J.J. van Kerkwijk

Bijna veertig jaar liberaal Tweede Kamerlid als afgevaardigde voor het district Zierikzee. Behoorde tot de Thorbeckianen. Bekende figuur in Den Haag, waar hij in de gemeenteraad zat. Vrijpostig, nieuwsgierig en een 'allemansvriend' en daarom goed op de hoogte van allerlei staatkundige en persoonlijke zaken. In de Kamer een veelzijdig lid, dat openhartig, scherp en puntig zijn standpunten naar voren bracht. Had vaak de lachers op zijn hand, maar was ook gevreesd vanwege zijn snedige opmerkingen. Diende een initiatiefwetsvoorstel in om de gemeenteraad de burgemeester te laten kiezen, maar dat werd verworpen.

Thorbeckianen, Liberalen
functie(s) in de periode 1863-1901: lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen
4. Nevenfuncties (2/6)
5. Opleiding
6. Activiteiten
7. Wetenswaardigheden
8. Publicaties van/over
9. Familie/gezin
10. Uitgebreide versie

voornamen (roepnaam)
Jacob Johan

geboorteplaats en -datum
Ouddorp (Z.H.), 19 december 1830

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 21 mei 1901stroming(en)
liberaal (behoorde niet tot de kiesrecht- en vooruitstrevende liberale kamerclubs)

partij(en)
Liberale Unie, vanaf 1894

• - 

  administrateur Antwerpen-Rotterdamsche spoorwegmaatschappij, van 1852 tot 1855
• - 

  assistent-ingenieur Rijkstelegraaf te 's-Gravenhage, van 1 september 1855 tot 1 oktober 1875 (vanaf 1 januari 1875 op non-activiteit)
• - 

  lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, van 9 juli 1861 tot 3 september 1867
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 4 maart 1863 tot 1 oktober 1866 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 november 1866 tot 3 januari 1868 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 25 februari 1868 tot 11 oktober 1884 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  raadadviseur ministerie van Financiën, buiten bezwaar van de schatkist, vanaf 1 oktober 1875
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 november 1884 tot 18 mei 1886 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juli 1886 tot 17 augustus 1887 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1887 tot 27 maart 1888 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 20 maart 1894 (voor het kiesdistrict Zierikzee)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1894 tot 21 mei 1901 (voor het kiesdistrict Zierikzee)

• - 

  jurylid en commissaris van buitenlandse tentoonstellingen
• - 

  vicepresident Internationaal Spoorwegcongres te Brussel, 1885

afgeleide functies, presidia etc. (2/3)

• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van juli 1893 tot september 1893
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van januari 1895 tot maart 1895

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

als parlementariër

• - 

  Sprak in de Tweede Kamer vooral over waterstaatszaken (openbare werken, spoorwegen, telegrafie, kanalen), visserij, financiën en koloniale zaken
• - 

  Diende in 1879 een initiatiefwetsvoorstel in inzake het invoeren van een mogelijkheid voor gemeenteraden om een aanbeveling te doen voor burgemeestersbenoemingen; het voorstel werd door de Tweede Kamer verworpen
• - 

  In de Tweede Kamer hij een groot aandeel in de totstandkoming van wetten inzake de verbinding van Schouwen met het vasteland en de wet op de staatsloterij van 23 juli 1885 tegen woeker

opvallend stemgedrag (0/10)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

algemeen

• - 

  Voorstander van protectionisme
• - 

  Was in 1894 aanvankelijk voorstander van het Kieswet-ontwerp van Tak, maar steunde in Den Haag Gleichman die tegenstander van dat wetsvoorstel was

uit de privésfeer (3/6)

• - 

  Was bevriend met de familie Anemaet en volgde in 1863 S.H. Anemaet op als afgevaardigde voor Zierikzee
• - 

  Zijn vader was burgemeester en gemeentesecretaris van Ouddorp, notaris en lid van Provinciale Staten van Zuid-Holland
• - 

  Zijn oudste broer was burgemeester van Ouddorp

anekdotes en citaten

• - 

  Gebruikte in maart 1881 als eerste Kamerlid de uitdrukking "nationale tijd", toen hij het feit hekelde dat een dag over een amendement op een wetsartikel was gediscussieerd. Omdat de minister het artikel daarna wijzigde, was die discussie volgens hem overbodig geweest en nationale tijd verknoeid.
• - 

  Hij was ten tijde van de stemming over de Leerplichtwet al ernstig ziek, maar werd desondanks naar de Tweede Kamer vervoerd om mee te kunnen stemmen. Tot op het laatste moment hielden de liberalen hun hart vast of dat wel goed zou gaan. Uiteindelijk gaf zijn stem de doorslag om het wetsvoorstel aangenomen te krijgen.

verkiezingen (3/5)

• - 

  Versloeg in 1888 jhr. A.F. de Savornin Lohman (arp)
• - 

  Versloeg in 1891 D.P.D. Fabius (arp)
• - 

  Versloeg in 1894 en 1897 Th. Heemskerk (arp)

niet-aanvaarde politieke functies

• - 

  Hij weigerde twee keer een ministersportefeuille

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

literatuur/documentatie (6/10)

• - 

  Levensbericht door J.F.W. Conrad, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1900/1, 202
• - 

  Rijks Geschiedkundige Publicatiën: "Dagboeken en aantekeningen van Willem Hendrik de Beaufort 1874-1918", (bewerkt door J.P. de Valk en M. van Faasen, RGP kleine serie 73, band 1 (1993), 132-133
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 664
• - 

  Onze Afgevaardigden, 1897
• - 

  Ned. Patriciaat, 1943
• - 

  "Zierikzeesche Nieuwsbode", 23 mei 1901

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.