Een strategische uitdaging: de betrekkingen met Rusland

Bij een temperatuur van -20 °C werden mensen in Oost-Oekraïne afgesneden van elektriciteit, verwarming en water na het verbreken van de wapenstilstand door de pro-Russische rebellen vorige week. Dit is niet alleen een humanitaire noodsituatie, maar heeft gevolgen voor de veiligheid van Europa. Tegen de achtergrond van de onzekerheid over de toekomst van het buitenlandbeleid van de VS en een assertiever Rusland, kan de toestand onverwachte wendingen nemen.

De leden van subcommissie Veiligheid en Defensie besproken op maandag 6 februari de Russische invloed in Oekraïne en de zuidelijke Kaukasus.

Oekraïne

"De klok luidt voor ons allemaal", waarschuwde, Ivanna Klympush-Tsintsadze, de Oekraïense vicepremier voor Europese en Euro-Atlantische integratie. De leden echoden dit standpunt: "De Oekraïners verdedigen niet alleen hun land, maar ons allemaal, want dit is niet een burgeroorlog: dit is een aanval op een soevereine staat door een andere staat," zei Jaromír Stetina i ondervoorzitter van de subcommissie.

Tsintzade waarschuwde dat de situatie in het Avdiivka gebied in de provincie Donetsk, met geïntensiveerde beschietingen in combinatie met elektriciteit uitval en temperaturen tot -22 °C, tot een humanitaire crisis leidde. De leden waren ervan overtuigd dat Rusland nu “het water test” om de reactie van de nieuwe Amerikaanse regering te zien.

Tegen deze achtergrond, deden veel leden een beroep op de EU erop toe te zien, dat het Minsk vredesakkoord wordt uitgevoerd en dat tot die tijd de sancties tegen Rusland worden voortgezet. Sommige zetten echter vraagtekens bij de levensvatbaarheid van de Minsk overeenkomst. De leden stemden in met het opstellen van een resolutie over de laatste ontwikkelingen in Oekraïne.

Georgië

"De houding van Rusland ten opzichte van de zuidelijke Kaukasus en de regio zou het de functie van een bufferzone moeten geven", zei de ambassadeur van Georgië bij de EU, Natalie Sabanadze. Ze herbevestigde de wil van haar land om alleen te beslissen over zijn strategische oriëntatie: "Georgia wil niet tegen Rusland, maar voor Georgië zijn."

Het Europees Parlement i erkende de Georgische hervormingen en zijn pro-Europese oriëntatie toen het vorige week goedkeuring gaf aan een vrijstelling van de visumplicht voor Georgiërs waardoor deze de EU voor korte verblijven kunnen binnengaan zonder visum.

Strategie in de oostelijke buurlanden

Veel vragen gingen over de houding van de Amerikaanse president Trump ten opzichte van Rusland. Herbert Salber, de speciale vertegenwoordiger van de EU voor de zuidelijke Kaukasus en de crisis in Georgië, verwees naar een mogelijke verdeling van belangenzones in de regio, een soort Yalta II: "maar op dit punt weten we het gewoon nog niet."

Volgens een studie van de onderzoeksdienst van het Parlement over recente strategische documenten van Rusland, is Rusland er klaar voor om haar rol te doen gelden als wereldwijd invloedscentrum. Het Westen, met inbegrip van de EU, wordt duidelijk gezien als de belangrijkste uitdager van Rusland grote machtsamibitie en veiligheid.

Tegen deze achtergrond zal de militaire en humanitaire situatie op de Krim en Oost-Oekraïne centraal blijven staan in 2017. De economische sancties van de EU tegen Rusland zullen waarschijnlijk in juni en december worden verlengd. Frankrijk en Duitsland, de twee lidstaten betrokken bij de Minsk-onderhandelingen, hebben verkiezingen in 2017 en de uitslag zou het Rusland beleid en de bredere EU-strategie kunnen beïnvloeden.

REF. : 20170203STO61044