Mr. C.Th. (Theo) graaf van Lynden van Sandenburg

Tamelijk ijdele, maar innemende en politiek 'handige' Utrechts edelman, die enkele malen minister was. Behoorde tot de orthodox-protestantse conservatieven, die sympathiseerden met de antirevolutionairen. Aanvankelijk advocaat en in 1866 Tweede Kamerlid. In het 'koninklijke' kabinet-Van Zuylen i minister voor Hervormde Eredienst. Als minister van Justitie in het door hem en Heemskerk i geleide kabinet (1874-1877) voerde hij een nieuwe rechterlijke indeling in. Het door hem in 1879 geformeerde fusiekabinet i van conservatieven en gematigde liberalen had een zwakke parlementaire basis. Hij was daarin minister van Buitenlandse Zaken en later van Financiën. Regelde in 1879 de huwelijksvoorwaarden bij het huwelijk van Willem III met Emma. Werd nog tijdens zijn ministerschap tot graaf verheven en was later nog enige tijd senator.

Conservatief (protestants)
functie(s) in de periode 1866-1885: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, minister

• - 

  Mr. C.Th. baron van Lynden van Sandenburg, tot 24 augustus 1882
• - 

  Mr. C.Th. graaf van Lynden van Sandenburg, vanaf 24 augustus 1882

• - 

  landeigenaar en ambachtsheer
• - 

  rechter-plaatsvervanger Arrondissementsrechtbank te Utrecht, van 1 oktober 1856 tot 15 januari 1868
• - 

  lid Provinciale Staten van Utrecht, van 3 juli 1860 tot 15 januari 1868 (voor het kiesdistrict Amerongen)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 augustus 1866 tot 1 oktober 1866 (voor het kiesdistrict Arnhem)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 november 1866 tot 4 januari 1868 (voor het kiesdistrict Arnhem)
• - 

  minister voor de Zaken van de Hervormde en andere Erediensten, behalve die der Rooms-Katholieke, van 15 januari 1868 tot 3 juni 1868
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 september 1869 tot 18 september 1871 (voor het kiesdistrict Tiel)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 oktober 1871 tot 26 augustus 1874 (voor het kiesdistrict Tiel)
• - 

  minister van Justitie, van 27 augustus 1874 tot 3 november 1877
• - 

  ambteloos, van 3 november 1877 tot 19 augustus 1979
• - 

  minister van Buitenlandse Zaken, van 20 augustus 1879 tot 15 september 1881 (benoemd per 19 augustus 1879)
• - 

  voorzitter van de ministerraad, van 21 augustus 1879 tot 23 april 1883 (formeel tijdelijk)
• - 

  minister van Financiën ad interim, van 13 juni 1881 tot 15 september 1881 (na het aftreden van minister Vissering)
• - 

  minister van Financiën, van 15 september 1881 tot 21 april 1883
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1883 tot 11 oktober 1884 (voor de provincie Utrecht)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 17 november 1884 tot 8 november 1885 (voor de provincie Utrecht)

• - 

  minister van staat, van 29 april 1883 tot 8 november 1885

• - 

  kabinetsformateur, van 29 april 1868 tot 1 mei 1868 (poging mislukte)
• - 

  kabinetsformateur, augustus 1873 (na ontslagaanvrage kabinet-De Vries; poging mislukte)
• - 

  kabinetsformateur, van 28 juli 1879 tot 18 augustus 1879
• - 

  kabinetsformateur, van 8 augustus 1882 tot 12 augustus 1882 (na tussentijdse crisis, die eindigde met terugkomen op de ontslagaanvrage)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

• - 

  hoofdingeland waterschap Langbroek, omstreeks 1884
• - 

  voorzitter commissie van beheer van goederen en fondsen, Hervormde gemeente te Neerlangbroek, omstreeks 1884

• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1883 tot april 1884
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1884 tot juli 1885

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Sprak als Tweede Kamerlid over uiteenlopende onderwerpen (justitie, landbouw, koloniale zaken, onderwijs)
• - 

  Stemde in 1866 tegen de motie-Keuchenius waarin afkeuring werd uitgesproken over het vertrek van minister Mijer vanwege diens benoeming tot Gouverneur-Generaal
• - 

  Stemde in 1867 vóór de (verworpen) begroting van Buitenlandse Zaken

• - 

  Diende in 1882 een wetsvoorstellen over belastingherziening. De belasting op deuren, vensters en kachels in de Wet op de personele belasting diende te vervallen. Verder stelde hij een belasting voor op inkomen uit roerend kapitaal en omwerking van de patentbelasting tot een bedrijfsbelasting. De grondbelasting zou op zes procent komen en voorts werden wijzigingen voorgesteld van het zegelrecht en successierecht. Gemeenten mochten ter compensatie hogere opcenten heffen. De wetsvoorstellen bleven onafgedaan.

• - 

  Bracht in 1876 de Wet inzake de coöperatieve verenigingen (Stb. 227) tot stand. Hierdoor konden ook dergelijke vereniging rechtspersoonlijkheid verkrijgen.
• - 

  Bracht in 1877 de wet inzake de samenstelling van de rechtbanken en kantongerechten en tot regeling van de bezoldiging van hun leden en van het Openbaar Ministerie (Stb. 79) tot stand.
• - 

  Bracht in 1880 een wet tot goedkeuring van een verdrag met Luxemburg tot stand over afhandeling van wederzijdse vorderingen. De Tweede Kamer dwong af dat diplomatieke vertegenwoordiging slechts mocht optreden voor belangen van particulieren.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Het door hem in 1879 geformeerde kabinet stond zwak in de Tweede Kamer en kwam in mei 1882 ten val. Omdat geen ander kabinet kon worden gevormd, bleef het kabinet uiteindelijk toch aan. Op 26 februari 1883 verwierp de Tweede Kamer evenwel een voorstel om de kiesrechtwijziging in behandeling te nemen, waarna het kabinet alsnog zijn ontslag aanbood en werd vervangen.

• - 

  Zijn tweede huwelijk werd ingezegend door Ds. Nicolaas Beets
• - 

  Was in 1879 na het overlijden van prins Hendrik, stadhouder van Luxemburg, diens executeur-testementair
• - 

  Verloor op 59-jarige leeftijd zijn gezichtsvermogen en werd ernstig ziek, ten gevolge waarvan hij overleed. Hij was in april 1885 voor het laatst aanwezig in de Eerste Kamer.

• - 

  De rede die hij als minister van Financiën uitsprak bij de aanbieding van de begroting leerde hij geheel uit zijn hoofd, omdat zijn ogen te slecht waren om te kunnen lezen

• - 

  Was in 1878 kandidaat bij de verkiezing in het district Goes (uitbreiding zeteltal). Viel als derde kandidaat af na de eerste ronde.
• - 

  Versloeg in 1883 bij de verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Utrecht in de tweede stemmingsronde met 21 tegen 18 stemmen W.K.F.P. graaf van Bylandt
• - 

  Versloeg in 1884 bij de verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Noord-Holland met 21 tegen 19 stemmen W.K.F.P. graaf van Bylandt

• - 

  baron, van 24 februari 1826 tot 24 augustus 1882
• - 

  graaf, 24 augustus 1882 (titel van graaf en gravin verleend op alle afstammelingen)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 937
• - 

  M.W. Jurriaanse, "De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken 1813-1900"
• - 

  F. Vogelzang, "C.Th. van Lynden van Sandenburg (1816-1885). Minister", in: Utrechtse Biografieën. Het Kromme Rijngebied, p.129

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.