedkeuring Verdrag inzake de toetreding van Spanje tot de NAVO tot stand. Was als minister in 1981 betrokken geweest bij de onderhandelingen over deze toetreding.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Was zowel in 1982 als in 1985 kandidaat voor de post van Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen, maar met name verzet van de regering van de VS verhinderde een benoeming
• - 

  Werd in januari 1999 door de Nederlandse regering voorgedragen voor de Nobel Vredesprijs
• - 

  Voerde begin 2001 namens de regering besprekingen met Jorge Zorreguieta over de onwenselijkheid van diens aanwezigheid bij het huwelijk van zijn dochter Máxima en prins Willem Alexander

• - 

  C. Joh. Kievit, schrijver van de kinderboeken over Dik Trom, was zijn oudoom
• - 

  Zijn schoonvader, mr. P.J. de Kanter, was directeur juridische zaken bij de Raad van Europa te Straatsburg
• - 

  Zijn ouders scheidden in februari 1937. Zijn vader hertrouwde in april 1937

• - 

  Werd in 1960 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep IV: Zuid-Holland

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Karen Zandbergen, "Voorvechter van mensenrechten. In memoriam Max van der Stoel 1924-2011", Trouw, 26 april 2011
• - 

  Matthijs Smits, "Stille diplomaat was dé man voor complexe missies. Max van der Stoel 1924-2011", Het Financieele Dagblad, 26 april 2011
• - 

  Herman Amelink, "Geboren als minister, getogen als bemiddelaar. Max van der Stoel (1924-2011)", NRC Handelsblad, 26 april 2011
• - 

  Frans Timmermans, "Altijd hoffelijk en diplomatiek, maar keihard", NRC Handelsblad, 26 april 2011
• - 

  P.H. Kooijmans, "Publiek welzijn als politiek misse. Max van der Stoel (1924-2011)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2011, 151
• - 

  A. Bleich, "De stille diplomaat. Max van der Stoel 1924-2011" (2018)

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.