Mr. W. (Wim) Aantjes

Bevlogen christendemocratisch politicus. Was afkomstig uit een hervormd-gereformeerd milieu uit de Alblasserwaard en behoorde aanvankelijk tot de rechtervleugel van de ARP. Als voorman van de bouwondernemers woordvoerder volkshuisvesting en daarnaast woordvoerder PTT-zaken. Werd in 1971 na de vorming van het kabinet-Biesheuvel i fractievoorzitter, maar schoof op naar links en bevorderde de komst van het kabinet-Den Uyl i. Stond aarzelend tegenover de vorming van het CDA, omdat hij vreesde dat de (progressieve) evangelische grondslag niet verzekerd was. Behoorde als fractieleider ten tijde van het eerste kabinet-Van Agt i tot de loyalisten i. Trad af als Kamerlid vanwege onthullingen over zijn oorlogsverleden. Werd later grotendeels gerehabiliteerd toen erkend werd dat zijn versie van dat verleden juist was geweest.

ARP, CDA
functie(s) in de periode 1959-1978: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

• - 

  ARP (Anti-Revolutionaire Partij), tot 11 oktober 1980
• - 

  CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980

• - 

  adjunct-secretaris NCAB (Nederlandse Christelijke Aannemers- en Bouwvakpatroonsbond), van januari 1953 tot 1 januari 1959
• - 

  algemeen secretaris NCAB (Nederlandse Christelijke Aannemers- en Bouwvakpatroonsbond), van 1 januari 1959 tot 1 januari 1969 (vanaf mei 1959 in deeltijd)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 26 mei 1959 tot 7 november 1978
• - 

  waarnemend fractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten Generaal, van 22 juni 1971 tot 3 augustus 1971
• - 

  fractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten Generaal, van 3 augustus 1971 tot 30 november 1972
• - 

  fractievoorzitter ARP Tweede kamer der Staten-Generaal, van 7 maart 1973 tot 25 mei 1977
• - 

  fractievoorzitter CDA Tweede Kamer der Staten-generaal, van 20 december 1977 tot 7 november 1978
• - 

  ambteloos, vanaf 7 november 1978

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  onderzoeker t.b.v. de gemeente Utrecht inzake het referendum
• - 

  voorzitter patiëntenklachtencommissie psychiatrisch ziekenhuis

• - 

  lid Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa en West-Europese Unie, van 14 mei 1973 tot 1 september 1973
• - 

  lid parlementaire delegatie naar Indonesië, van 2 september 1974 tot 8 september 1974

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Was vanaf 1963 woordvoerder verkeer en waterstaat en werd in 1964 eerste woordvoerder volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. Hij bleef tot 1977 lid van de vaste commissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
• - 

  Hield zich vanaf 1973 tevens bezig met buitenlandse zaken
• - 

  Interpelleerde op 27 november 1974 minister Van der Stoel over het Nederlandse stemgedrag in de Verenigde Naties bij een resolutie over het Palestijnse zelfbeschikkingsrecht

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Het eerste kabinet-Van Agt liet een commissie van drie onder leiding van prof. Enschedé nader onderzoek instellen naar de bevindingen van het RIOD. Hieruit bleek dat de door Aantjes zelf gegeven lezing van zijn oorlogsverleden juist was. Het RIOD had onder meer ten onrechte geconcludeerd dat hij als bewaker was opgetreden in Port Natal, dat hij lid was geweest van de Waffen SS, dat hij het Nederlanderschap had verloren en dat hij er zelf voor had gekozen om in Duitsland te gaan werken.
• - 

  Het kabinet trachtte nadien tevergeefs hem te benoemen in een belangrijke functie (onder andere lid van de Raad van State en voorzitter van de Omroepraad). Uiteindelijk werd hij voorzitter van de Kampeerraad.
• - 

  Kwam in 1992 in conflict met zijn partij over de betaling van zijn contributie. Hij weigerde te betalen, omdat reiskosten die hij gemaakt had voor het CDA niet aan hem terugbetaald waren. Na bemiddeling van het landelijk bestuur werd dit royement ongedaan gemaakt.

• - 

  Op 16 januari 2008, de dag waarop hij 85 jaar werd, werd in zijn geboorteplaats Bleskensgraaf een borstbeeld van hem onthuld
• - 

  Zijn vader was voor hij burgemeester werd wethouder van Bleskensgraaf
• - 

  Zijn broer Jan was burgemeester van respectievelijk Brakel (1960-1966), Oud-Beijerland (1966-1975) en Bussum (1975-1985)

• - 

  Van hem (en niet zoals soms wordt gedacht van Boersma) was de uitspraak: de VVD is de partij van de drie H's: halen, hebben en houden
• - 

  Zei op het CDA-congres in 1975, waarop hij zich sterk maakte voor evangelisch geïnspireerde politiek onder meer: "Geen plaats voor christelijke politiek? De wereld hunkert naar christelijke politiek. Een politiek die spreekt voor die geen stem hebben; die handelt voor wie geen handen hebben; die een weg baant voor wie geen voeten hebben; die helpt voor wie geen helper hebben."

• - 

  In 1967 nummer 3 op de ARP-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen
• - 

  In 1971 en 1972 nummer 2 op de ARP-kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen
• - 

  Was in 1977 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 2 op de CDA-kandidatenlijst en eerste ARP-kandidaat

• - 

  Commissaris van de Koningin in Zeeland, 1974 (geweigerd)
• - 

  minister van Justitie, november 1977 (wilde volgens eigen zeggen greep houden op verdere ontwikkeling van het CDA)
• - 

  lid Tweede Kamer, 13 juli 1979

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Rapport van de bijzondere Kamercommissie van onderzoek naar kennis omtrent gedragingen van mr. W. Aantjes tijdens de Tweede Wereldoorlog, (Den Haag, 1971) Handelingen Tweede Kamer, 1978-1979, Bijlage 15.626
• - 

  N. van Nieuwenhuysen, "...van bijkomstig belang": Nieuwe gegevens rond het oorlogsverleden van mr. W. Aantjes, (Meppel, 1981)
• - 

  R. Bouwman, Een zwarte bladzij met witte plekken: De bevindingen van de Commissie van Drie en de bijzondere Kamercommissie-Patijn in het licht van nieuwe gegevens omtrent de zaak-Aantjes, (z.p., 1992)
• - 

  R. Bouwman, "De val van een bergredenaar. Het politieke leven van Willem Aantjes" (dissertatie, 2002)
• - 

  R. Lubbers en J. Schinkelshoek, "De Alblasserwaard was steeds dichtbij", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2016, 117
• - 

  F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.