Artikel 84: Wijziging wetsvoorstellen; amendement

Zolang een wetsvoorstel i in behandeling is bij de Tweede Kamer i kan de regering i een door haar ingediend wetsvoorstel wijzigen. Ook de Tweede Kamer kan een door de regering ingediend wetsvoorstel wijzigen. Dit laatste wordt het recht van amendement i genoemd.

Een initiatiefvoorstel i kan door de initiatiefnemers worden gewijzigd. De Tweede Kamer in zijn geheel heeft bij initiatiefvoorstellen ook het recht van amendement, en kan deze voorstellen dus wijzigen, zelfs als de initiatiefnemers daar 'tegen' zijn. De regering kan initiatiefvoorstellen niet wijzigen.

De Eerste Kamer i heeft niet het recht van amendement. Dat blijkt uit artikel 85 i, waarin staat dat de Eerste Kamer het voorstel 'overweegt zoals het haar is gezonden'. Dat betekent dat de Eerste Kamer het voorstel moet behandelen zoals het door de Tweede Kamer is aangenomen.

Schema wie wetsvoorstellen mag wijzigen

In de Grondwet is vastgelegd dat het recht amendementen voor te stellen - zowel op door de regering ingediende voorstellen als op voorstellen voor een door de Tweede Kamer of de verenigde vergadering te nemen initiatief - toekomt aan één of meer leden van de Tweede Kamer of de verenigde vergadering.

• 1. 

  De Tweede Kamer kan een voorstel voor een nieuwe wet veranderen totdat de wet is aangenomen. Als het een voorstel is waarover de Eerste en de Tweede Kamer samen beslissen, kunnen zij dit samen veranderen.

• 2. 

  De regering mag dit ook, maar alleen als het haar eigen voorstel is. Als het een voorstel is van een kamerlid, dan mag de regering dit niet.

Uitleg

Als de regering en de Tweede Kamer (of de Eerste en de Tweede Kamer samen) met elkaar vergaderen over een voorstel voor een nieuwe wet, dan mogen ze deze wet veranderen. Dit kan natuurlijk alleen als de kamer of beide kamers de wet nog niet hebben aangenomen.

In het staatsrecht heet dit het recht van amendement. De Eerste Kamer heeft dit recht niet. Alleen de Tweede Kamer, de Eerste en de Tweede Kamer samen en de regering mogen voorstellen voor nieuwe wetten veranderen. En de regering mag dit alleen als het haar eigen voorstel is. Als het een voorstel van een kamerlid is, dan mag de regering het voorstel voor een nieuwe wet niet veranderen.

In 2008 heeft prof. dr. C.A.J.M. Kortmann een voorstel gedaan voor een "goede grondwet die inzichtelijk en bij de tijd is". Voor dit artikel deed hij de volgende suggestie:

Artikel 8.1

Het parlement stelt de wetten de begroting vast.

• 1. 

  A Bill presented by or on behalf of the King that has not yet been passed by the Lower House or by a joint session of the States General may be amended by the House or the joint session as the case may be on the proposal of one or more members or by the Government.

• 2. 

  Any Bill being presented by the Lower House or a joint session of the States General that has not yet been passed may be amended by the House or joint session as the case may be on the proposal of one or more members or by the member or members introducing the Bill.

• 1. 

  Tant qu'un projet de loi déposé par le Roi ou en son nom na pas été adopté par la Seconde Chambre ou, le cas échéant, par l'assemblée commune des États généraux, il peut être modifié aussi bien par cette Chambre ou, le cas échéant, par cette assemblée, sur la proposition d'un ou de plusieurs parlementaires, qu'au nom du Gouvernement.

• 2. 

  Tant que la Seconde Chambre ou, le cas échéant, l'assemblée commune des États généraux na pas adopté un projet de loi à déposer par cette Chambre ou, le cas échéant, par cette assemblée, ce projet peut être modifié aussi bien par l'une ou par l'autre, selon les cas, sur la proposition d'un ou de plusieurs parlementaires, que par celui ou ceux des parlementaires qui lont présenté.

• 1. 

  Solange eine vom König oder in seinem Auftrag eingebrachte Gesetzesvorlage nicht von der Zweiten Kammer beziehungsweise von der Vollversammlung angenommen worden ist, kann sie von ihr auf Vorschlag eines oder mehrerer Mitglieder und auf Betreiben der Regierung geändert werden.

• 2. 

  Solange die Zweite Kammer beziehungsweise die Vollversammlung eine von ihr einzubringende Gesetzesvorlage nicht angenommen hat, kann sie von ihr auf Vorschlag eines Mitglieds oder mehrerer Mitglieder und von dem Mitglied oder den Mitgliedern, von dem beziehungsweise denen sie unterbreitet worden ist, geändert werden.

• 1. 

  Mientras un proyecto de ley, presentado por el Rey o en su nombre, no haya sido aprobado aún por la Segunda Cámara o la sesión conjunta, respectivamente, éste podrá ser enmendado por la propia Cámara o sesión conjunta, a propuesta de uno o más miembros, y por parte del Gobierno.

• 2. 

  Mientras la Segunda Cámara o la sesión conjunta, respectivamente, no haya aprobado un proyecto de ley que ha de presentar, podrá éste ser enmendado por la Segunda Cámara o la sesión conjunta, respectivamente, a propuesta de uno o más miembros, o por el miembro o los miembros que lo hubiesen iniciado.

Wetenschappelijk

• - 

  Handboek van het Nederlandse staatsrecht, Van der Pot (bewerkt door D.J. Elzinga, R. de Lange), 15e druk, De wetgeving, blz 649 t/m 668.

• - 

  G. Visscher, Parlementaire invloed op wetgeving. Inventarisatie en analyse van de invloed van beide Kamers der Staten-Generaal op de wetgevende activiteiten van de kabinetten-Marijnen tot en met -Lubbers I, (dissertatie, 1994)