Mr. H. (Harm) van Riel

Markant Eerste Kamerlid met onafscheidelijke sigaar en bolhoed, die sprak met Drentse tongval hoewel hij nauwelijks in die provincie had gewoond. Kleinzoon van de liberale staatsman Harm Smeenge i; zijn moeder was een voorvechtster van vrouwenkiesrecht. Zeer belezen en scherp debater, die provocatieve uitspraken niet schuwde. Ondervoorzitter van de VVD en politieke peetvader van Hans Wiegel i, met voorkeur voor de beter betaalde werknemers. Veel besproken figuur in de VVD, die na een minder geslaagde loopbaan bij een bank gedeputeerde was van Zuid-Holland. Een onberekenbare, vaak irritante, maar steeds boeiende man, die in eigen kring soms weerstanden opriep, maar ook werd beschouwd als 'grand old man' van de VVD.

VVD
functie(s) in de periode 1956-1976: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK

Inhoudsopgave van deze pagina:

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen (7/9)
4. Partijpolitieke functies
5. Nevenfuncties (2/23)
6. Opleiding
7. Activiteiten
8. Wetenswaardigheden
9. Publicaties van/over
10. Familie/gezin
11. Uitgebreide versie

voornamen (roepnaam)
Harm (Harm)

geboorteplaats en -datum
Hoofddorp (gem. Haarlemmermeer), 18 februari 1907

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 13 december 1980

begraafplaats en -datum
Assen, Noorderbegraafplaats, 18 december 1980partij(en)

• - 

  PvdV (Partij van de Vrijheid), van 14 maart 1946 tot 24 januari 1948
• - 

  VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), vanaf 24 januari 1948

• - 

  procuratiehouder bankiersfirma "R. Mees en Zoonen" te Rotterdam, van juni 1930 tot 1941
• - 

  directeur bijkantoor Kneuterdijk, bankiersfirma "R. Mees en Zoonen" te 's-Gravenhage, van 1941 tot 1954
• - 

  lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 20 juni 1946 tot 3 juni 1970
• - 

  lid Gedeputeerde Staten (belast met financiën) van Zuid-Holland, van 6 juli 1954 tot 3 juni 1970
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 6 november 1956 tot 5 juni 1963
• - 

  fractievoorzitter VVD Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 2 december 1958 tot 3 juni 1976
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 2 juli 1963 tot 3 juni 1976

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid bestuur Stichting Noorder Dierenpark te Emmen, van 1958 tot 1967
• - 

  lid commissie bestuurlijke problemen Rijnmondgebied (Commissie-Klaasesz), van september 1958 tot juli 1960

afgeleide functies, presidia etc. (2/13)

• - 

  lid Noord-Atlantische Assemblée, vanaf mei 1969 (vijftiende zitting)
• - 

  lid Noord-Atlantische Assemblée, omstreeks 1971

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

als parlementariër

• - 

  Was naast fractievoorzitter woordvoerder buitenlandse Zaken en defensie van de VVD in de Eerste Kamer. Hield zich aanvankelijk ook bezig met hoger onderwijs, economische zaken, sociale zaken en justitie.

opvallend stemgedrag (0/6)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

algemeen (3/7)

• - 

  Voerde felle oppositie tegen het kabinet-Den Uyl; was sterk antisocialistisch
• - 

  Kleurrijke persoonlijkheid die door zijn provocatieve uitspraken voor zichzelf vaak een negatieve opschudding veroorzaakte. Scherp debater.
• - 

  Nam ontslag als Eerste Kamerlid, omdat hij zich niet kon verenigen met het abortusstandpunt van zijn partij

uit de privésfeer (3/5)

• - 

  Had van jongs af aan een tamelijke afkeer van fysieke inspanning
• - 

  Zeer erudiet; bezat enkele duizenden boeken. De door hem geschreven boeken zijn echter van matige kwaliteit.
• - 

  Hoewel hij onkerkelijk was, legde hij als Kamerlid steeds de eed af

anekdotes en citaten

• - 

  Eén van zijn uitspraken was: "Het mooiste dat ik ken is de Nederlandse vlag op een oorlogsschip".
• - 

  Toen hij achter de VVD-bestuurstafel zat, merkte hij eens tegen zijn buurman op over een spreker: "die man is een idioot". Toen de buurman hem erop wees dat zijn microfoon aanstond en iedereen de opmerking had gehoord, zei hij: "dat was ook de bedoeling".
• - 

  Vaak las hij (dikke) boeken in één keer, tot diep in de nacht, uit. Hij kende de inhoud dan van haver tot gort en wist jaren later nog passages (inclusief pagina) te noemen.

verkiezingen

• - 

  Werd in 1956 gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland
• - 

  Werd in 1963, 1966 en 1971 gekozen door Groep IV: Zuid-Holland

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

literatuur/documentatie (6/8)

• - 

  W. Jungman, "Harm van Riel. Een heer van stand in de Nederlandse politiek" (1981)
• - 

  J.G. Bruggeman, "H. van Riel - Een ouderwetse liberaal", in: W.J.A. van den Berg e.a. (red.), "Kopstukken van de VVD. 16 Biografische schetsen" (1988), 42
• - 

  H. van der Hoeven, "Riel, Harm van (1907-1980)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 421
• - 

  H.J.L. Vonhoff, "Liberalen onder één dak" (1998), 198
• - 

  J. Stam, "De Souffleur en de voorman", in Volkskrant-magazine (24-03-2001)
• - 

  M. Verheijen, "Harm van Riel. Een rechtse provo" (2016)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.